Auteur: Dr. B. Klijs
Monitor online platformen 2021

4. Arbeidsbemiddeling

Dit hoofdstuk gaat in op platformen voor arbeidsbemiddeling. Platformen voor arbeidsbemiddeling richten zich op het koppelen van werk aan personen die dat werk kunnen uitvoeren. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om klussen op locatie, waarbij de uitvoerder fysieke klussen verricht, maar ook om online werk. Ook het vervoer van personen of goederen valt in deze categorie.

18 procent van de online platformen houdt zich bezig met arbeidsbemiddeling. Het gaat dan in de meeste gevallen om werk, klussen of opdrachten op locatie (76 procent).

4.1 Platformen voor arbeidsbemiddeling, 2021
Platformen (%)
Werk, klussen, of opdrachten online16,8
Werk, klussen, of opdrachten op locatie76,3
Werk, vervoer van personen of goederen6,9

Meestal wordt gewerkt als zelfstandige

Vaak is er bij dit soort platformen een duidelijk onderscheid tussen aanbieders en afnemers. De aanbieders kunnen in dienst zijn van het platform, of als zelfstandige opdrachten aannemen. Bij bijna drie kwart van de platformen werken de personen die het werk uitvoeren als zelfstandige, bijvoorbeeld als zzp’er. Bij slechts 8 procent van de platformen zijn de uitvoerenden in dienst bij het platform.

4.2 Arbeidsrelatie opdrachtnemers, 2021
Platformen (%)
Via de Regeling dienstverlening aan huis6,7
In dienst bij het online platform7,8
Via een payroll-constructie2,2
Via een uitzendconstructie10,0
Als zelfstandige (o.a. zzp'er) via het online platform73,3

Eisen die het platform stelt aan aanbieders

Platformen voor arbeidsbemiddeling stellen regelmatig eisen aan de uitvoerenden van het werk. Voor zelfstandigen geldt vaak dat een inschrijving bij de Kamer van Koophandel noodzakelijk is, alsmede een geldig identiteitsbewijs, zie tabel 4.3. Ook werkervaring of diploma’s worden soms vereist.

Een minimale klantwaardering of rating is slechts bij een klein gedeelte van de platformen vereist. Ook zijn op veruit de meeste platformen de uitvoerenden vrij om opdrachten te weigeren; er is geen maximum aantal opdrachten dat achter elkaar geweigerd mag worden.

4.3 Eisen die het platform stelt aan uitvoerenden, 2021
Platformen (%)
Inschrijving bij KvK35,6
Geldig identiteitsbewijs27,8
Intakegesprek26,7
Minimum leeftijd25,6
Werkervaring25,6
Diploma of certificaat24,4
Werkvergunning voor Nederland18,9
Vast woonadres16,7
Minimum uren beschikbaar13,3
WA-verzekering13,3
Verklaring van goed gedrag12,2
Verblijfsvergunning voor Nederland10,0
Minimale klantwaardering of rating6,7
Bezit auto scooter of fiets4,4
Rijbewijs4,4
Maximum aantal transacties dat achter elkaar geweigerd mag worden1,1
Geen31,1

Voorzieningen die het platform biedt aan de uitvoerenden van het werk

Het online platform kan, naast het koppelen van opdrachtgevers aan uitvoerenden, andere diensten bieden om de afhandeling makkelijker te maken. Zo kan bij 24 procent van de platformen voor arbeidsbemiddeling de betaling afgehandeld worden door het platform. Ook ondersteuning bij het opstellen voor contracten wordt geboden.

Garanties bieden de platformen vaak niet. Slechts een enkel platform biedt de opdrachtnemers een gegarandeerd minimum aantal transacties of minimaal bedrag aan inkomsten.

4.4 Voorzieningen die het platform biedt aan de uitvoerenden van het werk, 2021
Platformen (%)
Afhandeling van de betaling24,1
Hulp bij opstellen contracten14,5
Informatie over kosten bij werken voor platform14,5
Hulp bij opstellen cv en deze delen via platform12,0
Training cursus of opleiding10,8
Verzekering8,4
Pensioenbijdrage7,2
Minimum of vast bedrag per transactie4,8
Materiaal/goederen om het werk te kunnen verrichten3,6
Afhandeling belastingaangifte2,4
Garantie van een minimum aan inkomsten1,2
Garantie van een minimum aantal transacties0,0
Geen61,4

In het vervolg van dit hoofdstuk wordt besproken welke kenmerken van platformen voor arbeidsbemiddeling anders zijn dan die van andere platformen.

Minder platformen met winst in de arbeidsbemiddeling

Platformen in de arbeidsbemiddeling zijn vaker commercieel dan platformen in andere branches. Zo’n 80 procent heeft het maken van winst tot doel, tegenover 73 procent bij de overige platformen. De platformen voor arbeidsbemiddeling waren in 2020 echter relatief minder vaak winstgevend. Waar onder de overige platformen meer platformen waren die winst maakten dan verlies draaiden, waren er onder de platformen voor arbeidsbemiddeling evenveel platformen die winst als verlies maakten.

4.5 Winstgevendheid in 2020
PlatformenWinst (% van platformen)Verlies noch winst (% van platformen)Verlies (% van platformen)Niet commercieel (% van platformen)
Arbeidsbemiddeling2920,629,820,6
Overige platformen37,613,621,327,4

Platformen voor arbeidsbemiddeling gebruiken vaker algoritmen. Bij 46 procent van de platformen werden algoritmen ingezet om bijvoorbeeld automatisch werkopdrachten aan uitvoerders te koppelen. Bij overige platformen gebeurde dit bij 33 procent van de platformen.

Er zitten relatief vaak grotere bedrijven achter platformen voor arbeidsbemiddeling. Bij 26 procent telt het achterliggende bedrijf meer dan 20 werkzame personen. Bij de overige platformen is dit maar 11 procent. Onder alle soorten platformen wordt echter een groot deel beheerd door een bedrijf met maar 1 werkzaam persoon.

4.6 Werkzame personen, 2021
Platformen<=1 (% van platformen)<=5 (% van platformen)<=20 (% van platformen)>20 (% van platformen)
Arbeidsbemiddeling41,917,913,726,5
Overige platformen53,721,613,611,1

Vaker beoordeling kwaliteit bij arbeidsbemiddeling

Waar bij de overige platformen 48 procent kwaliteit beoordeelt, en dan meestal alleen de kwaliteit van producten of het functioneren van het platform, wordt bij platformen voor arbeidsbemiddeling bij 60 procent van de platformen kwaliteit beoordeeld. Daarbij gebeurt het bij de platformen voor arbeidsbemiddeling ook nog eens vaker op meerdere manieren; niet alleen het functioneren van het platform wordt beoordeeld, maar ook de aanbieders en afnemers.

4.7 Beoordeling van kwaliteit, 2021
Arbeidsbemiddeling (%)Overige platformen (%)
Beoordeling aanbieder32,117,6
Beoordeling afnemer27,514,1
Beoordeling product of platform30,527,7
Beoordeling gebruiker3,16,1
Geen beoordeling kwaliteit40,552,3

Platformen in arbeidsbemiddeling meer gericht op Nederland

Platformen in de arbeidsbemiddeling zijn, vaker dan andere platformen, vooral gericht op Nederland: op 31 procent van de platformen waren aanbieders van werk en klussen uit het buitenland actief. Bij de overige platformen waren bij 51 procent daarvan aanbieders uit het buitenland te vinden. Het gaat dan niet om hele grote aantallen. Slechts bij 9 procent van de platformen in arbeidsbemiddeling is meer dan een kwart van de aanbieders afkomstig uit het buitenland.

Hetzelfde beeld is zichtbaar bij de afnemers (degenen die het werk uitvoeren). Deze zijn bij platformen voor arbeidsbemiddeling ook minder vaak afkomstig uit het buitenland.

Het feit dat het werk veelal fysiek, op locatie, dient te worden uitgevoerd (zie eerste tabel in dit hoofdstuk), speelt waarschijnlijk een rol in het meer op Nederland gericht zijn. Op platformen waarop bijvoorbeeld goederen verhandeld worden, kunnen de goederen vaak makkelijker van of naar het buitenland verstuurd worden.

4.8 Aanbieders en afnemers uit het buitenland, 2021
Arbeidsbemiddeling (%)Overige platformen (%)
Aanbieders uit buitenland30,951,3
>25% aanbieders uit buitenland9,316,7
Afnemers uit buitenland37,156,9
>25% afnemers uit buitenland10,314,7

Inkomstenbron minder vaak advertenties, vooral commissies

Platformen voor arbeidsbemiddeling halen de meeste inkomsten uit commissies op transacties die via het platform worden afgesloten, of met het betaald verschaffen van (toegangs-)rechten tot of op het platform.

In vergelijking met andere platformen zijn bij platformen voor arbeidsbemiddeling advertenties minder vaak de grootste inkomstenbron. Ook wordt minder verdiend aan doorverwijzingen naar andere sites (affiliate marketing). Het doorverkopen van gebruikersdata komt slechts bij een enkel platform voor.

Opvallend is dat veel platformen ‘andere bronnen’ aangeven als grootste inkomstenbron. Het is niet duidelijk over welke bronnen het dan gaat.

4.9 Grootste inkomstenbron, 2021
PlatformenAdvertenties op het online platform (% van platformen met inkomsten)Commissies op transacties en gebruikersrechten (% van platformen met inkomsten)Doorverwijzen naar verkopende websites (% van platformen met inkomsten)Delen of verkopen van data aan/met derden (% van platformen met inkomsten)Andere inkomstenbronnen (% van platformen met inkomsten)
Arbeidsbemiddeling7,447,93,23,238,3
Overige platformen18,938,69,70,632,2