Auteur(s): Nieke Aerts, Timon Bohn, Sarah Creemers, Shalane Pijnenburg, Pascal Ramaekers en Khee Fung Wong, Roger Voncken (redactie) Publicatiedatum: 29-9-2025 06:30

Nederlandse afhankelijkheid van kritieke materialen

Bijlagen materialen G t/m N

Name: Eigenschappen
License: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

Gallium
Germanium
Grafiet
Hafnium
Helium
Kobalt
Koper
Lithium
Magnesium
Mangaan
Nikkel
Niobium

Gallium

Eigenschappen

Scheikundig element	Gallium (Ga) met atoomnummer 31
Beschrijving	Zilverwit hoofdgroepmetaal
Bijzonderheden	Zet uit bij stollen (zoals ook bij bismut), laag smeltpunt, hoog kookpunt, langzaam aangetast door zuren, vormt een spiegel in vloeibare toestand.
Wijze van winning	Meestal gewonnen als bijproduct bij de productie van aluminium en zink. Gallium komt dus voor in bauxiet en in zinkerts.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege een grote afhankelijkheid van China en de essentiële rol in verschillende hightechindustrieën zoals de halfgeleiderindustrie en de productie van zonnecellen.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, vanwege een verwachte toenemende vraag naar gallium in het kader van de digitale en groene transities.
In de aandacht?	Ja, vanwege exportrestricties die China in 2023 heeft ingesteld voor dit materiaal.

Toepassingen
Primaire materialen	Bauxiet en zinkerts
Verwerkte materialen	Primair gallium, Verwerkt gallium
Producten	Gallium wordt gebruikt om halfgeleiders (galliumnitride, galliumarsenide) te maken die belangrijk zijn voor LED, zonnecellen en snelle schakelingen voor smartphones, calculators, zonnepanelen, etc. Andere toepassingen: nucleaire geneeskunde (gallium-67), lage smeltende legeringen, hoogwaardige spiegels, warmtewisselaars.
Substitutie	Liquide kristallen (LED), helium-neon lasers (lasertoepassingen) en silicium (zonnecellen). In veel defensietoepassingen zijn er geen goede vervangers voor gallium op dit moment.
Recycling ratio in EU	0%

Prijs
In 2024	500 dollar per kg (hoge kwaliteit)
In 2020-2023	Gemiddeld 558 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijs van gallium nam toe in augustus 2023 door exportrestricties maar is daarna weer gedaald door een afname in de vraag naar bijvoorbeeld zonnepanelen en door voorraadopbouw.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	N.v.t.
Grootste producenten	N.v.t.
Productie in EU?	N.v.t.
Actieve voorraden	N.v.t.
Grootste voorraden	N.v.t.
Actieve voorraad in EU?	N.v.t.
Onder de grond	Circa 1 miljoen ton kan worden gehaald uit bauxiet
Grootste verwerkers	1. China (99%), 2. Rusland (0,8%), 3. Japan (0,4%)
Verwerking in EU?	Totaal 760 ton (2024)
Importafhankelijkheid EU	Nauwelijks (0,2%): Duitsland
Grootste leverancier EU?	98%
Geografische concentratie (0 tot 1)	China (71%)

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	57 miljoen euro	32 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 1e
	Alleen uit niet-EU-landen: 2e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 0%	Ruwe grondstof: 0%
	Verwerkte grondstof: 100%	Verwerkte grondstof: 100%
	Halffabricaat: 0%	Halffabricaat: 0%
	Gerecycled: 0%	Gerecycled: 0%
Landen van herkomst	1. Duitsland (30%)	1. China (39%)
	2. China (28%)	2. VS (25%)
	3. VS (15%)	3. Duitsland (13%)
	4. Italië (7%)	4. Japan (7%)
	5. VK (5%)	5. België (6%)
Importconcentratie (HHI)	0,198 (onder drempelwaarde)	0,239 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	20% (onder drempelwaarde)	20% (onder drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 90%	Wederuitvoer: 77%
	Export na verwerking NL: 8,5%	Export na verwerking NL: 19%
	Nederlandse markt: 1,5%	Nederlandse markt: 4%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	55 miljard euro	30 miljard euro
Landen van herkomst	1. China (40%)	1. VS (24%)
	2. VS (16%)	2. China (23%)
	3. Taiwan (7%)	3. Taiwan (9%)
	4. Hongkong (5%)	4. Thailand (7%)
	5. Duitsland (5%)	5. Duitsland (6%)

Germanium

Eigenschappen

Scheikundig element	Germanium (Ge) met atoomnummer 32
Beschrijving	Vrij hard grijswit metalloïde
Bijzonderheden	Hard, glanzend, diamanten kristalstructuur, kan warmte goed geleiden, zet uit bij bevriezing.
Wijze van winning	Meestal gewonnen als bijproduct van de winning van andere materialen, zoals zink, koper of lood. Het is aanwezig in zinksulfide of zilver-, koper- en loodertsen.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, want grote afhankelijkheid van China en essentieel voor de productie van halfgeleiders, optische vezels, infraroodcamera's en zonnecellen.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, want een toenemende verwachte vraag vanwege digitalisering en de toenemende populariteit van duurzame technologie zoals zonne-energie.
In de aandacht?	Ja, want recente exportmaatregelen door China.

Toepassingen
Primaire materialen	Zinksulfide, zilver-, koper-, looderts
Verwerkte materialen	Germaniumchloride, germaniumoxide en germanium metaal
Producten	Belangrijk materiaal voor halfgeleiders en wordt gebruikt in diodes, transistoren en geïntegreerde schakelingen, wordt gebruikt in infraroodlenzen, wordt toegevoegd in glasvezels, wordt gebruikt in zonnecellen (efficiëntie), katalysatoren en als legeringselement.
Substitutie	Silicium of gallium arsenide (electronica), chalcogenide glas (infrarood), antimoon en titanium (katalysatoren).
Recycling ratio in EU	2%

Prijs
In 2024	2100 dollar per kg (metaal)
In 2020-2023	Gemiddeld 1230 dollars per kg
Ontwikkelingen	Door Chinese exportbeperkingen en de moeilijke vervangbaarheid.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	N.v.t.
Grootste producenten	N.v.t.
Productie in EU?	N.v.t.
Actieve voorraden	N.v.t.
Grootste voorraden	N.v.t.
Actieve voorraad in EU?	N.v.t.
Onder de grond	N.v.t.
Grootste verwerkers	1. China (94%), 2. Rusland (3%), 3. Japan (1%)
Verwerking in EU?	Totaal 163 ton (2023)
Importafhankelijkheid EU	Ja (7%): België en Duitsland
Grootste leverancier EU?	42%
Geografische concentratie (0 tot 1)	China (42% - verwerkt)

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	112 miljoen euro	87 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 5e
	Alleen uit niet-EU-landen: 5e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 0%	Ruwe grondstof: 0%
	Verwerkte grondstof: 15%	Verwerkte grondstof: 12%
	Halffabricaat: 85%	Halffabricaat: 88%
	Gerecycled: 0%	Gerecycled: 0%
Landen van herkomst	1. Duitsland (29%)	1. Duitsland (31%)
	2. VS (25%)	2. VS (22%)
	3. Japan (8%)	3. Japan (10%)
	4. Saoedi-Arabië (6%)	4. Saoedi-Arabië (8%)
	5. VK (5%)	5. VK (5%)
Importconcentratie (HHI)	0,164 (onder drempelwaarde)	0,170 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	58% (boven drempelwaarde)	56% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 91%	Wederuitvoer: 87%
	Export na verwerking NL: 5%	Export na verwerking NL: 7%
	Nederlandse markt: 4%	Nederlandse markt: 6%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	50 miljard euro	26 miljard euro
Landen van herkomst	1. China (45%)	1. China (28%)
	2. VS (12%)	2. VS (17%)
	3. Taiwan (7%)	3. Taiwan (10%)
	4. Hongkong (6%)	4. Thailand (8%)
	5. Duitsland (5%)	5. Duitsland (6%)

Grafiet

Eigenschappen

Scheikundig element	Grafiet is een allotrope vorm van koolstof (C, atoomnummer 6). Het bestaat uit koolstof maar met een andere atomaire structuur en eigenschappen.
Beschrijving	Staalgrijs tot zwart niet-metaal.
Bijzonderheden	Een van de zachtste vaste elementaire materialen. Relatief goede elektrische geleider voor een niet-metaal.
Wijze van winning	Natuurlijk grafiet wordt gewonnen uit ondergrondse afzettingen. Synthetisch grafiet wordt geproduceerd door warmtebehandeling van koolstofhoudende materialen zoals petroleumcokes.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege een grote afhankelijkheid van China en een belangrijke rol bij de productie van batterijen in elektrische voertuigen of zonnepanelen.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, want grafiet is onmisbaar voor groene technologie en technologische innovatie. De vraag naar grafiet groeit snel door de groene transitie en technologische vooruitgang. De aanvoer van grafiet is daarbij onzeker.
In de aandacht?	Ja, vanwege de toenemende vraag naar grafiet in elektrische voertuigen en de bezorgdheid over de afhankelijkheid van China. Tegelijkertijd heeft de VS een hoog tarief ingesteld op de import van Chinees grafiet.

Toepassingen
Primaire materialen	Natuurlijk grafieterts
Verwerkte materialen	Gezuiverde grafietpoeders, diverse grafietsoorten
Producten	Grafiet is een essentieel onderdeel van batterijen, met name in lithium-ion-batterijen voor elektrische voertuigen en elektronica. Grafiet wordt verder gebruikt voor elektroden in vlamboogovens, als droog smeermiddel en als hittebestendig hulpmiddel in de metallurgie en de glasindustrie. Grafiet is het hoofdbestanddeel van potloden en wordt verder gebruikt in remvoeringen, elektrotechniek, kernreactoren, warmteafvoer, composieten, gieterijen, als polijstmiddel of katalysator.
Substitutie	Synthetische grafiet is een goede vervanger van natuurlijk grafiet.
Recycling ratio in EU	3%

Prijs
In 2024	1,07 dollar per kg (natuurlijke vlokken)
In 2020-2023	Gemiddeld 1,24 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijs was lager in 2024 vanwege een toegenomen aanbod, een lagere vraag vanuit de staalindustrie een overvloedige voorraad. Tegelijkertijd is er een groeiende focus op de recycling van grafiet.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	1,6 miljoen ton
Grootste producenten	1. China (79%), 2. Madagaskar (6%), 3. Mozambique (5%)
Productie in EU?	Nauwelijks (<0,1%): Oostenrijk en Duitsland
Actieve voorraden	Meer dan 290 miljoen ton
Grootste voorraden	1. China (28%), 2. Brazilië (26%), 3. Madagaskar (9%)
Actieve voorraad in EU?	Nauwelijks (<0,1%)
Onder de grond	Meer dan 800 miljoen ton
Grootste verwerkers	N.v.t.
Verwerking in EU?	N.v.t.
Importafhankelijkheid EU	99%
Grootste leverancier EU?	China (41% - primair)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,19, Primaire productie: 0,47

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	83 miljoen euro	49 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 6e
	Alleen uit niet-EU-landen: 5e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 14%	Ruwe grondstof: 20%
	Verwerkte grondstof: 0%	Verwerkte grondstof: 0%
	Halffabricaat: 85%	Halffabricaat: 79%
	Gerecycled: 1%	Gerecycled: 1%
Landen van herkomst	1. Japan (19%)	1. Duitsland (26%)
	2. China (16%)	2. IJsland (12%)
	3. Duitsland (15%)	3. VS (12%)
	4. Noorwegen (10%)	4. Japan (9%)
	5. VS (8%)	5. Noorwegen (9%)
Importconcentratie (HHI)	0,113 (onder drempelwaarde)	0,121 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	73% (boven drempelwaarde)	55% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 63%	Wederuitvoer: 43%
	Export na verwerking NL: 9%	Export na verwerking NL: 14%
	Nederlandse markt: 28%	Nederlandse markt: 43%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	33 miljard euro	26 miljard euro
Landen van herkomst	1. Duitsland (19%)	1. Duitsland (24%)
	2. VS (11%)	2. België (10%)
	3. België (9%)	3. VS (10%)
	4. Noorwegen (8%)	4. China (5%)
	5. China (5%)	5. Frankrijk (5%)

Hafnium

Eigenschappen

Scheikundig element	Hafnium (Hf) met atoomnummer 72
Beschrijving	Staalgrijs overgangsmetaal
Bijzonderheden	Glanzend, buigzaam metaal met uitstekende corrosiebestendigheid. Hafniumcarbide heeft het hoogst bekende smeltpunt. Bij lage temperaturen reageert hafnium alleen met halogenen.
Wijze van winning	Voornamelijk gewonnen als bijproduct van de verwerking van zirkonium. Zirkoniumerts bevat vaak hafnium in kleine hoeveelheden.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege de beperkte beschikbaarheid, de strategische toepassingen (kernreactoren, halfgeleiders) en de potentiële toeleveringsrisico's.
Strategisch materiaal in EU?	Nee
In de aandacht?	Niet bijzonder in het nieuws

Toepassingen
Primaire materialen	Zirkoniumerts
Verwerkte materialen	Hafnium metaal, superlegeringen
Producten	Hafnium is een uitstekende neutronenvanger bij kernsplijting en daarmee cruciaal voor kernreactoren en kernonderzeeërs. Hafnium wordt toegevoegd aan legeringen om de sterkte en hittebestendigheid te verhogen. Verder toepassingen: plasmasnijbranders, luchtvaart en ruimtevaart, computerchips, verwijderen sporen van zuurstof en stikstof.
Substitutie	Hafnium is moeilijk te vervangen vanwege haar unieke eigenschappen, maar zirkonium (kernreactoren), niobium (corrosiebestendigheid) en wolfraam (hoge temperaturen) kunnen optreden als vervangers.
Recycling ratio in EU	0%

Prijs
In 2024	4600 dollar per kg
In 2020-2023	Gemiddeld 2325 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijzen waren hoger in 2024 vanwege een hogere vraag vanuit de lucht- en ruimtevaart, de kernenergiesector en de halfgeleiderindustrie en vanwege tegelijk een beperkt aanbod.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	N.v.t. (afkomstig van zirkoniumerts)
Grootste producenten	N.v.t.
Productie in EU?	N.v.t.
Actieve voorraden	N.v.t.
Grootste voorraden	N.v.t.
Actieve voorraad in EU?	N.v.t.
Onder de grond	N.v.t.
Grootste verwerkers	1. Frankrijk (49%), 2. VS (44%), 3. China (3%)
Verwerking in EU?	Ja (49%): Frankrijk
Importafhankelijkheid EU	0%, gemiddelde 2016-2020
Grootste leverancier EU?	Na Frankrijk Oekraïne (16%)
Geografische concentratie (0 tot 1)	N.v.t.

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	113 miljoen euro	82 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 3e
	Alleen uit niet-EU-landen: 3e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 50%	Ruwe grondstof: 61%
	Verwerkte grondstof: 49%	Verwerkte grondstof: 39%
	Halffabricaat: 0%	Halffabricaat: 0%
	Gerecycled: 1%	Gerecycled: 0%
Landen van herkomst	1. Duitsland (27%)	1. Duitsland (22%)
	2. China (15%)	2. China (17%)
	3. VS (13%)	3. VS (16%)
	4. VK (9%)	4. Ierland (9%)
	5. Ierland (6%)	5. België (8%)
Importconcentratie (HHI)	0,136 (onder drempelwaarde)	0,123 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	50% (boven drempelwaarde)	53% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 87%	Wederuitvoer: 79%
	Export na verwerking NL: 8%	Export na verwerking NL: 13%
	Nederlandse markt: 5%	Nederlandse markt: 8%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	n.b.	n.b.
Landen van herkomst	n.b.	n.b.

Helium

Eigenschappen

Scheikundig element	Helium (He) met atoomnummer 2
Beschrijving	Kleurloos edelgas
Bijzonderheden	Extreem laag kookpunt, lost slecht op in water, na waterstof het meest voorkomende element in het heelal (in sterren wordt helium gevormd uit waterstof). Lichter dan lucht en daarom geschikt voor ballonnen.
Wijze van winning	Voornamelijk gewonnen als bijproduct bij de winning van aardgas.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, want het heeft een unieke eigenschap (laag kookpunt) dat essentieel is voor diverse technologieën. Tegelijk is de voorraad beperkt, de winning kostbaar en is er een grote importafhankelijkheid van enkele landen.
Strategisch materiaal in EU?	Nee
In de aandacht?	Ja, want er zijn zorgen over de beschikbaarheid van helium voor kritieke toepassingen zoals MRI-scans en wetenschappelijk onderzoek.

Toepassingen
Primaire materialen	Heliumrijk natuurlijk aardgas
Verwerkte materialen	Heliumgas, Vloeibaar helium
Producten	Vullen van ballonnen en luchtschepen, koeling (van MRI-scanners, supergeleidende magneten), raketaandrijving, lekdetectie, als beschermgas (bij lassen of 3D-printen), bij de productie van halfgeleiders en vezeloptiek, wetenschappelijk onderzoek (zoals cryogene studies), verhoogde zuurstofopname en atmosfeerregeling.
Substitutie	In cryogene studies met extreem lage temperaturen kan niets helium vervangen. Voor koeling kan stikstof worden toegepast en waterstof kan helium onder omstandigheden vervangen in ballonnen of bij diepzeeduiken. Argon kan worden gebruikt bij lassen.
Recycling ratio in EU	1%

Prijs
In 2024	14 dollar per m3
In 2020-2023	Gemiddeld 10 dollar per m3
Ontwikkelingen	De prijs is gestegen in 2024 vanwege een afname van het aanbod (winning complex, bestaande bronnen raken uitgeput) en een toename van de vraag naar helium (vanuit zorg, technologie en recreatie).

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	180 miljoen m3
Grootste producenten	1. VS (45%), 2. Qatar (36%), 3. Rusland (9%)
Productie in EU?	Nauwelijks (2%): Polen
Actieve voorraden	Meer dan 12 miljard m3
Grootste voorraden	VS en Qatar en daarna Rusland en Algerije
Actieve voorraad in EU?	Minimaal (<1%): Polen
Onder de grond	Circa 40 miljard m3 (Qatar 25%, VS 22%, Algerije 21% en Rusland 17%)
Grootste verwerkers	N.v.t.
Verwerking in EU?	N.v.t.
Importafhankelijkheid EU	100%
Grootste leverancier EU?	Qatar (35%)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,54, Primaire productie: 0,37

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	159 miljoen euro	44 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 2e
	Alleen uit niet-EU-landen: 2e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 0%	Ruwe grondstof: 0%
	Verwerkte grondstof: 100%	Verwerkte grondstof: 100%
	Halffabricaat: 0%	Halffabricaat: 0%
	Gerecycled: 0%	Gerecycled: 0%
Landen van herkomst	1. Qatar (67%)	1. België (32%)
	2. België (9%)	2. Rusland (21%)
	3. Rusland (6%)	3. China (19%)
	4. China (6%)	4. Duitsland (11%)
	5. Saoedi-Arabië (4%)	5. Frankrijk (9%)
Importconcentratie (HHI)	0,461 (boven drempelwaarde)	0,202 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	85% (boven drempelwaarde)	46% (onder drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 83%	Wederuitvoer: 55%
	Export na verwerking NL: 14%	Export na verwerking NL: 38%
	Nederlandse markt: 3%	Nederlandse markt: 7%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	n.b.	n.b.
Landen van herkomst	n.b.	n.b.

Kobalt

Eigenschappen

Scheikundig element	Kobalt (Co) met atoomnummer 27
Beschrijving	Zilverkleurig overgangsmetaal (blauw bij kobaltverbindingen)
Bijzonderheden	Hard, ferromagnetisch (kan worden gebruikt voor sterke magneten), hoog smeltpunt, goede corrosieweerstand, thermisch stabiel
Wijze van winning	Meestal gewonnen als bijproduct van de winning van andere metalen, zoals nikkel, koper en ijzer.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege de hoge importafhankelijkheid, met name uit de Democratische Republiek Congo (DRC), en het cruciale belang voor met name lithium-ion-batterijen voor elektrische voertuigen en elektronica.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, want kobalt is cruciaal voor de groene en digitale transities en de vraag zal naar verwachting sterk toenemen met de groei van de elektrische mobiliteit en de energietransitie.
In de aandacht?	Ja, kobalt is regelmatig in het nieuws vanwege de rol in de energietransitie en de bijbehorende problemen (mensenrechtenschendingen, milieuvervuiling, oneerlijke verdeling van de winsten, mogelijke tekorten in de toekomst).

Toepassingen
Primaire materialen	Kobalterts
Verwerkte materialen	Kobaltmattes, kobaltmetaal, kobaltoxide, kobalthydroxide, kobaltcarbonaat, kobaltsulfaat, kobaltchloride en kobaltacetaat
Producten	Kobalt is een essentieel onderdeel van lithium-ion-batterijen voor elektrische voertuigen, laptops, smartphones, etc. Het verbetert de prestaties en stabiliteit van de batterijen en voorkomt oververhitting. Kobalt wordt daarnaast gebruikt om hoogwaardige corrosie- en temperatuurbestendige legeringen te maken voor motoren, machines, gereedschappen, protheses etc. Overige toepassingen: katalysatoren in de chemische en olie-industrie, droogmiddel van verf, kleurstof (blauw), onderdeel van sterke permanente magneten, airbags, stralingstherapie (Kobalt-60) en als sporenelement voor plantengroei.
Substitutie	Vervanging van kobalt kan leiden tot mindere productprestatie of hogere kosten. Mogelijke vervangers zijn ijzer, fosfor (batterijen), barium, strontiumferiet (magneten) en verder: cerium, lood, mangaan, vanadium (verf), keramiek, nikkel, rhodium en vele diverse legeringen (overig).
Recycling ratio in EU	22%

Prijs
In 2024	34 dollar per kg
In 2020-2023	Gemiddeld 44 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijzen zijn in 2024 gedaald door een toenemend aanbod, een afname van de (verwachte) vraag naar elektrische voertuigen en een ontwikkeling van batterijtechnologieën die minder kobalt gebruiken.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	290.000 ton
Grootste producenten	1. Congo (76%), 2. Indonesië (10%), 3. Rusland (3%)
Productie in EU?	Nauwelijks (0,5%): Finland
Actieve voorraden	Meer dan 11 miljoen ton
Grootste voorraden	1. Congo (55%), 2. Australië (15%), 3. Indonesië (6%)
Actieve voorraad in EU?	Nauwelijks (<1%)
Onder de grond	Circa 25 miljoen ton
Grootste verwerkers	1. China (60%), 2. Finland (11%), 3. België (5%)
Verwerking in EU?	Ja (17%): Finland, België en Frankrijk
Importafhankelijkheid EU	81% (extractie) en 1% (verwerking)
Grootste leverancier EU?	Rusland (25%)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,23, Primaire productie: 0,49, Verwerking: 0,61

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	154 miljoen euro	97 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 3e
	Alleen uit niet-EU-landen: 1e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 77%	Ruwe grondstof: 67%
	Verwerkte grondstof: 19%	Verwerkte grondstof: 26%
	Halffabricaat: 4%	Halffabricaat: 6%
	Gerecycled: 0%	Gerecycled: 1%
Landen van herkomst	1. China (34%)	1. China (38%)
	2. Finland (11%)	2. Duitsland (11%)
	3. Madagaskar (9%)	3. Finland (11%)
	4. Canada (8%)	4. VK (6%)
	5. Duitsland (7%)	5. België (6%)
Importconcentratie (HHI)	0,153 (onder drempelwaarde)	0,184 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	71% (boven drempelwaarde)	60% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 91%	Wederuitvoer: 82,5%
	Export na verwerking NL: 5%	Export na verwerking NL:10,5%
	Nederlandse markt: 4%	Nederlandse markt: 7%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	64 miljard euro	n.b.
Landen van herkomst	1. China (19%)	1. Duitsland (16%)
	2. Duitsland (12%)	2. China (14%)
	3. VS (10%)	3. VS (11%)
	4. België (5%)	4. België (7%)
	5. VK (5%)	5. VK (6%)

Koper

Eigenschappen

Scheikundig element	Koper (Cu) met atoomnummer 29
Beschrijving	Rood/geel overgangsmetaal
Bijzonderheden	Buigzaam, dus eenvoudig te vervormen, goede geleider van elektriciteit en warmte, legeringen met koper (zoals messing en brons) worden veel in de industrie gebruikt.
Wijze van winning	Meestal gewonnen uit kopererts dan uit de aarde wordt gehaald via open mijnen of ondergrondse mijnen.
Kritiek materiaal in EU?	Nee, omdat er voldoende aanbod van koper beschikbaar is en er goede alternatieven beschikbaar zijn.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, vanwege de essentiële rol die koper speelt in de energietransitie en de digitale economie. De sectoren die afhankelijk zijn van koper dragen aanzienlijk bij aan de Europese economie. Daarnaast zal de vraag naar koper naar verwachting blijven toenemen.
In de aandacht?	Nee, geen grote ontwikkelingen

Toepassingen
Primaire materialen	Kopererts en -concentraten
Verwerkte materialen	Onbewerkt koper, Koperoxide, Koperhydroxiden, Koperzouten
Producten	Koper is populair voor waterleidingen, dakbedekking, gevelbedekking, verwarmings- en koelsystemen (corrosiebestendigheid in de bouw), elektrische draden, spoelen, kabels, transformatoren (geleider in elektronica), warmtewisselaars, radiatoren, machines (thermische eigenschappen), remleidingen, motoren (voertuigen), verspreiding ziektekiemen, munten, sieraden, muziekinstrumenten en kunstwerken.
Substitutie	Aluminium (autoradiatoren, koeling, elektronica), optische vezels (telecommunicatie), plastics (leidingen), titanium en staal (warmtewisselaars)
Recycling ratio in EU	30%

Prijs
In 2024	8,60 dollar per kg
In 2020-2023	Gemiddeld 7,63 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijs steeg in 2024 vanwege een toegenomen vraag vanuit China en door de energietransitie en door aanbodbeperkingen zoals de sluiting van de Cobre Panama mijn.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	23 miljoen ton
Grootste producenten	1. Chili (23%), 2. Congo (14%), 3. Peru (11%)
Productie in EU?	Nauwelijks (3%), met name Polen, Spanje, Bulgarije en Zweden
Actieve voorraden	980 miljoen ton
Grootste voorraden	1. Chili (19%), 2. Australië (10%), 3. Peru (10%)
Actieve voorraad in EU?	Nauwelijks (3%): met name Polen
Onder de grond	Circa 5 miljard ton
Grootste verwerkers	1. China (38%), 2. Chili (10%), 3. Japan (6%)
Verwerking in EU?	Ja (10%): Duitsland, Polen, Spanje, België, Bulgarije, Zweden, Finland en Oostenrijk
Importafhankelijkheid EU	48% (extractie) en 17% (verwerking)
Grootste leverancier EU?	Chili (15% - primair en verwerkt)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,28, Primaire productie: 0,10, Verwerking: 0,21

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	2,7 miljard euro	2,1 miljard euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 8e
	Alleen uit niet-EU-landen: 5e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 0%	Ruwe grondstof: 0%
	Verwerkte grondstof: 51%	Verwerkte grondstof: 43%
	Halffabricaat: 35%	Halffabricaat: 43%
	Gerecycled: 14%	Gerecycled: 14%
Landen van herkomst	1. Duitsland (18%)	1. Duitsland (23%)
	2. Chili (13%)	2. Chili (12%)
	3. Rusland (8%)	3. België (8%)
	4. België (8%)	4. Italië (9%)
	5. Zuid-Afrika (7%)	5. Rusland (7%)
Importconcentratie (HHI)	0,084 (onder drempelwaarde)	0,101 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	55% (boven drempelwaarde)	43% (onder drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 69%	Wederuitvoer: 56%
	Export na verwerking NL: 20%	Export na verwerking NL: 28%
	Nederlandse markt: 11%	Nederlandse markt: 16%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	219 miljard euro	168 miljard euro
Landen van herkomst	1. China (22%)	1. Duitsland (19%)
	2. Duitsland (16%)	2. China (14%)
	3. VS (11%)	3. VS (12%)
	4. België (5%)	4. België (6%)
	5. VK (4%)	5. VK (4%)

Lithium

Eigenschappen

Scheikundig element	Lithium (Li) met atoomnummer 3
Beschrijving	Zilverwit alkalimetaal
Bijzonderheden	Het lichtste metaal, oxideert snel in de lucht, reageert snel met water
Wijze van winning	Voornamelijk gewonnen uit zoutmeren (zoutvlaktes) en uit hard gesteente (mijnproductie).
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege de belangrijke rol die het speelt bij de productie van lithium-ion-batterijen voor elektrische auto's en elektronica. Bovendien is er een grote afhankelijkheid van de winning en verwerking van lithium.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, vanwege de toenemende vraag naar batterijen, gedreven door de groeiende markt voor elektrische voertuigen en voor energieopslag, maakt lithium cruciaal voor het behalen van de klimaatdoelstellingen van de EU.
In de aandacht?	Ja, want de vraag naar lithium neemt voortdurend toe. Tegelijkertijd zijn er zorgen over de duurzaamheid van de winning, de impact op het milieu en de veiligheid van lithium-ion-batterijen, met name door branden bij afvalverwerking. Verder is er lithium ontdekt in de Nederlandse bodem (Limburg en Drenthe).

Toepassingen
Primaire materialen	Lithiumconcentraten
Verwerkte materialen	Lithiumcarbonaat, lithiumhydroxide, lithiumchloride, lithium chemicaliën cathodematerialen voor batterijcellen, lithiummetaal
Producten	Lithium-ion-batterijen, knoopcellen, penlite-batterijen, stemmingsstabilisator, behandeling van depressies, telescoopspiegels (hittebestendig glas), lichtgewicht legeringen voor de lucht- en ruimtevaart en als aandrijving van torpedo's.
Substitutie	Calcium, magnesium, kwik, zink (in batterijen)
Recycling ratio in EU	0%

Prijs
In 2024	14 dollar per kg (lithiumcarbonaat)
In 2020-2023	34 dollar per kg
Ontwikkelingen	Door een overaanbod en een zwakkere vraag, vooral in China, is de prijs van lithium in 2024 fors gedaald. De toegenomen productiecapaciteit, zowel in lithiummijnen als in batterijfabrieken, heeft bijgedragen aan de overvloed op de markt. Tegelijkertijd vertraagde de groei naar elektrische voortuigen, vooral in China.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	240.000 ton
Grootste producenten	1. Australië (37%), 2. Chili (20%), 3. China (17%)
Productie in EU?	Nauwelijks (0,1%): Portugal
Actieve voorraden	30 miljoen ton
Grootste voorraden	1. Chili (31%), 2. Australië (23%), 3. Argentinië (13%)
Actieve voorraad in EU?	Nauwelijks (0,2%): Portugal
Onder de grond	Ongeveer 115 miljoen ton (Argentinië 20%, Bolivia 20%, VS 17%)
Grootste verwerkers	1. China (56%), 2. Chili (32%), 3. Argentinië (11%)
Verwerking in EU?	Niet of nauwelijks
Importafhankelijkheid EU	81% (extractie) en 100% (verwerking)
Grootste leverancier EU?	Chili (79% - verwerkt)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,28, Primaire productie: 0,32, Verwerking: 0,34

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	162 miljoen euro	146 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 2e
	Alleen uit niet-EU-landen: 1e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 4%	Ruwe grondstof: 0%
	Verwerkte grondstof: 95%	Verwerkte grondstof: 99%
	Halffabricaat: 0%	Halffabricaat: 0%
	Gerecycled: 1%	Gerecycled: 1%
Landen van herkomst	1. Chili (59%)	1. Chili (66%)
	2. België (7%)	2. Rusland (6%)
	3. Rusland (6%)	3. Israël (6%)
	4. Israël (5%)	4. Frankrijk (4%)
	5. Frankrijk (4%)	5. België (3%)
Importconcentratie (HHI)	0,363 (boven drempelwaarde)	0,363 (boven drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	84% (boven drempelwaarde)	87% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 92%	Wederuitvoer: 91%
	Export na verwerking NL: 5%	Export na verwerking NL: 6%
	Nederlandse markt: 3%	Nederlandse markt: 3%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	219 miljard euro	168 miljard euro
Landen van herkomst	1. China (20%)	1. Duitsland (16%)
	2. Duitsland (12%)	2. China (14%)
	3. VS (11%)	3. VS (12%)
	4. Taiwan (8%)	4. België (8%)
	5. België (6%)	5. Taiwan (8%)

Magnesium

Eigenschappen

Scheikundig element	Magnesium (Mg) met atoomnummer 12
Beschrijving	Zilverwit aardalkimetaal
Bijzonderheden	Een derde lichter dan aluminium en daarmee onontbeerlijk voor lichtgewicht legeringen (luchtvaart).
Wijze van winning	Magnesium wordt voornamelijk gewonnen uit mineraalbronnen, zoals dolomiet en magnesiet, of uit zeewater. Het kan ook uit pekel, uit ondergrondse zoutlagen, worden gehaald.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege de grote afhankelijkheid van China en omdat het een essentieel grondstof is voor diverse industrieën.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, omdat het een cruciale rol speelt in de energietransitie en de circulaire economie (elektrische voertuigen, windturbines) en ook is magnesium potentieel belangrijk voor de productie van batterijen en energieopslag (alternatief voor lithium-ion-batterijen).
In de aandacht?	Nee, geen bijzonderheden

Toepassingen
Primaire materialen	Mineralen (dolomiet, magnesiet, bruciet), zeewater
Verwerkte materialen	Magnesium metaal en magnesiumlegeringen
Producten	Lichtgewicht constructies, legeringselement in aluminium (voor blikjes, auto-onderdelen), vleugels of brandstoftanks (vliegtuigen, raketten), extractie van andere metalen zoals beryllium en titanium, ontzwaveling van ijzer en staal, vuurwerk (heldere, witte vlam), oppervlaktebehandeling en voor elektronica (behuizing van laptops, etc.).
Substitutie	Aluminium en zink (maar zwaarder dan magnesium), calciumcarbide voor ontzwaveling (maar minder veilig dan magnesium).
Recycling ratio in EU	7%

Prijs
In 2024	2,9 dollar per kg
In 2020-2023	Gemiddeld 3,9 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijs is gedaald in 2024 door een toename van de productiecapaciteit en een afname van de vraag.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	22 miljoen ton
Grootste producenten	1. China (59%), 2. Rusland (11%), 3. Brazilië (8%)
Productie in EU?	Ja (10%): Oostenrijk, Spanje, Slowakije, Finland, Griekenland en Polen
Actieve voorraden	7,7 miljard ton
Grootste voorraden	1. Rusland (30%), 2. Slowakije (16%), 3. China (9%)
Actieve voorraad in EU?	Ja (20%), met name Slowakije
Onder de grond	Meer dan 15 miljard ton
Grootste verwerkers	1. China (91%), 2. VS (3%), 3. Israël (2%)
Verwerking in EU?	Niet of nauwelijks
Importafhankelijkheid EU	100%
Grootste leverancier EU?	China (97% - verwerkt)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,23, Primaire productie: 0,37, Verwerking: 0,78

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	394 miljoen euro	163 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 1e
	Alleen uit niet-EU-landen: 1e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 24%	Ruwe grondstof: 38%
	Verwerkte grondstof: 73%	Verwerkte grondstof: 55%
	Halffabricaat: 2%	Halffabricaat: 5%
	Gerecycled: 1%	Gerecycled: 2%
Landen van herkomst	1. China (69%)	1. China (51%)
	2. Duitsland (10%)	2. Duitsland (17%)
	3. Brazilië (4%)	3. België (7%)
	4. VS (3%)	4. VS (6%)
	5. België (3%)	5. Brazilië (3%)
Importconcentratie (HHI)	0,496 (boven drempelwaarde)	0,297 (boven drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	83% (boven drempelwaarde)	70% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 89%	Wederuitvoer: 66%
	Export na verwerking NL: 6%	Export na verwerking NL: 19%
	Nederlandse markt: 5%	Nederlandse markt: 15%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	65 miljard euro	48 miljard euro
Landen van herkomst	1. Duitsland (23%)	1. Duitsland (27%)
	2. China (12%)	2. België (11%)
	3. België (10%)	3. China (9%)
	4. VS (6%)	4. VS (6%)
	5. Noorwegen (4%)	5. Frankrijk (4%)

Mangaan

Eigenschappen

Scheikundig element	Mangaan (Mn) met atoomnummer 25
Beschrijving	Grijskleurig overgangsmateriaal
Bijzonderheden	Uniek metaal dat vrijwel niet te vervangen is door andere metalen: het is een erg hard, maar breekbaar metaal dat moeilijk ontbrandt maar makkelijk oxideert. Verder is het ferromagnetisch.
Wijze van winning	Voornamelijk gewonnen uit mangaanerts in open mijnen
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege de onmisbare rol in moderne technologieën zoals staalproductie en de productie van batterijen voor elektrische voertuigen. Er is ook een grote importafhankelijkheid van Zuid-Afrika.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, de overgang naar hernieuwbare energiebronnen vereist grote hoeveelheden batterijen en andere technologieën waar mangaan een rol in speelt.
In de aandacht?	Ja, mangaan is soms in het nieuws in verband met drinkwaterkwaliteit (mangaan kan problemen veroorzaken in drinkwaterbronnen).

Toepassingen
Primaire materialen	Mangaanerts
Verwerkte materialen	Ferro-mangaan, ferro-silicium-mangaan, mangaanmetaal
Producten	Mangaan metaal wordt voornamelijk gebruikt in de staalproductie om staal harder, sterker en duurzamer te maken. Het wordt ook gebruikt in batterijen, verf, meststoffen en als voedingssupplement. Verder is mangaanstaal populair in toepassingen die bestand moeten zijn tegen slijtage en impact, zoals spoorrails, mijnbouwapparatuur en ankers. Mangaandioxide wordt gebruikt in klassieke batterijen. Mangaanoxiden hebben potentieel in de geneeskunde, onder andere in biosensoren.
Substitutie	Voor de belangrijkste toepassingen is er geen substituut voor mangaan.
Recycling ratio in EU	9%

Prijs
In 2024	1,01 dollar per kg (ferro-mangaan)
In 2020-2023	Gemiddeld 1,10 dollar per kg
Ontwikkelingen	Geen bijzondere ontwikkelingen

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	20 miljoen ton
Grootste producenten	1. Zuid-Afrika (37%), 2. Gabon (21%), 3. Australië (13%)
Productie in EU?	Nauwelijks (<0,1%): Roemenië en Bulgarije
Actieve voorraden	Meer dan 1,7 miljard ton
Grootste voorraden	1. Zuid-Afrika (33%), 2. Australië (29%), 3. China (16%)
Actieve voorraad in EU?	Nauwelijks (<0,1%)
Onder de grond	Circa 17 miljard ton (circa 70% in Zuid-Afrika)
Grootste verwerkers	1. China (58%), 2. India (13%), 3. Oekraïne (4%)
Verwerking in EU?	Nauwelijks (2%): Spanje, Frankrijk en Slowakije
Importafhankelijkheid EU	97% (extractie) en 66% (verwerking)
Grootste leverancier EU?	Zuid-Afrika (42% - primair) en Noorwegen (32% - verwerkt)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,30, Primaire productie: 0,20, Verwerking: 0,10

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	446 miljoen euro	201 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 1e
	Alleen uit niet-EU-landen: 1e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 3%	Ruwe grondstof: 6%
	Verwerkte grondstof: 96%	Verwerkte grondstof: 93%
	Halffabricaat: 1%	Halffabricaat: 1%
	Gerecycled: 0%	Gerecycled: 0%
Landen van herkomst	1. China (40%)	1. China (42%)
	2. Noorwegen (16%)	2. Noorwegen (18%)
	3. Zuid-Afrika (8%)	3. India (6%)
	4. India (7%)	4. VS (6%)
	5. Maleisië (7%)	5. Zuid-Afrika (4%)
Importconcentratie (HHI)	0,207 (onder drempelwaarde)	0,225 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	88% (boven drempelwaarde)	86% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 92%	Wederuitvoer: 83%
	Export na verwerking NL: 6%	Export na verwerking NL: 12%
	Nederlandse markt: 2%	Nederlandse markt: 5%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	65 miljard euro	48 miljard euro
Landen van herkomst	1. Duitsland (22%)	1. Duitsland (27%)
	2. België (11%)	2. België (14%)
	3. Noorwegen (8%)	3. China (6%)
	4. China (8%)	4. Frankrijk (6%)
	5. VS (5%)	5. VS (4%)

Nikkel

Eigenschappen

Scheikundig element	Nikkel (Ni) met atoomnummer 28
Beschrijving	Zilverwit/grijs overgangsmetaal
Bijzonderheden	Ferro-magnetisch. De aardkern bevat naast ijzer een aanzienlijke hoeveelheid nikkel.
Wijze van winning	Nikkel wordt voornamelijk gewonnen uit twee typen ertsen: sulfidemineralen en nikkelertsen.
Kritiek materiaal in EU?	Nee, omdat nikkel veel meer beschikbaar is dan andere grondstoffen zoals kobalt. Er zijn grote nikkelreserves en de productie is goed ontwikkeld. Daarnaast zijn er veel alternatieven voor nikkel.
Strategisch materiaal in EU?	Ja, want nikkel is een essentieel onderdeel van batterijen voor elektrische voertuigen en andere groene technologieën wat de vraag naar nikkel zal doen toenemen. Nikkel is ook onderdeel van de digitale transitie.
In de aandacht?	Ja, er is nieuwe Europese wetgeving die de hoeveelheid nikkel in voedsel vanaf 1 juli 2025 strenger reguleert. De nikkelwinning heeft in landen als Indonesië en de Filipijnen sterk negatieve milieu- en sociale impact. Er wordt opgeroepen tot meer verantwoorde mijnbouwpraktijken voor natuur, milieu en mens.

Toepassingen
Primaire materialen	Nikkelerts en -concentraten
Verwerkte materialen	Onbewerkte nikkel, nikkeloxiden, nikkelhydroxiden
Producten	Nikkel wordt voornamelijk gebruikt voor de productie van roestvrij staal en andere metaallegeringen (sterker, meer hittebestendig). Het is ook een essentieel onderdeel in batterijen voor elektrische voertuigen en wordt gebruikt in coatings voor bescherming en glans. Verder wordt nikkel (en legeringen daarvan) toegepast in de luchtvaart, petrochemie en consumentenproducten (bestek, keukenapparatuur, sieraden, munten: nikkel wordt namelijk ook gebruikt voor galvaniseren van metalen door het aanbrengen van een beschermende en decoratieve laag).
Substitutie	Hoge kwaliteit chroom kan nikkel vervangen voor roestvrij staal en verder kunnen ook titaniumlegeringen nikkel goed vervangen.
Recycling ratio in EU	16%

Prijs
In 2024	17 dollar per kg
In 2020-2023	Gemiddeld 20 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijs was lager in 2024 vanwege een overaanbod op de markt. Zo heeft Indonesië haar productiecapaciteit aanzienlijk uitgebreid. Verder loopt de vraag naar elektrische auto's achter op de verwachtingen.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	3,7 miljoen ton
Grootste producenten	1. Indonesië (59%), 2. Filipijnen (9%), 3. Rusland (6%)
Productie in EU?	Nauwelijks (1%), met name in Finland
Actieve voorraden	Meer dan 130 miljoen ton
Grootste voorraden	1. Indonesië (42%), 2. Australië (18%), 3. Brazilië (12%)
Actieve voorraad in EU?	Nauwelijks (circa 1%)
Onder de grond	Meer dan 350 miljoen ton
Grootste verwerkers	1. China (33%), 2. Indonesië (12%), 3. Japan (9%)
Verwerking in EU?	Nauwelijks (4%): Finland, Griekenland en Frankrijk
Importafhankelijkheid EU	31% (extractie) en 75% (verwerking)
Grootste leverancier EU?	Canada (59% - primair) en Rusland (38% -verwerkt)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,11, Primaire productie: 0,27, Verwerking: 0,22

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	2,5 miljard euro	1,1 miljard euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 1e
	Alleen uit niet-EU-landen: 1e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 2%	Ruwe grondstof: 5%
	Verwerkte grondstof: 91%	Verwerkte grondstof: 81%
	Halffabricaat: 6%	Halffabricaat: 13%
	Gerecycled: 1%	Gerecycled: 1%
Landen van herkomst	1. Noorwegen (25%)	1. Noorwegen (29%)
	2. Finland (15%)	2. Australië (12%)
	3. Rusland (12%)	3. Zuid-Afrika (8%)
	4. Canada (9%)	4. Frankrijk (7%)
	5. Australië (6%)	5. Duitsland (6%)
Importconcentratie (HHI)	0,117 (onder drempelwaarde)	0,122 (onder drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	76% (boven drempelwaarde)	81% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 94%	Wederuitvoer: 87%
	Export na verwerking NL: 3%	Export na verwerking NL: 6%
	Nederlandse markt: 3%	Nederlandse markt: 7%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	75 miljard euro	57 miljard euro
Landen van herkomst	1. China (17%)	1. Duitsland (21%)
	2. Duitsland (17%)	2. China (13%)
	3. VS (10%)	3. VS (11%)
	4. België (7%)	4. België (8%)
	5. Noorwegen (4%)	5. Noorwegen (4%)

Niobium

Eigenschappen

Scheikundig element	Niobium (Nb) met atoomnummer 41
Beschrijving	Glanzend wit overgangsmetaal. Het krijgt een typische blauwe glans als het lange tijd aan de lucht wordt blootgesteld.
Bijzonderheden	Niobium vertoont veel overeenkomsten met tantaal. Van alle supergeleidende elementen blijft niobium tot de hoogste temperatuur supergeleidend. Het metaal oxideert aan de lucht bij 200 graden Celsius.
Wijze van winning	Hoofdzakelijk gewonnen als bijproduct van de winning van tantaal of tin.
Kritiek materiaal in EU?	Ja, vanwege de beperkte geografische spreiding van de winning, de complexe verwerking en de belangrijke rol die het speelt bij hightechtoepassingen en industrieën. Het is cruciaal voor supergeleiders, maar ook voor staalproductie, de lucht- en ruimtevaart en voor de medische sector.
Strategisch materiaal in EU?	Nee
In de aandacht?	Nee, momenteel niet prominent in het nieuws.

Toepassingen
Primaire materialen	Niobiumertsen en -concentraten
Verwerkte materialen	Ferro-niobium, niobium-chemicaliën, niobiummetaal
Producten	Niobium wordt vooral gebruikt als legeringselement in staal (sterkte, taaiheid, corrosiebestendigheid), maar ook in de nucleaire industrie (afvangen neutronen), elektronica (condensatoren, geavanceerde batterijen) en de medische sector (implantaten). Het wordt ook gebruikt in supergeleidende magneten (voor bijvoorbeeld MRI-scanners), juwelen en optische lenzen. Verder komt het voor in raketmotoren en in de luchtvaart in verband met hoge temperaturen en agressieve stoffen. Overige toepassingen: lassen, warmtewisselaars, munten, ventilatiesystemen.
Substitutie	Niobium kan worden vervangen maar dat kan ten koste gaan van prestatie of leiden tot hogere kosten. Vervangers zijn molybdeen, tantaal, titanium of vanadium (met name voor legeringen).
Recycling ratio in EU	0%

Prijs
In 2024	26 dollar per kg (ferro-niobium)
2020-2023	Gemiddeld 23 dollar per kg
Ontwikkelingen	De prijzen waren hoger in 2024 vanwege een hoger vraag naar zeer sterk staal (vooral in automotive en luchtvaart) en door een uitgebreidere toepassing in geavanceerde batterijen.

Productie, voorraden (2024) en overig (gemid. 2016-2020)
Totale productie	110.000 ton
Grootste producenten	1. Brazilië (91%), 2. Canada (6%), 3. Congo (0,6%)
Productie in EU?	Nee (0%)
Actieve voorraden	Meer dan 19 miljoen ton
Grootste voorraden	1. Brazilië (84%), 2. Canada (9%)
Actieve voorraad in EU?	Nee (0%)
Onder de grond	Onbekende hoeveelheid
Grootste verwerkers	1. Brazilië (89%) 2. Canada (11%)
Verwerking in EU?	Niet of nauwelijks
Importafhankelijkheid EU	100%
Grootste leverancier EU?	Brazilië (82%)
Geografische concentratie (0 tot 1)	Voorraden: 0,57, Primaire productie: 0,87, Verwerking: 0,78

Nederlandse importwaarde
	Met quasi-doorvoer	Zonder quasi-doorvoer
Totaal	321 miljoen euro	35 miljoen euro
Positie van Nederland als importeur in de EU	Totale import: 1e
	Alleen uit niet-EU-landen: 1e
Verwerkingsfase	Ruwe grondstof: 0%	Ruwe grondstof: 0%
	Verwerkte grondstof: 100%	Verwerkte grondstof: 100%
	Halffabricaat: 0%	Halffabricaat: 0%
	Gerecycled: 0%	Gerecycled: 0%
Landen van herkomst	1. Brazilië (83%)	1. Brazilië (66%)
	2 Canada (12%)	2. China (23%)
	3. China (4%)	3. Canada (4%)
	4. Duitsland (0,3%)	4. Duitsland (3%)
	5. VS (0,2%)	5. VS (1%)
Importconcentratie (HHI)	0,709 (boven drempelwaarde)	0,495 (boven drempelwaarde)
Aandeel niet-EU	99% (boven drempelwaarde)	95% (boven drempelwaarde)
Bestemming import (2023)	Doorvoer/wederuitvoer: 97%	Wederuitvoer: 55%
	Export na verwerking NL: 2%	Export na verwerking NL: 27%
	Nederlandse markt: 1%	Nederlandse markt: 18%
Importwaarde producten met kritieke grondstof	21 miljard euro	19 miljard euro
Landen van herkomst	1. Duitsland (29%)	1. Duitsland (32%)
	2. België (12%)	2. België (14%)
	3. VK (6%)	3. VK (6%)
	4. VS (6%)	4. VS (6%)
	5. Frankrijk (5%)	5. Frankrijk (5%)