Cacao

In 2016 was naar schatting 66 procent van de door Nederlandse supermarkten verkochte cacao (via een keurmerk op het artikel) zichtbaar duurzaam gecertificeerd. In 2015 bedroeg dit aandeel circa 58 procent. Deze percentages zijn schattingen van het CBS, dat in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de verkopen van zichtbaar duurzame cacao(producten) in de Nederlandse supermarkten monitort. De percentages zijn een benadering van de werkelijkheid doordat verschillende aannames nodig waren en hebben daarom een relatief hoge betrouwbaarheidsmarge (bandbreedte). Sommige artikelen die duurzaam gecertificeerde cacao bevatten, zijn niet gelabeld met een duurzaamheidskeurmerk en zijn daarom niet zichtbaar duurzaam voor de consument.

In 2010 heeft de Nederlandse cacaosector een intentieverklaring getekend om te komen tot een 100 procent gegarandeerd duurzame cacaoconsumptie in 2025 (Intentieverklaring cacao, 2010). In de intentieverklaring is een aantal mijlpalen geformuleerd. In 2015 zou 50 procent van alle cacao die gebruikt wordt in cacaoproducten voor de Nederlandse markt, gegarandeerd duurzaam moeten zijn en in 2020 zou het aandeel duurzame cacaoconsumptie op 80 procent moeten liggen. Onder gegarandeerd duurzame cacao wordt bijvoorbeeld cacao verstaan met het keurmerk Rainforest Alliance, UTZ, Fairtrade of biologische cacao (bijlage 1 van de Intentieverklaring cacao, 2010).

Om meer inzicht te krijgen in de keuze van Nederlandse bedrijven voor duurzame cacao, heeft het CBS over de jaren 2014-2016 een enquête gehouden onder bedrijven in Nederland die cacao(producten) verwerken. De belangrijkste bevindingen uit deze enquête zijn samengevat in het publieksrapport “Verbruik duurzaam gecertificeerde cacao door cacaoverwerkende bedrijven in Nederland” (CBS, 2018a). Dit rapport is gebaseerd op het onderzoeksrapport, waarin gedetailleerder op de bevindingen wordt ingegaan (CBS, 2018b).

Uit de enquête blijkt onder andere, dat bij de verwerkers van cacao(bonen) het aandeel duurzame cacao in hun totale cacaoverbruik van 18 procent in 2014 naar 28 procent in 2016 steeg. Bij de chocoladeproducenten en bakkerijen was een soortgelijke stijging te zien. In 2014 was 38 procent van de verwerkte cacao duurzaam, terwijl dat in 2016 was gestegen tot 46 procent.

Wereldwijde productie van duurzame cacao

Het aandeel duurzaam gecertificeerde cacao bedraagt in 2015 naar schatting tussen 30 en 39 procent van de totale wereldproductie. Dit percentage is berekend op basis van de door keurmerkorganisaties gerapporteerde productiegegevens voor de duurzaamheidsstandaarden die genoemd worden in de intentieverklaring (UTZ 2017; Rainforest Alliance, 2015; Fairtrade International, 2017; ITC, 2017; FiBL, 2017) en van gegevens van FAOSTAT voor de totale productie van cacao. Deze raming is mede gebaseerd op de door UTZ gerapporteerde cijfers over de dubbele certificering met de andere duurzaamheidsstandaarden uit de intentieverklaring. Het exacte percentage duurzame cacao kan niet nauwkeuriger worden vastgesteld. Er zijn wel productiegegevens voor de individuele keurmerken, maar duurzame cacao is voor een meestal onbekend deel dubbel of zelfs drievoudig gecertificeerd (Cocoa Barometer 2015).
Het wereldwijde aanbod van duurzaam gecertificeerde cacao is groter dan de vraag. In de figuur zijn de volumes van vier keurmerken opgenomen. Voor 2016 zijn alleen de gegevens van UTZ opgenomen, omdat die van Rainforest Alliance, Fairtrade en biologische cacao nog niet beschikbaar waren. Over de verkoop van biologische cacao met keurmerk waren geen gegevens bekend.