Iets hogere sterfte in warme week
Van 5 tot en met 16 augustus 2020 was er een landelijke hittegolf, die relatief lang was (dertien dagen) en negen tropische dagen telde.
Eerste duidelijke verhoging sinds sterftepiek tijdens corona-epidemie
De hogere sterfte tijdens de hittegolf volgt op dertien weken van relatief lage sterfte. Daarvoor was de sterfte negen weken verhoogd als gevolg van de corona-epidemie. In week 11 tot en met 19 van 2020 overleden naar schatting bijna 9 duizend mensen meer dan wanneer er geen corona-epidemie was geweest.
Voor week 33 zijn vanuit de GGD’s 15 in het laboratorium bevestigde COVID-19-patiënten als overleden gemeld aan het RIVM (stand 18 augustus). De verhoogde sterfte in week 33 is dus bijna volledig toe te schrijven aan de hogere temperaturen.
2017 | 2018 | 2019* | 2020* | 2020 (verwachting) | |
---|---|---|---|---|---|
1 | 3568 | 3343 | 3062 | 3102 | |
2 | 3637 | 3359 | 3262 | 3364 | |
3 | 3487 | 3364 | 3152 | 3154 | |
4 | 3626 | 3322 | 3179 | 3045 | |
5 | 3574 | 3403 | 3139 | 3161 | |
6 | 3446 | 3513 | 3183 | 3193 | |
7 | 3417 | 3660 | 3254 | 3198 | |
8 | 3328 | 3691 | 3220 | 2958 | |
9 | 3152 | 3937 | 3065 | 3096 | |
10 | 3054 | 4092 | 3172 | 3103 | |
11 | 2843 | 3733 | 3225 | 3216 | 3052 |
12 | 2778 | 3430 | 3043 | 3612 | 3093 |
13 | 2850 | 3225 | 3013 | 4458 | 3114 |
14 | 2764 | 3040 | 2898 | 5084 | 3114 |
15 | 2810 | 2860 | 2902 | 4976 | 2908 |
16 | 2713 | 2760 | 3036 | 4299 | 3009 |
17 | 2778 | 2663 | 2956 | 3904 | 2925 |
18 | 2769 | 2645 | 2806 | 3378 | 2978 |
19 | 2802 | 2641 | 2772 | 2981 | 2932 |
20 | 2801 | 2606 | 2821 | 2772 | 3049 |
21 | 2772 | 2674 | 2873 | 2768 | 2809 |
22 | 2701 | 2776 | 2730 | 2724 | 2821 |
23 | 2624 | 2679 | 2734 | 2681 | 2860 |
24 | 2643 | 2557 | 2647 | 2691 | 2806 |
25 | 2627 | 2601 | 2692 | 2690 | 2891 |
26 | 2691 | 2619 | 2836 | 2659 | 3062 |
27 | 2697 | 2726 | 2725 | 2633 | 2835 |
28 | 2520 | 2671 | 2761 | 2608 | 2855 |
29 | 2674 | 2704 | 2586 | 2517 | 2848 |
30 | 2571 | 2767 | 3006 | 2666 | 2835 |
31 | 2510 | 2760 | 2731 | 2633 | 2944 |
32 | 2657 | 2745 | 2629 | 2609 | 3102 |
33 | 2540 | 2605 | 2613 | 3104 | 3114 |
34 | 2545 | 2612 | 2617 | ||
35 | 2576 | 2527 | 2783 | ||
36 | 2570 | 2613 | 2553 | ||
37 | 2707 | 2539 | 2642 | ||
38 | 2715 | 2706 | 2580 | ||
39 | 2669 | 2696 | 2751 | ||
40 | 2641 | 2806 | 2717 | ||
41 | 2763 | 2760 | 2912 | ||
42 | 2706 | 2739 | 2879 | ||
43 | 2676 | 2671 | 2867 | ||
44 | 2726 | 2815 | 2856 | ||
45 | 2797 | 2798 | 3015 | ||
46 | 2916 | 2761 | 3060 | ||
47 | 2917 | 2859 | 3023 | ||
48 | 2886 | 2907 | 3045 | ||
49 | 3027 | 2968 | 3018 | ||
50 | 3218 | 3017 | 3161 | ||
51 | 3079 | 3041 | 3253 | ||
52 | 3187 | 2901 | 3028 | ||
* voorlopige cijfers 2020 week 33 is een schatting. |
Sterfte stijgt met temperatuur
In 2019 waren er twee hittegolven, van 22 tot en met 27 juli en van 23 tot en met 28 augustus. Met name die eerste hittegolf in 2019 kenmerkte zich door hogere temperaturen dan ooit gemeten in Nederland. Toen overleden bijna 400 mensen meer dan in een gemiddelde week in de zomerperiode.
Uit eerder onderzoek van het CBS en het NIDI blijkt dat hoge temperaturen samenhangen met een verhoogde sterfte. In juli 2006, toen een van de langste (zestien dagen) en meest intense hittegolven plaatsvond in zeker honderd jaar, stierven naar schatting duizend mensen meer dan in een gemiddelde julimaand. De laatste jaren lijkt de samenhang minder sterk, in 2018 leidden de hittegolven zelfs tot nauwelijks extra sterfte. Mogelijk is er een verband met de hogere sterfte in de koude winter met een griepepidemie eerder dat jaar.
Vooral meer tachtigplussers overleden
Extra sterfte tijdens een hittegolf doet zich voornamelijk voor bij personen van 80 jaar en ouder. Ook voor de recentste hittegolf is dit te zien. Naar schatting gaat het om 300 mensen van 80 jaar en ouder, net als tijdens de hittegolf van 2019.
Meer details volgende week vrijdag
De cijfers over week 33 zijn een schatting op basis van 85 procent van de overlijdensberichten. Vrijdag 28 augustus publiceert het CBS uitgebreidere cijfers over de sterfte in week 33. De cijfers zijn dan meer compleet waardoor een beter beeld gegeven kan worden van de sterfte in de langdurige zorg, naar leeftijdsgroepen en per regio.
Bronnen
- StatLine - Sterfte per week
- Tabel – Sterfte per week, per provincie en gemeente, 2020
Relevante links
- FAQ – Hoeveel sterfgevallen zijn er per week?
- Artikel - The effect of the summer 2003 heat wave on mortality in the Netherlands
- Nieuwsbericht – Sterfte in coronatijd
- Nieuwsbericht – Hogere sterfte tijdens recente hittegolf
- Nieuwsbericht - Hogere sterfte houdt aan
- KNMI - Uitleg hittegolf
- KNMI - Lijst met hittegolven
- RIVM – Sterftemonitor