dragers met kist
© Hollandse Hoogte / Sabine Joosten

Hoeveel sterfgevallen zijn er per week?

Recente cijfers over de sterfte zijn te vinden in de reeks Sterfte per week.

Per week overlijden gemiddeld 2 900 mensen. Maar in de winter overlijden doorgaans meer mensen dan in de zomer. Hogere sterfte in de winter valt vaak samen met een periode van griep en/of kou. Zo was er begin 2018 sprake van een uitzonderlijk lange periode van vooral griep. In die periode was de sterfte uitzonderlijk hoog met in week 10 (5 tot en met 11 maart) bijna 4 100 sterfgevallen.

Onder ouderen zijn relatief meer sterfgevallen in de winter. In de eerste vijftien weken van 2019 lag het aantal sterfgevallen onder 80-plussers gemiddeld 10 procent hoger dan in een gemiddelde week in 2019. Voor de mensen jonger dan 80 jaar was dat 3 procent. In de overige jaargetijden overlijden juist minder oudere mensen dan gemiddeld, behalve in de zomer tijdens een hittegolf.

Wat zagen we in 2020?

In 2020 overleden er tot half maart net iets minder mensen per week dan in 2019. Er was in de eerste weken van 2020 geen griep van betekenis en het was ook niet bijzonder koud.

Vanaf week 12 (16 maart tot en met 22 maart) nam het aantal overledenen toe. In week 14 (30 maart tot en met 5 april) werd een piek bereikt van bijna 5 100 overledenen. De stijging viel samen met het begin van de coronapandemie. Na de piek in week 14 nam het aantal sterfgevallen af. Na week 20 (11 mei tot en met 17 mei) bleef de sterfte iets lager dan wat je voor deze tijd van het jaar zou verwachten. Tijdens de hittegolf in week 33 (10 tot en met 16 augustus) nam de sterfte toe. Ook in week 34 (17 tot en met 23 augustus) overleden iets meer mensen vanwege de hitte. Daarna daalde de sterfte weer. Vanaf week 39 (21 tot en met 27 september) nam de sterfte echter weer toe. De sterfte bleef tot het einde van het jaar hoger dan wat je voor deze tijd van het jaar zou verwachten. Dit viel samen met de tweede golf van de coronapandemie in Nederland.

In heel 2020 overleden bijna 169 duizend mensen. Gemiddeld zijn dat ruim 3 200  sterfgevallen per week en dat zijn 10 procent meer mensen dan normaal gesproken sterven.

Op 27 februari 2020 werd de eerste positief geteste patiënt gemeld in Nederland en op 6 maart het eerste sterfgeval door het nieuwe coronavirus (COVID-19). Op 11 maart heeft de Wereldgezondheidsorganisatie de COVID-19-uitbraak tot pandemie verklaard.

Wat zien we in 2021?

In de eerste weken van 2021 overleden opnieuw meer mensen dan verwacht, samenvallend met de tweede golf van de coronapandemie in Nederland. Wel daalde de sterfte wekelijks. Tussen week 7 (15 tot en met 21 februari) en week 13 (29 maart tot en met 4 april) lag de sterfte tijdelijk wat lager dan gewoonlijk. Vanaf week 31 (2 tot en met 8 augustus) lag de wekelijkse sterfte wat hoger dan in eerdere jaren. Na week 41 (11 tot en met 17 oktober) steeg de sterfte opnieuw. De hogere sterfte valt samen met een nieuwe golf van de coronapandemie in Nederland. Recente cijfers en nieuwsberichten zijn te vinden in de reeks sterfte per week.

Wat zijn de verwachtingen?

De cijfers over de sterfte zijn gebaseerd op de berichten over het aantal overledenen die het CBS dagelijks van gemeenten ontvangt. Gewoonlijk zit er enige tijd tussen de feitelijke overlijdensdatum en het moment waarop deze informatie het CBS bereikt. De overlijdensberichten worden iedere week op donderdag verzameld. Meestal heeft het CBS op donderdag gegevens van iets meer dan 80 procent van alle sterfgevallen van de voorgaande week. Deze informatie geeft dus een indicatie van het te verwachten totale aantal overledenen in die week. 
Het CBS heeft bij het ontvangen van de overlijdensberichten nog geen informatie over de doodsoorzaak van de overledenen. Deze informatie ontvangt het CBS via een doodsoorzakenverklaring die is ingevuld door de arts die de overledene schouwt. De verwerking hiervan duurt normaal gesproken enkele maanden.