Bijlagen

A: Onderzoeken Toerisme

ContinuVakantieOnderzoek (CVO)

Het CVO wordt uitgevoerd door NBTC-NIPO Research en onderzoekt het vakantiegedrag van Nederlanders in het binnen- en buitenland. In het CVO wordt een vakantie en dus toerisme gedefinieerd als een verblijf met minstens één overnachting, buiten de eigen woning voor ontspanning en plezier. Logeren bij familie, vrienden of kennissen in het buitenland valt eveneens onder het begrip vakantie. Een verblijf bij familie, vrienden of kennissen in Nederland telt niet mee, tenzij de bewoners de hele tijd of de meeste dagen afwezig waren. De vakantie van een gezin met vier personen telt in het CVO mee als vier vakanties.

ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO)

Het CVTO wordt uitgevoerd door NBTC-NIPO Research en onderzoekt uithuizige vrijetijdsactiviteiten van Nederlanders in het binnen- en buitenland. Onder uithuizige vrijetijdsactiviteiten worden alle (dag)recreatieve activiteiten, die worden ondernomen buiten de eigen woning, in binnen- of buitenland en waarbij men minimaal een uur van huis is (inclusief reistijd). Het CBS maakt de selectie om alleen activiteiten, die langer dan twee uur (incl. reistijd) duren, zodat wordt voldaan aan de voorgeschreven definitie van toerisme. Bezoek aan familie, vrienden en kennissen, en activiteiten ondernomen tijdens vakanties of inclusief overnachting blijven buiten beschouwing. Activiteiten binnenshuis, zoals lezen of tv kijken vallen worden door het CVTO niet waargenomen. Voorbeelden van vrijetijdsactiviteiten zijn wandelen, uit eten gaan in een horecagelegenheid, fitnessen etc.

ContinuZakenreisOnderzoek (CZO)

Het CZO wordt door NBTC-NIPO Research gehouden onder een steekproef van de Nederlandse beroepsbevolking (18-65 jaar). Zakenreizen worden gedefinieerd als meerdaagse reizen met een zakelijke reden buitenshuis. Deze redenen kunnen als volgt zijn:

• vergaderingen;
• marketing/verkoop;
• installatie, reparatie;
• militaire opdrachten;
• onderzoek, onderwijs, advisering;
• activiteiten op cultureel, kunstzinnig, religieus en sportief terrein;
• bezoek aan leveranciers;
• bezoek aan klanten;
• bezoek aan hoofdkantoor, filiaal, e.d.;
• congressen, beurzen, seminars;
• cursussen/opleidingen/trainingen;
• incentives(reizen betaald door de werkgever ter motivatie/beloning);
• bedrijfsuitjes

Een zakelijk motief voortvloeiend uit het vervoer van vracht of passagiers wordt buiten beschouwing gelaten. De reden hiervoor is dat de professionele reizigers in de transportsector een specifieke groep zakenreizigers vormen binnen de gehele doelgroep van zakenreizigers.

Het CZO hanteert alleen meerdaagse binnenlandse zakenreizen (dus met overnachting). Om toch te voldoen aan de definitie die Eurostat stelt, wordt hiervoor een bijschatting gemaakt o.b.v. arbeidsgegeven voor de eendaagse binnenlandse zakenreizen.

Onderzoek Inkomend Toerisme (OIT)

In 2014 is het Onderzoek Inkomend Toerisme voor het laatst door NBTC Holland Marketing in samenwerking met het CBS uitgevoerd. De onderzoekspopulatie bestaat uit buitenlandse bezoekers die voor een meerdaags verblijf naar Nederland komen. Zij werden benaderd in accommodaties in Nederland en bij diverse toegangspunten, zoals vliegvelden en internationale treinen. Er wordt in het onderzoek gevraagd naar de ondernomen activiteiten en bestedingen. De CBS-statistiek Logiesaccommodaties vormde het steekproefkader van het Onderzoek Inkomend Toerisme.

Statistiek LogiesAccommodaties (SLA)

De SLA beschrijft het aantal gasten (buitenlands of binnenlands) en hun overnachtingen per type Nederlandse logiesaccommodatie. Er wordt een onderscheid gemaakt naar de volgende type accommodaties:

• Hotel, motels, pensions, appartementen met hoteldienstverlening, jeugdaccommodaties en B&B met minimaal 5 slaapplaatsen.
• Huisjescomplexen met groepsaccommodaties met minimaal 10 slaapplaatsen.
• Kampeerterreinen met minimaal 4 toeristische slaapplaatsen.

Het gaat om geregistreerde logiesaccommodaties. Hieronder vallen dus niet Airbnb accommodaties en andere gelijksoortige locaties. Hiervoor wordt een bijschatting gemaakt.

Bijlage B: Toeristische activiteiten en sectoren

Bijlage C: Begrippenlijst nationale rekeningen

Arbeidsjaren
Een maatstaf voor het arbeidsvolume, die wordt berekend door alle banen (voltijd en deeltijd) om te rekenen naar voltijdbanen, ook wel voltijdequivalenten (vte) genoemd. Zo leveren twee halve banen (elk 0,5 vte) samen een arbeidsvolume van één arbeidsjaar op.

Banen
Een expliciete of impliciete overeenkomst tussen een persoon en een in Nederland gevestigde economische eenheid (een bedrijf, instelling of particulier huishouden) om gedurende een bepaalde periode of tot nader order tegen beloning werk te verrichten. De niet-bezette arbeidsplaatsen (vacatures) tellen dus niet mee in het aantal banen. Naast banen van werknemers zijn er ook banen van zelfstandigen. De persoon valt dan (al dan niet met anderen) samen met het bedrijf. Een zelfstandige kan ook meerdere banen hebben, bijvoorbeeld als iemand een autorijschool heeft en daarnaast ook werkzaam is als vertaler.

Intermediair verbruik
Tot het intermediair verbruik (aankoopprijzen) behoren goederen en diensten, die als input in een productieproces worden gebruikt, met uitzondering van de vaste activa (investeringsgoederen). Het gaat hierbij om goederen die tijdens het productieproces worden verwerkt in andere producten of volledig worden verbruikt (dit gebeurt per definitie met de ingehuurde diensten). De intermediair verbruikte goederen en diensten worden gewaardeerd tegen de aankoopprijzen die op het moment van gebruik voor soortgelijke goederen of diensten gelden.

Mutaties
In dit rapport wordt er gekeken naar mutaties t.o.v. voorgaand jaar. Bijvoorbeeld de mutatie van 2018 t.o.v. 2017. Een waardemutatie is de ontwikkeling van een variabele. Deze ontwikkeling kan worden opgesplitst in een prijsmutatie en een volumemutatie. De prijsmutatie wordt gezien als de prijsverandering van een (pakket van) goederen of diensten.

De economische groei wordt meestal gepubliceerd in volumemutaties. Een volumemutatie is het gewogen gemiddelde van de veranderingen in de hoeveelheid en de kwaliteit van de onderdelen van een bepaalde goederen- of dienstentransactie.

Prijzen
Er zijn verschillende soorten prijzen te onderscheiden in de nationale rekeningen. Waarden kunnen gepresenteerd worden in lopende prijzen of constante prijzen. Lopende prijzen, ook wel werkelijke prijzen genoemd, zijn prijzen in het lopende verslagjaar en constante prijzen zijn prijzen uitgedrukt in het prijsniveau van vorig jaar. Ook kunnen waarden worden uitgedrukt in basisprijzen of marktprijzen. Basisprijzen zijn prijzen exclusief productgebonden belastingen, subsidies en handels-en vervoersmarges. Marktprijzen prijzen zijn juist inclusief productgebonden belastingen, subsidies en handels- en vervoersmarges. Dus wat een consument daadwerkelijk voor een dienst op product betaalt.

Productie
De productie (basisprijzen) wordt gezien als het totaal aan goederen en diensten dat is geproduceerd en wordt ook wel output genoemd. De output wordt gewaardeerd tegen basisprijzen. Dit zijn de prijzen die de producenten daadwerkelijk overhoudt. Dit is de verkoopprijs van een goed of dienst exclusief de handels- en vervoersmarge en exclusief product gebonden belastingen en subsidies. Ook overheidsinstanties en andere niet-commerciële instanties behoren hiertoe.

Toegevoegde waarde
De toegevoegde waarde is de waarde van alle geproduceerde goederen en diensten (de productiewaarde of output) minus de waarde van goederen en diensten die tijdens deze productie zijn opgebruikt (het intermediair verbruik). De toegevoegde waarde wordt gewaardeerd in basisprijzen.

Werkzame personen
Persoon die een baan heeft bij een in Nederland gevestigd bedrijf of instelling, of bij een particulier huishouden in Nederland. Tot de werkzame personen behoren alle personen die betaalde arbeid verrichten, ook al is het maar voor één of enkele uren per week, ook als zij:

• arbeid verrichten die op zichzelf genomen legaal is, maar waarvan de beloning aan de registratie door de fiscus of sociale zekerheidsautoriteiten wordt onttrokken (‘zwarte arbeid’);
• tijdelijk geen arbeid verrichten, maar wel doorbetaald krijgen (bijvoorbeeld bij ziekte of vorstverlet);
• tijdelijk onbetaald verlof hebben opgenomen.

Werkzame personen kunnen worden onderscheiden in werknemers en zelfstandigen. Ze kunnen woonachtig zijn in Nederland, maar ook in het buitenland. Het aantal werkzame personen in een bepaalde bedrijfstak geeft niet het totaal aantal personen weer dat in die bedrijfstak werkt, maar het gemiddeld aantal personen met een hoofdbaan in de desbetreffende bedrijfstak. Het aantal werkzame personen (werkzaam in Nederland) is niet gelijk aan de werkzame beroepsbevolking (woonachtig in Nederland).

Bijlage D: Rekenvoorbeeld nationale toerismerekeningen

Als voorbeeld nemen we de toeristische aankopen van kleding tijdens het ‘winkelen’; de genoemde getallen zijn echter slechts ter illustratie. De gekochte kleding wordt aan de hoofdproducent uit de nationale rekeningen gekoppeld – de kledingproducent.

Niet alle geproduceerde kledingstukken zijn echter ‘toeristisch’ aangeschaft; het toeristische deel komt uit een bestedingsonderzoek. Hierin staat dat toeristen jaarlijks 4 miljard uitgeven aan kleding. Om uit te komen op wat de producent verdient aan de gekochte kleding worden eerst de btw en handels- en vervoersmarges van de bestedingen gehaald. De meeste kleding wordt echter ingevoerd vanuit het buitenland, en ook dit behoort niet tot de productie van de Nederlandse kledingproducent.

De waarde van de door Nederland geproduceerde kleding is hierdoor slechts 100 miljoen euro in basisprijzen. Om op de toegevoegde waarde uit te komen moet het intermediair verbruik (de kosten) hier nog op mindering worden gebracht. De kledingproducent gebruikt bijvoorbeeld materialen om de kleding te maken, en heeft ook marketinguitgaven om het eindresultaat aan de man te brengen.

De toegevoegde waarde van de kledingproducent met betrekking tot de toeristische aanschaf tijdens het winkelen ligt rond de 30 miljoen euro.

Bijlage E: Resultatentabel