Bijna drie kwart minder bezoeken aan professionele podia in 2020

Muziekanten treden op in een lege zaal  van De Doelen theater.
© Hollandse Hoogte / Robin Utrecht
De Nederlandse professionele podia trokken 5,3 miljoen bezoekers in 2020, ruim 14 miljoen minder dan een jaar eerder. Er waren half zo veel voorstellingen en concerten en de publieksgebonden inkomsten daalden met 69 procent. De daling van de kosten was onvoldoende om de afname van inkomsten te compenseren. Overheidssteun maakte dat de meeste podia hun balans toch positief konden afsluiten. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Bezoek aan professionele podia
CategoriePopmuziek (x mln)Cabaret (x mln)Musical en overig muziektheater (x mln)Toneel (x mln)Klassieke muziek (x mln)Overige activiteiten (met o.a. dans en literair) (x mln)
2016*6,882,222,612,011,782,83
2017*7,272,283,031,851,862,17
2018*7,602,453,301,741,861,89
2019*7,502,743,641,711,851,94
2020*1,760,970,730,720,620,55
Bron: CBS, VSCD, VNPF
* voorlopige cijfers

In 2020 werden de professionele podia door de coronapandemie geconfronteerd met door de overheid opgelegde coronamaatregelen. Deze maatregelen hadden een grote impact op de openstelling van de gebouwen en de zaalcapaciteit en daarmee ook op het aantal voorstellingen en concerten en bezoeken.

In 2019 programmeerden de podia samen nog 54 duizend podiumkunstactiviteiten die bij elkaar 19,4 miljoen bezoeken trokken, een jaar later was dit gedaald naar 25,6 duizend activiteiten en 5,3 miljoen bezoeken. De daling in bezoekersaantallen was het sterkst merkbaar in de popmuziek. In 2019 trokken de popconcerten 7,5 miljoen bezoeken, het jaar daarop werden er 1,8 miljoen geteld.

Professionele podia hebben wel naar alternatieve manieren gezocht om podiumkunstaanbod te presenteren; bijna de helft van alle podia heeft activiteiten aangeboden via streaming. Hoeveel publiek deze activiteiten hebben getrokken is niet bekend.

Daling kosten en inkomsten

Hoewel de professionele podia in 2020 te maken kregen met lagere kosten als gevolg van de gedeeltelijke sluiting of het gedeeltelijk afblazen van optredens, kon dit de terugval aan inkomsten niet helemaal compenseren. De totale lasten liepen met bijna een derde terug. Deze daling was vooral zichtbaar in de directe programmakosten; in 2020 werd in totaal 205 miljoen euro minder aan de inkoop van voorstellingen en concerten besteed dan in 2019.

De totale opbrengsten namen af tot 663 miljoen euro, een daling van 27 procent. Vooral de publieksgebonden inkomsten lieten een sterke daling zien (69 procent). Ook halveerden de inkomsten afkomstig uit het bedrijfsleven; met name ten gevolge van de beperkingen voor de zakelijke verhuur van ruimten.

Totale lasten professionele podia
JaartalPersoneelskosten (x mln)Overige bedrijfskosten (waaronder huisvestingskosten) (x mln)Inkoopwaarde omzet (directe programmakosten, overige inkoop (waaronder horeca)) (x mln)Overige lasten (x mln)
2020*266,19215,77113,5524,84
2019*310,27240,36322,0036,21
Bron: CBS, VSCD, VNPF
* voorlopige cijfers

Totale opbrengsten professionele podia
JaartalSubsidies en bijdragen (incl. coronasteun) (x mln)Bedrijfsomzet (publieksgebonden inkomsten / inkomsten uit het bedrijfsleven) (x mln)Overige bedrijfsopbrengsten (x mln)
2020*462,28178,5122,38
2019*330,03536,3636,44
Bron: CBS, VSCD, VNPF
* voorlopige cijfers

Verlies van inkomsten deels gecompenseerd door steunmaatregelen

In alle groottecategorieën bleven de podia over het algemeen in de zwarte cijfers. Lagere publieksinkomsten werden enerzijds gecompenseerd door de verminderde uitgaven en anderzijds door de bijdragen uit steunmaatregelen. Zo ontvingen professionele podia in 2020 in totaal 119 miljoen euro aan coronasteunmaatregelen van verschillende overheden. Daarvan bestond ruim de helft uit de generieke noodsteun van de Rijksoverheid. In totaal bestond 18 procent van de alle inkomsten in 2020 uit bijdragen verkregen uit coronasteunmaatregelen.

Van alle toegekende coronasteun ging 68 procent naar de categorie grote podia. Omdat deze podia over het algemeen ook de hoogste personeels- en huisvestingskosten hebben en de meeste inkomsten misliepen, was dit voor hen ook noodzakelijk om met een positief bedrijfsresultaat te eindigen.

Invloed coronasteun op bedrijfsresultaat, 2020
CategorieBedrijfsresultaat (x mln)Totaal coronasteun (x mln)Bedrijfsresultaat zonder coronasteun (x mln)
Totaal alle podia42,82119,08-76,26
Kleine podia7,554,892,66
Middelkleine podia7,4411,28-3,85
Middelgrote podia9,2721,84-12,57
Grote podia18,5781,06-62,50
Bron: CBS, VSCD, VNPF
* voorlopige cijfers

Minder werk voor inhuurkrachten

Niet alleen de programmakosten waren lager, ook de personeelskosten van de professionele podia daalden in 2020. Dat is vooral zichtbaar in de groep ingehuurde krachten. Er werden 26 procent minder mensen ingehuurd en het aantal uren waarvoor deze groep werd ingezet liep met 55 procent terug. Het aantal werknemers in loondienst nam met 14 procent af naar 7,1 duizend. In deze groep daalde het aantal uren minder hard dan het aantal mensen; met 8 procent.