Defensie-uitgaven 1,2 procent van bbp in 2018

Uitgedrukt als percentage van het bbp was er tussen 1996 en 2014 sprake van een dalende trend van defensie-uitgaven. In 2014 was dit percentage het laagst met 1,1 procent. Daarna steeg het percentage tot 1,2 procent van het bbp in 2018.

Lonen grootste kostenpost

Bijna de helft van de uitgaven aan defensie (49 procent) werd in 2018 besteed aan de lonen van defensiepersoneel. Deze kostenpost ligt al tien jaar net boven de 4 miljard euro. Wel wordt er sinds 2014 verhoudingsgewijs minder aan lonen besteed door een stijging van het totaal aan defensie-uitgaven, met name de investeringen. In 2018 bestonden de investeringen voor twee derde uit militaire activa. Dit waren voornamelijk militaire vliegtuigen, maar ook militaire voertuigen en bewapening. Een derde van de investeringen werd gedaan in overige zaken, zoals gebouwen en computers.

Uitgaven Nederland blijven internationaal gezien achter

Er zijn verschillende cijfers in omloop voor het meten van de omvang van defensie-uitgaven. De gegevens in dit artikel zijn berekend op basis van de zogeheten COFOG-indeling waarbij uitgaven van alle overheidsinstanties zijn verdeeld naar functie. Deze benadering verschilt iets van die van het ministerie van Defensie waarin bijvoorbeeld de uitgaven aan de marechaussee volledig worden meegeteld. Volgens de COFOG-indeling wordt slechts een deel van deze uitgaven toegekend aan de functie defensie. Daarnaast volgt de NAVO weer een andere afbakening bij het toetsen van de afgesproken twee procentnorm die betrekking heeft op de minimale defensie-uitgaven van lidstaten als aandeel van het bbp.

Door deze afwijkende definities zitten er kleine verschillen in de genoemde drie cijfers. Omdat nog niet van alle landen cijfers over 2018 beschikbaar zijn, worden voor de internationale vergelijking cijfers over 2017 gebruikt. Uitgedrukt als percentage van het bbp liggen de drie cijfers voor Nederland in 2017 wel op ongeveer hetzelfde niveau, namelijk afgerond 1,2 procent.

Vergeleken met andere landen liggen de uitgaven aan defensie uitgedrukt als percentage van het bbp relatief laag in Nederland. De Verenigde Staten is met meer dan 3 procent koploper. Als de defensie-uitgaven niet worden afgezet tegen de omvang van de economie maar tegen het bevolkingsaantal staat Nederland met bijna 500 euro per inwoner per jaar in 2017 wel in de subtop van alle NAVO-lidstaten.

In Noord-Brabant wonen meeste militairen

Naar aanleiding van vragen uit de media heeft het CBS ook gekeken naar de woonprovincie van militairen. De provincie die de meeste militairen huisvest is Noord-Brabant. 18 procent van de militaire banen bij defensie wordt vervuld door militairen die wonen in deze provincie. Gelderland staat met 15 procent op de tweede plek. In beide provincie zijn relatief veel kazernes en militaire oefenterreinen. De minste banen worden vervuld door militairen uit Zeeland. Burgerpersoneel is vooral te vinden in Zuid-Holland.