Jaar begonnen met bovengemiddeld ziekteverzuim

© ANP
Het ziekteverzuim was in het eerste kwartaal van 2018 hoger dan het in jaren is geweest. Het ziekteverzuimpercentage was 4,9. Dat betekent dat van elke duizend te werken dagen 49 zijn verzuimd wegens ziekte. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.
[video: https://www.cbs.nlnl-nl/video/1666f375272e428594d64a23fd9b93fe]

 

De laatste keer dat er evenveel werd verzuimd als begin dit jaar was in het eerste kwartaal van 2007. Het laagste ziekteverzuim, 3,5 procent, werd sindsdien gemeten in het derde kwartaal van 2013.

Het eerste kwartaal van 2018 viel samen met de griepepidemie, die volgens het RIVM duurde van half december 2017 tot in april 2018. Eerder meldde het CBS dat in het eerste kwartaal een bovengemiddeld aantal mensen overleed.

Ziekteverzuim
   Ziekteverzuim (%)
20041e kwartaal4,8
20042e kwartaal4,2
20043e kwartaal3,9
20044e kwartaal4,5
20051e kwartaal4,8
20052e kwartaal4,2
20053e kwartaal3,9
20054e kwartaal4,5
20061e kwartaal4,9
20062e kwartaal4,3
20063e kwartaal4
20064e kwartaal4,6
20071e kwartaal4,9
20072e kwartaal4,3
20073e kwartaal4
20074e kwartaal4,6
20081e kwartaal4,6
20082e kwartaal4,0
20083e kwartaal3,7
20084e kwartaal4,2
20091e kwartaal4,5
20092e kwartaal3,8
20093e kwartaal3,7
20094e kwartaal4,4
20101e kwartaal4,4
20102e kwartaal4,0
20103e kwartaal3,9
20104e kwartaal4,4
20111e kwartaal4,6
20112e kwartaal4,1
20113e kwartaal3,8
20114e kwartaal4,2
20121e kwartaal4,4
20122e kwartaal3,9
20123e kwartaal3,6
20124e kwartaal4,1
20131e kwartaal4,5
20132e kwartaal3,8
20133e kwartaal3,5
20134e kwartaal3,9
20141e kwartaal4,0
20142e kwartaal3,7
20143e kwartaal3,5
20144e kwartaal4,0
20151e kwartaal4,4
20152e kwartaal3,7
20153e kwartaal3,5
20154e kwartaal3,9
20161e kwartaal4,3
20162e kwartaal3,8
20163e kwartaal3,5
20164e kwartaal4,1
20171e kwartaal4,3
20172e kwartaal3,9
20173e kwartaal3,7
20174e kwartaal4,2
20181e kwartaal4,9

Hoogste ziekteverzuim in de gezondheidszorg

In de gezondheidszorg werd in het eerste kwartaal het meest verzuimd wegens ziekte. Met 6,5 procent lag dit aandeel aanzienlijk hoger dan het gemiddelde voor alle bedrijfstakken. Dit percentage was in de gezondheidszorg voor het laatst zo hoog in 2008.

Ziekteverzuim naar bedrijfstak, 1e kwartaal 2018
 Ziekteverzuim (%)
Gezondheids-
en welzijnszorg
6,5
Openbaar bestuur6,4
Industrie6,1
Onderwijs5,9
Vervoer en opslag5,9
Waterleidingbedrijven
en afvalbeheer
5,8
Energiebedrijven5,0
Totaal4,9
Delfstoffenwinning4,6
Bouwnijverheid4,4
Verhuur en overige
zakelijke diensten
4,3
Handel4,0
Verhuur en handel
van onroerend goed
4,0
Overige dienstverlening3,9
Cultuur, sport en recreatie3,9
Informatie en communicatie3,5
Specialistische
zakelijke diensten
3,3
Financiële instellingen3,3
Landbouw en visserij2,5
Horeca2,3

Binnen de gezondheidszorg is het verzuim het hoogst in de verpleeg- en bejaardentehuizen, zoals dat al sinds het eerste kwartaal van 2015 het geval is. In deze bedrijfsklasse werden 77 van de duizend te werken dagen verzuimd (7,7 procent). Het minste verzuim is er in de horeca. Sinds het derde kwartaal van 2008 heeft deze bedrijfstak het laagste ziekteverzuimpercentage (2,3).

Griep of verkoudheid meest genoemde klacht

De kwartaalcijfers over ziekteverzuim worden bepaald aan de hand van een enquête onder bedrijven. Daaruit is niet af te leiden met welke klachten is verzuimd. Jaarcijfers daarover worden samengesteld op basis van gegevens uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA), een onderzoek onder werknemers dat het CBS samen met TNO uitvoert. Deze cijfers over de achterliggende klachten van het verzuim in 2018 komen in het voorjaar van 2019 beschikbaar.

Op grond van de cijfers over 2017 en eerdere jaren is wel duidelijk dat griep of verkoudheid verreweg de meest genoemde klacht is onder werknemers die hebben verzuimd wegens ziekte. Vier op de tien noemen dit als reden om ziek thuis te blijven.

Klachten bij laatste verzuimgeval werknemers in 2017
 Bij laatste verzuimgeval (%)
Griep of verkoudheid42,4
Klachten buik,
maag of darmen
8,5
Psychische klachten,
overspannenheid, burn-out
7,3
Rugklachten5,6
Klachten nek, schouders,
armen, polsen, handen
5,1
Klachten heup, benen,
knieën, voeten
4,9
Hoofdpijn4,9
Vermoeidheid of
concentratieproblemen
2,8
Klachten luchtwegen2,4
Klachten hart- en
vaatstelsel
1,4
Klachten in verband
met zwangerschap
1,1
Klachten oren
of ogen
1
Huidklachten0,6
Conflict op het werk0,5
Overige klachten11,4
Bron: CBS, TNO
 

Daarmee is het niet meteen de klacht die de meeste verzuimdagen tot gevolg heeft. Een achtste van alle verzuimdagen in 2017 was toe te schrijven aan werknemers die de laatste keer verzuimden met griep of verkoudheid. Een kwart werd verzuimd door werknemers die psychische klachten hadden bij het laatste verzuim. Gemiddeld genomen melden werknemers met griep of verkoudheid zich na bijna drie dagen weer beter. Samen met hoofdpijn is het daarmee de klacht waarmee werknemers het snelst weer aan het werk zijn. Anders ligt dat bij werknemers die verzuimen wegens psychische klachten. Bij werknemers die deze reden opgaven bij de laatste keer dat ze verzuimden, duurde dat verzuimgeval gemiddeld 57 dagen.

Verzuim werknemers naar klacht bij laatste verzuimgeval, 2017
  (% van totaal aantal verzuimdagen)
Psychische klachten,
overspannenheid, burn-out
24,9
Griep of verkoudheid12,2
Klachten nek, schouders,
armen, polsen, handen
9,4
Klachten heup, benen,
knieën, voeten
9,3
Rugklachten6,7
Klachten buik,
maag of darmen
5,3
Klachten hart-
en vaatstelsel
3,7
Vermoeidheid of
concentratieproblemen
3,4
Klachten luchtwegen2,3
Hoofdpijn2,1
Klachten in verband
met zwangerschap
1,5
Conflict op het werk0,7
Klachten oren of ogen0,7
Huidklachten0,5
Overige klachten17,3
Bron: CBS, TNO