6. De arbeidsmarkt

In 2020 is het aantal werklozen voor het eerst sinds 2015 toegenomen. Er waren gemiddeld 357 duizend mensen werkloos, 43 duizend meer dan in 2019. Het werkloosheidspercentage in Nederland liep op van 3,4 procent in 2019 naar 3,8 procent in 2020. Volgens de definitie van de International Labour Organization (ILO) gaat het bij werklozen om mensen zonder betaald werk die hier recent naar hebben gezocht en direct beschikbaar zijn om aan de slag te gaan.

In vergelijking met de kredietcrisis in 2009 bleef de toename van de werkloosheid tot nu toe beperkt. Dat is onder meer te danken aan de omvangrijke steunmaatregelen van de overheid om zo veel mogelijk mensen aan werk te houden. Met de tegemoetkoming Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) konden bedrijven werknemers doorbetalen. Mede hierdoor was het aantal faillissementen in 2020 het laagst in deze eeuw en het verlies aan werkgelegenheid relatief klein.

6.1 Aantal werklozen (15 tot 75 jaar)
Jaar	Werkloze beroepsbevolking (x 1 000)
2003	395
2004	466
2005	489
2006	419
2007	355
2008	318
2009	381
2010	435
2011	434
2012	516
2013	647
2014	660
2015	614
2016	538
2017	438
2018	350
2019	314
2020	357

6.1 Aantal werklozen (15 tot 75 jaar)
Jaar	Werkloze beroepsbevolking (x 1 000)
2003	395
2004	466
2005	489
2006	419
2007	355
2008	318
2009	381
2010	435
2011	434
2012	516
2013	647
2014	660
2015	614
2016	538
2017	438
2018	350
2019	314
2020	357

In het eerste kwartaal van 2020 daalde het aantal werklozen nog in vergelijking met het vierde kwartaal van 2019. Door de coronacrisis nam het aantal werklozen in het tweede en derde kwartaal van 2020 echter sterk toe. Hoewel het aantal werklozen in het vierde kwartaal weer daalde, waren er nog wel 66 duizend meer mensen werkloos dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder.

In 2020 is vooral de jeugdwerkloosheid door corona sterk gegroeid. Een jaar eerder was de jeugdwerkloosheid met 6,7 procent nog historisch laag, maar in 2020 is het percentage opgelopen naar 9,1. Ook het werkloosheidspercentage van 25-tot 45-jarigen is gestegen, van 2,8 naar 3,3. Onder de 45- tot 75-jarigen is het werkloosheidspercentage daarentegen gedaald van 2,7 in 2019 naar 2,4 in 2020.

6.2 Werkloosheid naar leeftijd
Leeftijd	2019 (% van de beroepsbevolking)	2020 (% van de beroepsbevolking)
15 tot 75 jaar	3,4	3,8
15 tot 25 jaar	6,7	9,1
25 tot 45 jaar	2,8	3,3
45 tot 75 jaar	2,7	2,4

6.2 Werkloosheid naar leeftijd
Leeftijd	2019 (% van de beroepsbevolking)	2020 (% van de beroepsbevolking)
15 tot 75 jaar	3,4	3,8
15 tot 25 jaar	6,7	9,1
25 tot 45 jaar	2,8	3,3
45 tot 75 jaar	2,7	2,4

De krapte op de arbeidsmarkt bereikte in 2019 een historisch niveau. Halverwege 2019 was de spanning het hoogst: 93 vacatures voor 100 werklozen. In de eerste drie kwartalen van 2020 nam de spanning op de arbeidsmarkt echter snel af tot 51 vacatures per 100 werklozen. Doordat het aantal werklozen in het vierde kwartaal van 2020 sterker afnam dan het aantal vacatures nam de krapte op de arbeidsmarkt weer iets toe. Eind 2020 was de arbeidsmarkt nog ongeveer even krap als eind 2017, toen de Nederlandse economie in hoogconjunctuur verkeerde.

6.3 Spanning op de arbeidsmarkt
Jaar	Kwartaal	Vacatures per 100 werklozen (vacatures per 100 werklozen)
2008	1e kwartaal	77
2008	2e kwartaal	77
2008	3e kwartaal	79
2008	4e kwartaal	62
2009	1e kwartaal	46
2009	2e kwartaal	35
2009	3e kwartaal	33
2009	4e kwartaal	30
2010	1e kwartaal	26
2010	2e kwartaal	27
2010	3e kwartaal	29
2010	4e kwartaal	30
2011	1e kwartaal	32
2011	2e kwartaal	33
2011	3e kwartaal	31
2011	4e kwartaal	26
2012	1e kwartaal	24
2012	2e kwartaal	22
2012	3e kwartaal	20
2012	4e kwartaal	18
2013	1e kwartaal	16
2013	2e kwartaal	14
2013	3e kwartaal	14
2013	4e kwartaal	14
2014	1e kwartaal	15
2014	2e kwartaal	16
2014	3e kwartaal	18
2014	4e kwartaal	19
2015	1e kwartaal	20
2015	2e kwartaal	21
2015	3e kwartaal	22
2015	4e kwartaal	24
2016	1e kwartaal	26
2016	2e kwartaal	28
2016	3e kwartaal	31
2016	4e kwartaal	35
2017	1e kwartaal	39
2017	2e kwartaal	45
2017	3e kwartaal	50
2017	4e kwartaal	57
2018	1e kwartaal	64
2018	2e kwartaal	71
2018	3e kwartaal	75
2018	4e kwartaal	80
2019	1e kwartaal	89
2019	2e kwartaal	93
2019	3e kwartaal	89
2019	4e kwartaal	90
2020	1e kwartaal	81
2020	2e kwartaal	57
2020	3e kwartaal	51
2020	4e kwartaal	55

6.3 Spanning op de arbeidsmarkt
Jaar	Kwartaal	Vacatures per 100 werklozen (vacatures per 100 werklozen)
2008	1e kwartaal	77
2008	2e kwartaal	77
2008	3e kwartaal	79
2008	4e kwartaal	62
2009	1e kwartaal	46
2009	2e kwartaal	35
2009	3e kwartaal	33
2009	4e kwartaal	30
2010	1e kwartaal	26
2010	2e kwartaal	27
2010	3e kwartaal	29
2010	4e kwartaal	30
2011	1e kwartaal	32
2011	2e kwartaal	33
2011	3e kwartaal	31
2011	4e kwartaal	26
2012	1e kwartaal	24
2012	2e kwartaal	22
2012	3e kwartaal	20
2012	4e kwartaal	18
2013	1e kwartaal	16
2013	2e kwartaal	14
2013	3e kwartaal	14
2013	4e kwartaal	14
2014	1e kwartaal	15
2014	2e kwartaal	16
2014	3e kwartaal	18
2014	4e kwartaal	19
2015	1e kwartaal	20
2015	2e kwartaal	21
2015	3e kwartaal	22
2015	4e kwartaal	24
2016	1e kwartaal	26
2016	2e kwartaal	28
2016	3e kwartaal	31
2016	4e kwartaal	35
2017	1e kwartaal	39
2017	2e kwartaal	45
2017	3e kwartaal	50
2017	4e kwartaal	57
2018	1e kwartaal	64
2018	2e kwartaal	71
2018	3e kwartaal	75
2018	4e kwartaal	80
2019	1e kwartaal	89
2019	2e kwartaal	93
2019	3e kwartaal	89
2019	4e kwartaal	90
2020	1e kwartaal	81
2020	2e kwartaal	57
2020	3e kwartaal	51
2020	4e kwartaal	55