ICT-gebruik bedrijven

Wat behelst het onderzoek?

Doel

De enquête ‘ICT-gebruik bedrijven’ meet jaarlijks gegevens over de automatisering en de toepassing van informatie- en communicatietechnologie (ICT) bij bedrijven in Nederland. Ze beschrijft onder andere het computergebruik, internet, in- en verkoop via elektronische netwerken, software en ICT-applicaties. De uitkomsten van deze enquête zijn van belang voor beleidsmakers, onderzoekers, bedrijven en brancheorganisaties.

Doelpopulatie

Sinds 2003 voert het CBS de statistiek ICT-gebruik bedrijven uit bij in Nederland gevestigde bedrijven met 2 en meer werkzame personen. De populatie bevat ongeveer 290 duizend bedrijven. In het verslagjaar 2002 lag de grens nog op 5 werkzame personen.

Statistische eenheid

Het CBS onderhoudt een eigen bedrijvenregister waarin de Nederlandse bedrijven en ondernemingen worden beschreven als statistische eenheden. Binnen dit Algemeen bedrijvenregister (ABR) wordt voor een bedrijf een zogenoemde bedrijfseenheid afgeleid en vastgelegd. Een bedrijfseenheid is de feitelijke transactor in het productieproces, gekenmerkt door zelfstandigheid ten aanzien van de beslissingen over dat proces en door het aanbieden van zijn producten aan derden.

Aanvang onderzoek

Het onderzoek in min of meer de huidige vorm is gestart in 1983.

Frequentie

De enquête wordt eens per jaar gehouden.

Publicatiestrategie

Het CBS publiceert direct de definitieve cijfers. Er zijn geen bronnen die later beschikbaar komen, aan de hand waarvan cijfers nog aangepast zouden kunnen worden. Uitkomsten worden niet aangepast naar aanleiding van vragenlijsten die het CBS te laat heeft ontvangen.

De resultaten van de enquête ‘ICT-gebruik bedrijven’ worden gepubliceerd in StatLine-tabellen.

De uitkomsten over het ICT-gebruik door bedrijven vormen een hoeksteen van de themapublicatie ‘De digitale economie’. Deze publicatiereeks wordt sinds 2001 jaarlijks door het CBS samengesteld. Hierin worden tal van gegevens over het ICT-gebruik in Nederland samengebracht en in (internationaal) perspectief geplaatst.

Hoe wordt het onderzoek uitgevoerd?

Soort onderzoek/waarnemingsmethode

Voor de statistiek ‘ICT-gebruik bedrijven’ wordt jaarlijks een deel van de bedrijfseenheden in de doelpopulatie geënquêteerd. Dit gebeurt op steekproefbasis. Er wordt zowel schriftelijk als via internet geënquêteerd. De peildatum is 31 december.

Berichtgevers

In Nederland gevestigde bedrijven met 2 en meer werkzame personen.

Steekproefomvang

De steekproef bestaat jaarlijks uit ongeveer 11 duizend bedrijfseenheden.

Controle- en correctiemethoden

De data worden eerst op individueel niveau consistent gemaakt. Hierbij wordt gekeken naar tegenstrijdige antwoorden. Deze worden gecorrigeerd naar de waarde die gezien het gehele ingevulde enquêteformulier het meest logisch lijkt. Later worden de geaggregeerde data vergeleken met de cijfers van het voorgaande jaar, waarbij eventuele grote verschillen nog een keer worden gecontroleerd en indien nodig gecorrigeerd.

Weging

De bedrijven zijn ingedeeld naar een combinatie van bedrijfsactiviteit en bedrijfsgrootte (cel). De uitkomsten zijn gebaseerd op een gestratificeerde steekproef waarbij de uitkomsten per cel worden gewogen met het quotiënt van het aantal bedrijven per cel in de populatie (N) en het aantal bedrijven per cel in de netto-steekproef (n).

Wat is de kwaliteit van de uitkomsten?

Nauwkeurigheid

Voor deze statistiek wordt gebruik gemaakt van een representatieve steekproef. Tellingen van uitkomsten voor en na het verwerkingsproces worden vergeleken om procesfouten op te sporen. Item non-respons moet alleen worden geschat bij de kwantitatieve vragen.

Het populatiekader zal nooit foutloos zijn. Als fouten worden overdekking, onderdekking en classificatie-fouten onderscheiden. De overdekking bestaat uit eenheden die ten onrechte in het kader zijn opgenomen, omdat ze bijvoorbeeld niet meer bestaan of in een andere eenheid zijn opgegaan. Onder de onderdekking wordt het ontbreken van eenheden verstaan, bijvoorbeeld omdat zij later (met vertraging) in het kader worden opgenomen. Classificatiefouten ontstaan omdat bijvoorbeeld een bedrijf in een onjuiste bedrijfsactiviteit wordt meegeteld of omdat zij een verkeerde bedrijfsgrootte heeft.

Volgtijdelijke vergelijkbaarheid

Het vergelijken van cijfers over verschillende verslagjaren van deze enquête kan problematisch zijn. Vanwege de dynamiek in het beschreven onderwerp is de omloopsnelheid van variabelen relatief hoog. De opzet en de volgorde van de vragenlijst veranderen om deze reden jaarlijks. Daarnaast worden vragen regelmatig geherformuleerd naar de nieuwste (internationale) inzichten. Deze wijzigingen in de vragenlijst kunnen breuken in de tijdreeks veroorzaken.

Beschrijving kwaliteitsstrategie

De data worden eerst op individueel niveau consistent gemaakt. Vervolgens worden de geaggregeerde data vergeleken met de cijfers van het voorgaande jaar. Verder worden voor de hoofdvariabelen de spreidingsmarges uitgerekend.