Economie groeit met 0,4 procent in vierde kwartaal 2023

25-3-2024 06:30

Dit zijn de nieuwste cijfers over dit onderwerp. Bekijk eerdere cijfers.

Volgens de tweede berekening van het CBS is het bruto binnenlands product (bbp) in het vierde kwartaal van 2023 met 0,4 procent gestegen ten opzichte van het derde kwartaal van 2023. Bij de eerste berekening, die is gepubliceerd op 14 februari, kwam de groei uit op 0,3 procent. De tweede berekening van het bbp wordt altijd circa 85 dagen na afloop van het kwartaal gepubliceerd.

De groei was iets groter dan bij de eerste berekening. Vooral de overheidsconsumptie is opwaarts bijgesteld. Dat komt onder meer door hogere uitgaven van gemeenten. Ook de bruto-investeringen zijn opwaarts aangepast. Het handelssaldo is echter neerwaarts bijgesteld. Het economische beeld veranderde niet. De toename van het bbp in het vierde kwartaal is vooral toe te schrijven aan de consumptie door huishoudens.

Bruto binnenlandse product (volume), seizoengecorrigeerd
Jaar	Kwartaal	Index (2015=100)
2018	1e kwartaal	106,9
2018	2e kwartaal	107,6
2018	3e kwartaal	107,8
2018	4e kwartaal	108,3
2019	1e kwartaal	109,2
2019	2e kwartaal	109,5
2019	3e kwartaal	109,7
2019	4e kwartaal	110,4
2020	1e kwartaal	108,9
2020	2e kwartaal	99,8
2020	3e kwartaal	106,2
2020	4e kwartaal	106,8
2021	1e kwartaal	108,1
2021	2e kwartaal	111,4
2021	3e kwartaal	113,7
2021	4e kwartaal	114,5
2022	1e kwartaal	115,1
2022	2e kwartaal	117,1
2022	3e kwartaal	117,3
2022	4e kwartaal	118
2023	1e kwartaal	117,4
2023	2e kwartaal	117
2023	3e kwartaal	116,7
2023	4e kwartaal	117,1

Bruto binnenlandse product (volume), seizoengecorrigeerd
Jaar	Kwartaal	Index (2015=100)
2018	1e kwartaal	106,9
2018	2e kwartaal	107,6
2018	3e kwartaal	107,8
2018	4e kwartaal	108,3
2019	1e kwartaal	109,2
2019	2e kwartaal	109,5
2019	3e kwartaal	109,7
2019	4e kwartaal	110,4
2020	1e kwartaal	108,9
2020	2e kwartaal	99,8
2020	3e kwartaal	106,2
2020	4e kwartaal	106,8
2021	1e kwartaal	108,1
2021	2e kwartaal	111,4
2021	3e kwartaal	113,7
2021	4e kwartaal	114,5
2022	1e kwartaal	115,1
2022	2e kwartaal	117,1
2022	3e kwartaal	117,3
2022	4e kwartaal	118
2023	1e kwartaal	117,4
2023	2e kwartaal	117
2023	3e kwartaal	116,7
2023	4e kwartaal	117,1

Tweede berekening

De tweede berekening wordt ongeveer 85 dagen na afloop van het kwartaal gemaakt. De eerste berekening, ongeveer 45 dagen na afloop van een kwartaal, is op basis van de dan beschikbare informatie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, zoals van de bouw, de zakelijke dienstverlening, de horeca, de overheid, de zorg en de financiële instellingen, die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen.

De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2018-2022) gemiddeld 0,1 procentpunt. De twee uitersten bedroegen -0,3 en 0,7 procentpunt, allebei in 2021.

Bijstellingen groei voorgaande kwartaal

Bij elke nieuwe berekening bepaalt het CBS ook opnieuw de seizoengecorrigeerde reeks van de eerder gepubliceerde kwartalen. Daarnaast worden bij de tweede berekening van het vierde kwartaal de eerste drie kwartalen herzien op basis van de meest recente informatie. De bbp-ontwikkeling van het derde kwartaal van 2023 is van -0,3 naar -0,2 procent bijgesteld. De eerste twee kwartalen van 2023 zijn niet bijgesteld.

Krimp ten opzichte van het vierde kwartaal van 2022 bijgesteld naar 0,4 procent

Ten opzichte van een jaar eerder kromp het bbp in het vierde kwartaal met 0,4 procent. Volgens de eerste berekening was de krimp 0,5 procent. Ook bij de jaar-op-jaarontwikkeling zijn de overheidsconsumptie en de investeringen opwaarts bijgesteld en het handelssaldo neerwaarts.

Verder is de groei van het eerste kwartaal aangepast van 1,9 naar 1,8 procent en de krimp van het tweede kwartaal van 0,2 naar 0,1 procent.

Bruto binnenlands product (volume)
Jaar	Kwartaal	Index (%-mutatie t.o.v. jaar eerder)
2018	1e kwartaal	2,6
2018	2e kwartaal	2,7
2018	3e kwartaal	2,2
2018	4e kwartaal	1,9
2019	1e kwartaal	1,8
2019	2e kwartaal	1,9
2019	3e kwartaal	2,1
2019	4e kwartaal	2,0
2020	1e kwartaal	-0,3
2020	2e kwartaal	-8,8
2020	3e kwartaal	-3,3
2020	4e kwartaal	-2,9
2021	1e kwartaal	-1,1
2021	2e kwartaal	11,8
2021	3e kwartaal	6,9
2021	4e kwartaal	7,4
2022	1e kwartaal	6,4
2022	2e kwartaal	5,2
2022	3e kwartaal	3,0
2022	4e kwartaal	2,9
2023	1e kwartaal	1,8
2023	2e kwartaal	-0,1
2023	3e kwartaal	-0,8
2023	4e kwartaal	-0,4

Bruto binnenlands product (volume)
Jaar	Kwartaal	Index (%-mutatie t.o.v. jaar eerder)
2018	1e kwartaal	2,6
2018	2e kwartaal	2,7
2018	3e kwartaal	2,2
2018	4e kwartaal	1,9
2019	1e kwartaal	1,8
2019	2e kwartaal	1,9
2019	3e kwartaal	2,1
2019	4e kwartaal	2,0
2020	1e kwartaal	-0,3
2020	2e kwartaal	-8,8
2020	3e kwartaal	-3,3
2020	4e kwartaal	-2,9
2021	1e kwartaal	-1,1
2021	2e kwartaal	11,8
2021	3e kwartaal	6,9
2021	4e kwartaal	7,4
2022	1e kwartaal	6,4
2022	2e kwartaal	5,2
2022	3e kwartaal	3,0
2022	4e kwartaal	2,9
2023	1e kwartaal	1,8
2023	2e kwartaal	-0,1
2023	3e kwartaal	-0,8
2023	4e kwartaal	-0,4

Economie groeit in 2023 met 0,1 procent

De economische groei is in 2023 uitgekomen op 0,1 procent. Bij de eerste berekening op 14 februari was dat ook 0,1 procent. Vooral de consumptie door de overheid droeg bij aan de groei in 2023.

Aantal banen groeit met 56 duizend

Volgens de tweede berekening steeg het aantal banen van werknemers en zelfstandigen in het vierde kwartaal 2023 met 56 duizend ten opzichte van het derde kwartaal van 2023. De eerste berekening kwam uit op een stijging van 45 duizend banen.

In het vierde kwartaal van 2023 waren er volgens de tweede berekening 114 duizend banen van werknemers en zelfstandigen meer dan in hetzelfde kwartaal van 2022. Dat was bij de eerste berekening 96 duizend.

De banencijfers zijn bijgesteld op basis van aangevulde broninformatie. Ook de eerste drie kwartalen van 2023 zijn bijgesteld op basis van de meest recente informatie. In 2023 waren er gemiddeld 179 duizend banen van werknemers en zelfstandigen meer dan in 2022.

Banen van werknemers en zelfstandigen (seizoengecorrigeerd)
		mutatie (verandering t.o.v. kwartaal eerder (x 1 000))
2018	1e kwartaal	76
2018	2e kwartaal	64
2018	3e kwartaal	67
2018	4e kwartaal	58
2019	1e kwartaal	62
2019	2e kwartaal	38
2019	3e kwartaal	36
2019	4e kwartaal	51
2020	1e kwartaal	5
2020	2e kwartaal	-302
2020	3e kwartaal	174
2020	4e kwartaal	2
2021	1e kwartaal	4
2021	2e kwartaal	143
2021	3e kwartaal	171
2021	4e kwartaal	68
2022	1e kwartaal	124
2022	2e kwartaal	110
2022	3e kwartaal	75
2022	4e kwartaal	66
2023	1e kwartaal	34
2023	2e kwartaal	7
2023	3e kwartaal	33
2023	4e kwartaal	56

Banen van werknemers en zelfstandigen (seizoengecorrigeerd)
		mutatie (verandering t.o.v. kwartaal eerder (x 1 000))
2018	1e kwartaal	76
2018	2e kwartaal	64
2018	3e kwartaal	67
2018	4e kwartaal	58
2019	1e kwartaal	62
2019	2e kwartaal	38
2019	3e kwartaal	36
2019	4e kwartaal	51
2020	1e kwartaal	5
2020	2e kwartaal	-302
2020	3e kwartaal	174
2020	4e kwartaal	2
2021	1e kwartaal	4
2021	2e kwartaal	143
2021	3e kwartaal	171
2021	4e kwartaal	68
2022	1e kwartaal	124
2022	2e kwartaal	110
2022	3e kwartaal	75
2022	4e kwartaal	66
2023	1e kwartaal	34
2023	2e kwartaal	7
2023	3e kwartaal	33
2023	4e kwartaal	56

De cijfers in dit bericht zijn voorlopig en kunnen worden bijgesteld.

Bronnen

Relevante links

Achtergrond - Bijstellingen nationale rekeningen: algemeen overzicht
Dossier - Conjunctuur