Technische toelichting

Het gaat in deze publicatie om het in kaart brengen van alle gerealiseerde investeringen in het beperken van klimaatverandering in Nederland tussen 2019-2023. In dit hoofdstuk beschrijven we kort welke definities hiervoor worden gehanteerd en welke bronnen hiervoor geraadpleegd zijn. Daarnaast verwijzen we naar de internationale Richtlijnen van Eurostat voor het bepalen van de klimaatgeralateerde investeringen.

Voor het meten van de klimaatgerelateerde investeringen is zo goed mogelijk aangesloten bij definities zoals deze gehanteerd worden bij de nationale rekeningen. Het gaat om investeringen in bruto vaste activa, dat zijn uitgaven aan productiemiddelen die langer dan een jaar worden gebruikt in het productieproces, zoals gebouwen, machines en apparatuur, en vervoermiddelen. Hier vallen ook uitgaven aan groot onderhoud onder, maar investeringen in grond en tweedehands artikelen worden niet meegenomen. Ook is bij het toerekenen van investeringen naar eigenaar (nagenoeg) dezelfde sectorindeling gehanteerd als in de nationale rekeningen. Waar wijken we in deze meting af van de gebruikelijke definities van de nationale rekeningen? 

• Binnen de nationale rekeningen kunnen huishoudens (exclusief zelfstandigen) alleen investeringen doen in woningen. De aanschaf van duurzame consumptiegoederen, zoals bijvoorbeeld een personenauto, valt onder de ‘consumptieve bestedingen’. Echter in de context van klimaatgerelateerde investeringen is in de Europese richtlijnen expliciet opgenomen dat huishoudens een belangrijke rol spelen in het tegengaan van klimaatverandering. De aanschaf van een elektrische personenauto of een warmtepomp wordt daarom wel meegenomen in de meting van klimaatgerelateerde investeringen.
• Investeringen in software zijn niet meegenomen, omdat die niet goed geraamd konden worden in de ontwikkelde methodologie van de klimaatgerelateerde investeringen.
• Normaliter worden zelfstandigen geschaard onder de sector huishoudens. In deze statistiek zijn zij geschaard onder bedrijven.

De belangrijkste databronnen die gebruikt zijn in het meten van de klimaatgerelateerde investeringen zijn:

• Investeringsstatistiek: voor de meeste categorieën is deze statistiek leidend. In deze statistiek zijn de jaarlijkse investeringen van bedrijven in vaste activa opgenomen, met een onderscheid tussen nieuw en tweedehands. Ook geeft deze statistiek inzicht in investeringen in onderhanden werk.
• Energiestatistieken: investeringsdata voor hernieuwbare energie worden geraamd op basis van fysieke gegevens (bijgeplaatst vermogen) uit de energiestatistieken voor zonne-energie, windenergie, warmtepompen, houtkachels en biomassaketels van bedrijven.
• Vervoersstatistieken: aantallen nieuw aangeschafte elektrische voertuigen en informatie over de gemiddelde prijs zijn gebruikt voor het bepalen van investeringen in elektrisch vervoer over de weg. Gebruikmakend van de vervoersstatistieken is een verdeelsleutel opgesteld tussen elektrische en niet elektrische nieuw geregistreerde voertuigen.
• Overheidsstatistieken: voor investeringen van de overheid in infrastructurele projecten is gebruik gemaakt van financiële informatie van de centrale overheid.
• Subsidieregelingen m.b.t. hernieuwbare energie en energie-efficiëntie: voor investeringsbedragen van bedrijven in hernieuwbare energie (groen gas, geothermie), en energiebesparing (o.a. energie-efficiëntie, warmtenetwerken, waterstof, smart grids, en biobrandstoffen) is gebruik gemaakt van informatie van verschillende subsidieregelingen afkomstig van RvO (SDE+, EIA).
• Prijsinformatie m.b.t. investeringskosten in hernieuwbare energie: per investeringscategorie in hernieuwbare energie zijn op basis van de jaarlijkse PBL-rapportage ‘Eindadvies basisbedragen SDE+’ de investeringskosten van bedrijven vastgesteld. De investeringskosten van huishoudens voor zonnepanelen en warmtepompen zijn gebaseerd op informatie van Milieucentraal.
• Marktinformatie bouwinstallatiebranche: gedetailleerde marktinformatie over de materiaal- en installatiekosten en de toepassing van isolatiemateriaal en dubbel glas door de bouwinstallatiebranche uit verschillende bronnen (ECN, Builtsight).