Auteur: Maartje Tummers-van der Aa, Moniek Coumans
Maatschappelijke diensttijd 2021

2. Willen meedoen aan MDT

Aan de jongeren van 15 tot 28 jaar is gevraagd of zij mee zouden willen doen met een project in het kader van de maatschappelijke diensttijd. In 2021 geeft van deze groep 20 procent te kennen mee te willen doen, 2 procent doet al mee of heeft meegedaan, 29 procent ‘weet het niet’ en 49 procent zegt niet mee te willen doen aan een MDT-project.1) Ook in 2019 en 2020 is deze vraag gesteld, al is een vergelijking met 2019 lastig omdat deze vraag toen een andere groep is voorgelegd en de vraagstelling ook iets anders is geformuleerd (zie Technische Toelichting). In 2021 – toen de vraagstelling wel gelijk was aan die van 2020 – is alleen de bereidheid tot deelname aan MDT gestegen ten opzichte van 2020 (van 13 naar 20 procent), tegenover een dalend aandeel jongeren die niet weten of ze deel willen nemen (van 37 naar 29 procent). De lichte stijging in het percentage dat niet wil deelnemen is niet significant. In 2019 en 2020 gaf respectievelijk 15 en 13 procent als antwoord dat ze mee zouden doen, 42 en 37 procent wist het nog niet en 43 en 47 procent gaf aan geen interesse in MDT-projecten te hebben. 

Om de (bereidheid) tot MDT-deelname vast te stellen zijn de percentages opgeteld van de jongeren op die aangaven dat ze mee willen doen, en de degenen die al mee doen of hebben meegedaan. In 2021 heeft 22 procent van de jongeren in de leeftijd van 15 tot 28 jaar aangegeven deel te willen nemen, deel te nemen of deelgenomen te hebben aan een MDT-project. 
In Tabel 1 is de (bereidheid tot) MDT-deelname van jongeren in de leeftijd van 15 tot 28 jaar in 2021 uitgesplitst naar bevolkingsgroepen. Zo geven vrouwen (26 procent) vaker aan deel te (willen) nemen of deelgenomen te hebben aan een MDT-project dan mannen (19 procent).  In 2019 was dit ook zo, maar in 2020 gaven mannen juist vaker dan vrouwen aan mee te willen doen of deel te hebben genomen/deel te nemen. 
Deelname aan of de bereidheid om mee te doen met MDT-projecten is met 27 procent groter onder de 22- tot 28-jarigen dan onder de 15- tot 18-jarigen (20 procent) en 18- tot 22-jarigen (18 procent). 
De hoogst behaalde opleiding is relevant voor de bereidheid om te participeren in MDT-projecten. Onder jongeren met vmbo, avo onderbouw of mbo1 doet 15 procent mee, heeft meegedaan of wil meedoen met MDT, terwijl dit percentage onder jongeren met basisonderwijs (27 procent) en middelbaar opgeleiden (vmbo 2,3,4, havo en vwo; 22 procent) hoger ligt. Met respectievelijk 30 en 34 procent ligt de (bereidheid tot) MDT-deelname bij hbo-ers of universitair geschoolden het hoogst. 
De uitsplitsing naar het gestandaardiseerd inkomen laat zien dat het (willen) participeren in een MDT-project met 28 procent het hoogst is in het laagste inkomenskwartiel, terwijl in de overige groepen ongeveer 21 procent deelneemt of deel wil nemen. 
Met 33 procent is de (gewenste) deelname onder personen met een niet-westerse migratieachtergrond hoger dan onder personen met een westerse migratieachtergrond of zonder migratieachtergrond.

2.1 (Bereidheid tot) deelname aan MDT, 2021
   Wil meedoen, doet mee of heeft meegedaan aan MDT (% dat wil meedoen, mee doet of heeft meegedaan)
GeslachtMan19,2
GeslachtVrouw25,9
Geslacht
Leeftijd15 tot 18 jaar19,6
Leeftijd18 tot 22 jaar17,6
Leeftijd22 tot 28 jaar27
Leeftijd
OnderwijsniveauBasisonderwijs27,1
OnderwijsniveauVmbo, avo onderbouw, mbo 114,6
OnderwijsniveauMbo 2,3,4, havo, vwo21,5
OnderwijsniveauHbo-, wo-bachelor29,6
OnderwijsniveauHbo-, wo-master, doctor34,3

Deze verschillen tussen de bevolkingsgroepen blijven deels overeind indien rekening wordt gehouden met de onderlinge relaties tussen deze groepen (Tabel 2). Als in de analyses rekening wordt gehouden met verschillen naar de andere achtergrondkenmerken zijn vrouwen iets meer bereid om deel te nemen aan een MDT-project dan mannen. Ook opleiding blijft na deze correctie onderscheidend, waarbij vmbo-ers, mbo-ers en middelbare scholieren ten opzichte van personen met basisonderwijs en hoger opgeleiden relatief minder vaak bereid zijn om in MDT-projecten te participeren. Migratieachtergrond blijkt ook na correctie voor de andere achtergrondvariabelen nog onderscheidend: personen met een niet-westerse migratieachtergrond hebben een hogere bereidheid tot MDT-deelname. De verschillen naar leeftijd en inkomen vallen na correctie weg.

1) Hierbij dient ook rekening te worden gehouden met de betrouwbaarheidsmarges rond de puntschatters. Het percentage jongeren die zeggen te hebben deelgenomen kan daardoor afwijken van het aantal dat eind 2021 daadwerkelijk heeft deelgenomen. Daarnaast kan er ook een overschatting plaatsvinden, waarbij ook een rol kan spelen dat er sprake is van selectiviteit (jongeren die zeggen meegedaan te hebben aan MDT participeren mogelijk meer in het SSW-onderzoek), en andere meetfouten, zoals fouten in het beantwoorden van deze vraag.