1. Inleiding

Op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), zijn in 2021 enkele vragen over maatschappelijke diensttijd (MDT) toegevoegd aan het onderzoek Sociale samenhang en welzijn 2021 (SSW) van het CBS.

Vanuit de opgave van het regeerakkoord (Rijksoverheid, 2020) is bepaald dat de maatschappelijke diensttijd jongeren van 14 tot 28 jaar oud de kans biedt om een bijdrage te leveren aan de samenleving, hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen en mensen met verschillende achtergronden te ontmoeten. Deelname aan de maatschappelijke diensttijd is vrijwillig.
Met deelname aan MDT wordt ook een toename van de maatschappelijke betrokkenheid van jongeren beoogd. Zo kan MDT resulteren in een grotere deelname aan vrijwilligerswerk. Ook kan MDT ertoe bijdragen dat jongeren zich meer aansluiten bij maatschappelijke organisaties en bedrijven met een ideële doelstelling, ze actiever worden in het verenigingsleven en vaker hulp geven aan andere mensen. Daarnaast wordt met MDT nagestreefd de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. MDT kan ten slotte bijdragen aan de persoonlijke ontwikkeling van jongeren, zoals het vergroten van het zelfvertrouwen, het opdoen van vaardigheden, het eigen netwerk uit te breiden en hun toekomstperspectief te vergroten. (Rijksoverheid, 2020) 

In dit rapport worden de belangrijkste resultaten vermeld van de vragen die opgenomen zijn in SSW 2021. Aan dit onderzoek hebben 6 690 personen van 15 jaar of ouder meegedaan. In het onderzoek SSW wordt voor jongeren en jongvolwassenen gebruik gemaakt van leeftijdsklassen vanaf 15 jaar: 15 tot 18 jaar, 18 tot 22 jaar en 22 tot 28 jaar. In het onderzoek SSW worden geen personen jonger dan 15 jaar bevraagd, waardoor de SSW-groep in de leeftijd van 15 tot 28 jaar de beste benadering is voor de doelgroep van MDT (14 tot 28 jaar).
In 2021 hebben aan het onderzoek 6 690 personen van 15 jaar of ouder meegedaan, van wie 1 040 personen 15 tot 28 jaar waren en 5 650 personen 28 jaar of ouder. Zie ook Technische Toelichting.