Internationale goederenstromen in 2019

2. Goederengroepen per vervoerwijze

De samenstelling van de goederenstromen verschilt per vervoerwijze. Pijpleidingen zorgen voor het massatransport van vloeibare en gasvormige fossiele brandstoffen en chemicaliën. Transport door de lucht betreft voornamelijk waardevol stukgoed. Kolen en ertsen komen veelal uit verre landen over zee. Dit hoofdstuk gaat nader in op de goederensamenstelling per vervoerwijze. Voor de beschrijving van de goederensamenstelling per vervoerwijze gebruikt dit hoofdstuk een indeling in acht goederengroepen in plaats van de indeling in 20 goederengroepen zoals toegepast in hoofdstuk 1. Deze indeling in acht goederengroepen wordt toegelicht in bijlage 2.

2.1 Zeevaart

De goederen die over zee het land binnenkomen bestaan voor ruim de helft van het brutogewicht uit fossiele brandstoffen, voor 12 procent uit landbouw- en voedingsproducten en voor 9 procent uit ertsen. De waarde van het inkomende zeetransport bestaat voor 30 procent uit machines, elektronica en transportmiddelen, voor 23 procent uit fossiele brandstoffen en voor 20 procent uit basismaterialen en producten daarvan.

De uitgaande goederenstroom over zee is anders samengesteld: net als de inkomende stroom bestaat deze voor een groot deel uit fossiele brandstoffen (40 procent), maar ook chemische producten (18 procent) en landbouw- en voedingsproducten (15 procent) hebben een relatief groot aandeel. In de waarde van het uitgaande zeetransport hebben deze goederengroepen een kleiner maar nog steeds substantieel gezamenlijk aandeel van 51 procent. In de waarde zijn daarnaast de machines, elektronica en transportmiddelen (21 procent) en de basismaterialen en producten daarvan (21 procent) goed vertegenwoordigd.

2.1 Goederensamenstelling van de inkomende en uitgaande zeevaart, 2019
   Landbouw- en voedingsproducten (%)Fossiele brandstoffen (%)Ertsen (%)Ruwe mineralen en bouwmaterialen (%)Chemische producten (%)Basismaterialen en producten daarvan (%)Machines, elektronica en transportmiddelen (%)Afval en overige goederen (%)
Totaal inkomend
transport
Waarde12,622,91,40,88,020,230,23,9
Totaal inkomend
transport
Brutogewicht12,353,79,04,67,78,32,51,7
Totaal uitgaand
transport
Waarde18,119,00,90,813,721,021,45,2
Totaal uitgaand
transport
Brutogewicht14,940,31,14,217,614,03,24,7

2.2 Binnenvaart

De goederen die per binnenvaartschip het land binnenkomen bestaan voor 28 procent van het gewicht uit fossiele brandstoffen, voor een kwart uit ruwe mineralen en bouwmaterialen en voor een vijfde uit chemische producten. De fossiele brandstoffen bestaan hierbij voor bijna de helft van het gewicht uit ruwe aardolie, voor bijna een derde uit aardolieproducten en voor de rest (21 procent) uit kolen. In de waarde van deze stroom via de binnenvaart zijn machines, elektronica en transportmiddelen (29 procent), fossiele brandstoffen (22 procent) en basismaterialen en producten daarvan (18 procent) goed vertegenwoordigd.

De uitgaande goederenstroom per binnenvaartschip laat grote aandelen in het gewicht zien van fossiele brandstoffen (40 procent), ertsen (17 procent) en chemische producten (14 procent). Bij de fossiele brandstoffen gaat het bijna volledig (92 procent) om aardolieproducten. De waarde van deze goederenstroom bestaat voor een groot deel uit fossiele brandstoffen (35 procent), basismaterialen en producten daarvan (16 procent), chemische producten (16 procent) en machines, elektronica en transportmiddelen (15 procent).

2.2 Goederensamenstelling van de inkomende en uitgaande binnenvaart, 2019
   Landbouw- en voedingsproducten (%)Fossiele brandstoffen (%)Ertsen (%)Ruwe mineralen en bouwmaterialen (%)Chemische producten (%)Basismaterialen en producten daarvan (%)Machines, elektronica en transportmiddelen (%)Afval en overige goederen (%)
Totaal inkomend
transport
Waarde7,821,60,32,615,918,229,14,4
Totaal inkomend
transport
Brutogewicht15,128,00,424,819,97,01,53,4
Totaal uitgaand
transport
Waarde9,334,95,21,515,816,015,12,3
Totaal uitgaand
transport
Brutogewicht7,839,916,912,014,46,81,21,0

2.3 Wegvervoer

De binnenkomende vrachtwagens vervoeren voor het grootste deel van het gewicht landbouw- en voedingsproducten (38 procent), ruwe mineralen en bouwmaterialen (20 procent) en basismaterialen en producten daarvan (9 procent). In de waarde van deze goederenstroom over de weg zijn machines, elektronica en transportmiddelen (49 procent), landbouw- en voedingsproducten (17 procent) en basismaterialen en producten daarvan (15 procent) goed vertegenwoordigd.

De vrachtwagens die het land verlaten bevatten grotendeels landbouw- en voedingsproducten (40 procent van het gewicht), basismaterialen en producten daarvan (21 procent) en chemische producten (13 procent). De groep ‘basismaterialen en producten daarvan’ bestaat daarbij vooral uit basismetalen, hout, pulp, papier en producten van deze materialen. Qua waarde bestaat deze goederenstroom over de weg voor 45 procent uit machines, elektronica en transportmiddelen, voor 19 procent uit landbouw- en voedingsproducten en voor 17 procent uit basismaterialen en producten daarvan.

2.3 Goederensamenstelling van het inkomende en uitgaande wegvervoer, 2019
   Landbouw- en voedingsproducten (%)Fossiele brandstoffen (%)Ertsen (%)Ruwe mineralen en bouwmaterialen (%)Chemische producten (%)Basismaterialen en producten daarvan (%)Machines, elektronica en transportmiddelen (%)Afval en overige goederen (%)
Totaal inkomend
transport
Waarde16,90,30,01,511,415,349,45,1
Totaal inkomend
transport
Brutogewicht37,71,00,119,810,516,19,15,7
Totaal uitgaand
transport
Waarde19,00,40,11,112,117,345,34,8
Totaal uitgaand
transport
Brutogewicht40,11,50,110,013,521,58,15,4

2.4 Spoorvervoer

De vrachttreinen die het land binnenkomen vervoeren voor het grootste deel van het brutogewicht chemische producten: het aandeel van deze goederengroep is 42 procent. Daarnaast zijn er relatief grote aandelen van basismaterialen en producten daarvan (17 procent) en ruwe materialen en bouwmaterialen (17 procent). De waarde van de goederenaanvoer per trein bestaat voor 45 procent uit machines, elektronica en transportmiddelen, voor 19 procent uit basismaterialen en producten daarvan en voor 16 procent uit chemische producten.

In de per trein het land uitgaande goederenstroom zijn de fossiele brandstoffen met 37 procent van het brutogewicht goed vertegenwoordigd. Dit betreft vooral kolen. Daarnaast bestaat deze afvoerstroom voor 23 procent uit ertsen en voor 13 procent uit chemische producten. In de waarde van deze goederenstroom per trein zijn de machines, elektronica en transportmiddelen met een aandeel van 44 procent dominant. Hierbij gaat het grotendeels om transportmiddelen. Verder dragen landbouw- en voedingsproducten (16 procent) en basismaterialen en producten daarvan (15 procent) relatief veel bij aan de waarde.

2.4 Goederensamenstelling van het inkomende en uitgaande spoorvervoer, 2019
   Landbouw- en voedingsproducten (%)Fossiele brandstoffen (%)Ertsen (%)Ruwe mineralen en bouwmaterialen (%)Chemische producten (%)Basismaterialen en producten daarvan (%)Machines, elektronica en transportmiddelen (%)Afval en overige goederen (%)
Totaal inkomend
transport
Waarde12,30,60,00,716,419,444,95,7
Totaal inkomend
transport
Brutogewicht13,21,70,016,841,716,98,01,8
Totaal uitgaand
transport
Waarde15,83,67,50,510,714,843,63,4
Totaal uitgaand
transport
Brutogewicht8,836,822,61,613,211,24,71,2

2.5 Luchtvaart

Het gewicht van de goederen die per vliegtuig worden aangevoerd bestaat voor 38 procent uit landbouw- en voedingsproducten en voor 35 procent uit machines, elektronica en transportmiddelen. Op plek drie komen basismaterialen en producten daarvan met een aandeel van 14 procent. Daarbij gaat het vooral om textiel, leer en producten daarvan. De waarde van deze goederenstroom door de lucht wordt gedomineerd door machines, elektronica en transportmiddelen (61 procent) en chemische producten (18 procent). Deze chemische producten bestaan vooral uit farmaceutica en chemische specialiteiten.

Ook de uitgaande goederenstroom per vliegtuig kent een groot aandeel van de machines, elektronica en transportmiddelen in het brutogewicht: 48 procent. Verder hebben landbouw- en voedingsproducten (21 procent) en basismaterialen en producten daarvan (14 procent) relatief grote aandelen. Van de waarde van de uitgaande goederenstroom door de lucht is 71 procent machines, elektronica en transportmiddelen. Daarnaast dragen chemische producten 15 procent bij aan de waarde.

2.5 Goederensamenstelling van de inkomende en uitgaande luchtvaart, 2019
   Landbouw- en voedingsproducten (%)Fossiele brandstoffen (%)Ertsen (%)Ruwe mineralen en bouwmaterialen (%)Chemische producten (%)Basismaterialen en producten daarvan (%)Machines, elektronica en transportmiddelen (%)Afval en overige goederen (%)
Totaal inkomend
transport
Waarde5,00,00,00,517,910,960,75,0
Totaal inkomend
transport
Brutogewicht37,90,30,11,06,814,135,44,4
Totaal uitgaand
transport
Waarde3,90,00,00,215,04,771,15,0
Totaal uitgaand
transport
Brutogewicht20,50,20,00,911,414,248,44,4


2.6 Pijpleidingvervoer

Vanwege het beperkt aantal producten dat per pijpleiding wordt getransporteerd, wordt voor het pijpleidingvervoer een meer specifieke indeling in goederengroepen gebruikt.

Van de goederen die per pijpleiding het land inkomen is 70 procent van het gewicht aardgas. Drinkwater uit het Eifelgebied vertegenwoordigt 14 procent van deze stroom. Verder is 8 procent van het aanvoergewicht per pijpleiding ruwe aardolie. Van de waarde van deze goederenstroom is 72 procent aardgas, 13 procent ruwe aardolie en 11 procent chemische producten.

De uitgaande goederenstroom per pijpleiding bestaat voor meer dan de helft van het gewicht uit ruwe aardolie, voor 28 procent uit aardgas en 13 procent uit aardolieproducten. Deze productgroepen hebben ook de grootste aandelen in de waarde van de stroom: achtereenvolgens 62 procent, 20 procent en 14 procent.

2.6 Goederensamenstelling van het inkomende en uitgaande pijpleidingvervoer, 2019
   Drinkwater (%)Aardgas (%)Ruwe aardolie (%)Aardolieproducten (%)Chemische basisproducten (%)
Totaal inkomend
transport
Waarde0,171,613,24,510,6
Totaal inkomend
transport
Brutogewicht14,469,58,02,95,2
Totaal uitgaand
transport
Waarde0,019,461,513,85,2
Totaal uitgaand
transport
Brutogewicht0,027,856,513,32,4

2.7 Gecontaineriseerd versus niet-gecontaineriseerd vervoer

Van het totale brutogewicht dat in 2019 over de grens werd vervoerd ging 14 procent per container. Het aandeel van het containervervoer in de waarde van het totale transport is ruim tweemaal zo groot: 29 procent. De gemiddelde waarde per kilogram van goederen in containers was meer dan 2,5 keer zo groot als die van goederen in het niet-gecontaineriseerde vervoer.

Bijna een kwart van het gewicht in vervoerde containers bestaat uit voedings- en genotmiddelen. De landbouw-, bosbouw- en visserijproducten en de chemische basisproducten en kunstmeststoffen dragen elk 13 procent bij aan het gewicht. Tien procent van het gewicht is hout, pulp, papier of hout- en papierwaren. De waarde van de in containers vervoerde goederen wordt gedomineerd door de machines en elektronica (29 procent) en de transport middelen (17 procent). Daarnaast dragen de voedings- en genotmiddelen 12 procent bij.

Het niet-gecontaineriseerde grensoverschrijdende vervoer bestaat voor een vijfde van het gewicht uit aardolieproducten en voor een zesde deel uit ruwe aardolie. De chemische basisproducten en kunstmeststoffen vertegenwoordigen een aandeel van 10 procent, terwijl de voedings- en genotmiddelen en de kolen elk 8 procent aan het gewicht van het niet-gecontaineriseerde vervoer bijdragen. De waarde van deze goederenstroom betreft voor een kwart machines en elektronica. De transportmiddelen, de voedings- en genotmiddelen en de aardolieproducten dragen elk 9 procent bij.

2.7 Goederengroepen in het grensoverschrijdend vervoer naar vrachttype, 2019
 In container (waarde) (%)In container (brutogewicht) (%)Niet in container (waarde) (%)Niet in container (brutogewicht) (%)
Machines en elektronica29,3-7,2
24,5-1,3
Transportmiddelen17,1-3,6
9,3-0,8
Voedings- en genotmiddelen12,4-21,3
9,4-7,9
Textiel, leer en producten daarvan9,1-2,3
2,3-0,2
Basismetalen en metaalproducten5,2-7,8
7,3-4,1
Kunststoffen, rubber4,7-5,4
2,9-0,8
Landbouw-, bosbouw- en visserijproducten4,2-12,5
4,5-5,3
Farmaceutica en chemische specialiteiten4,2-3,2
7,0-0,5
Hout, pulp, papier, hout- en papierwaren3,8-10,5
1,9-2,4
Chemische basisproducten en kunstmeststoffen3,3-12,8
6,1-10,1
Overige minerale producten0,6-3,1
0,9-2,1
Afval en secundaire grondstoffen0,4-4,2
0,6-1,6
Ertsen0,2-0,4
1,0-6,4
Aardolieproducten0,2-0,8
9,1-19,8
Zout, zand, grind, klei0,1-2,6
0,3-5,9
Steenkool en bruinkool0,0-0,1
0,7-8,0
Cokes0,00,0
0,1-0,4
Ruwe aardolie0,00,0
7,2-16,0
Aardgas0,00,0
1,6-5,9
Overige goederen5,0-2,4
3,4-0,5