Auteur: Lieke Hesen, Aafke Heringa, Mariëtte Goedhuys, Erna van der Wal en Joren Swart
Transformaties in de woningvoorraad 2022

2. Woningtransformaties

In dit hoofdstuk wordt kort aangegeven hoe het aantal feitelijke woningtransformaties wordt bepaald en wat de verhouding is tussen het aantal nieuwbouwwoningen en aantal woningtransformaties in de periode 2015-2022.

2.1 Hoe worden woningtransformaties bepaald?

Om de woningtransformaties te bepalen vormt de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) de basis. De BAG is een registratie waarin gemeentelijke basisgegevens over alle gebouwen en adressen in Nederland zijn verzameld. De registratie omvat verblijfsobjecten, ligplaatsen en standplaatsen die gevestigd zijn op een bepaald adres. Daarnaast bevat de BAG gegevens over panden waarin de verblijfsobjecten liggen.

Op basis van de gegevens in de BAG wordt bepaald hoeveel woningtransformaties mogelijk hebben plaatsgevonden (per jaar). Om mogelijke woningtransformaties in een jaar vast te stellen zijn de kenmerken van panden en vbo’s op 1 januari van een jaar (peilmoment 1) vergeleken met die op 1 januari een jaar later (peilmoment 2). Nadat alle mogelijke woningtransformaties zijn vastgesteld, worden administratieve correcties zoveel mogelijk onderscheiden van feitelijke woningtransformaties. Om dit onderscheid te kunnen maken, zijn een aantal beslisregels opgesteld. Deze zijn uitgebreid beschreven in Bijlage 1.

2.2 Nieuwbouw, ‘Overige toevoegingen’ en woningtransformaties

Op basis van de toegepaste methode blijkt dat er in 2022 9.565 woningen door transformatie aan de woningvoorraad zijn toegevoegd. Dat is minder dan in 2021, toen 10.480 woningtransformaties werden opgeleverd. De grootste afname is zichtbaar in het aantal getransformeerde kantoorpanden, zie paragraaf 3.1 voor een verdere beschrijving. Met deze daling komt het aantal opgeleverde woningtransformaties in een jaar voor het eerst onder de 10 duizend. In 2018 en 2019 waren er uitschieters boven de 12 duizend woningtransformaties.

De woningvoorraad neemt toe door nieuwbouw en ‘overige toevoegingen’ (en correcties). Onder ‘overige toevoegingen’ vallen woningen die naast nieuwbouw ook nieuw zijn in de woningvoorraad zoals bijvoorbeeld woningtransformaties. In figuur 2.2.1 is het totaal van alle toevoegingen aan de woningvoorraad weergeven. Woningen die aan de woningvoorraad worden onttrokken door bijvoorbeeld sloop zijn in deze figuur buiten beschouwing gelaten. In 2022 werden ruim 99 duizend woningen3) aan de voorraad toegevoegd, een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (bijna 98 duizend). Nieuwbouw blijft de belangrijkste reden dat de woningvoorraad toeneemt.

Figuur 2.2.1 Toevoegingen aan de woningvoorraad
 NieuwbouwWoningtransformatieAndere overige toevoeging
2015483811077019709
2016548491023521074
2017629821023517606
2018665851221015152
2019715481248014731
2020699851021512874
2021712211048015883
202274560956514918

3) Zie StatLine - Voorraad woningen en niet-woningen; mutaties, gebruiksfunctie, regio (cbs.nl). Het gaat om de optelling van Nieuwbouw, Overige toevoegingen en Correctie (waarbij Correctie het saldo is van positieve en negatieve correcties).