Auteur: Chantal Melser, Sven Meijs, Rudi Bakker
Arbeidsmarktgegevens van het jeugddomein, 2019

Begrippenlijst

ABR: Algemeen Bedrijfs Register (ABR) van het CBS. Het ABR is een combinatie van registers waarin de populatie bedrijven en instellingen wordt vastgelegd. 

AZW: Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW). In dit programma werken arbeidsmarktfondsen en het ministerie van VWS samen om partijen in de sectoren Zorg en WJK betrouwbare informatie te bieden over de arbeidsmarkt. De opdrachtgevers van dit onderzoeksprogramma zijn de arbeidsmarktfondsen StAZ (ziekenhuizen), StAG (gehandicaptenzorg), A+O VVT (vvt), SoFoKleS (umc’s), SSFH (huisartsenzorg), O&O GGZ (ggz), Arbeidsmarktplatform Jeugdzorg, Arbeidsmarktplatform Sociaal Werk, Arbeidsmarktplatform Kinderopvang en het ministerie van VWS. Het CBS verzorgt voor dit programma het datawarehouse, aanvullende statistische diensten, nieuwsberichten, innovatief onderzoek en weergave van de kerncijfers in een dashboard.

Baan: Een overeenkomst waarbij een persoon tegen een financiële vergoeding arbeid verricht voor een bedrijf of instelling. Dit kan als werknemer of zelfstandige. Een persoon kan meerdere banen hebben. Een baan wordt berekend over een periode (hier: de maand januari 2019) en telt mee voor het deel van de maand dat deze bestaat.

BIJ: Onderzoek ‘Beleidsinformatie Jeugd’ (BIJ). Het onderzoek ‘Beleidsinformatie Jeugd’ levert beleidsinformatie over jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering. Voor BIJ ontvangt het CBS ieder halfjaar van alle jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen gegevens over hun cliënten.

DigiMV: Gegevens uit de jaarverslagen van zorginstellingen. Hierin staat naast personeelsgegevens ook het financiële aandeel van de organisatie dat valt onder de Jeugdwet.

Fte: Fulltime-equivalent: één fte staat gelijk aan een werknemer met een volledige werkweek. Deze is te berekenen door een baan te vermenigvuldigen met de bijbehorende deeltijdfactor van een werknemer. De deeltijdfactor geeft aan hoeveel uur een werknemer werkt ten opzichte van de fulltime standaard voor de sector en de periode dat de baan bestaat.

Jeugdbescherming: Dit is een maatregel die de rechter dwingend oplegt. Het doel van de kinderbeschermingsmaatregelen is het opheffen van de bedreiging voor de veiligheid en ontwikkeling van het kind. Een kind of jongere wordt dan 'onder toezicht gesteld' of 'onder voogdij geplaatst'.
Jeugdbescherming valt onder jeugdzorg

Jeugddomein: Terrein (volgens besluit Jeugdwet (artikel 1.1)) waarop aanbieders van jeugdhulp, uitvoerders van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering, advies- en meldpunten huiselijk geweld en kindermishandeling, colleges voor zover het betreft de toeleiding naar, advisering over en de bepaling van de aangewezen voorziening, justitiële jeugdinrichtingen, Halt-bureaus en de Raad voor de Kinderbescherming, werkzaam zijn.
Preventie wordt hier niet meegenomen. Zo zijn bijvoorbeeld de buurtteams binnen gemeenten, ondanks dat zij ook jeugdhulp verlenen, niet apart opgenomen. Als binnen een gemeente opgave wordt gedaan naar BIJ (Beleidsinformatie Jeugd) over cliënten, wordt er binnen een gemeente wel een organisatieonderdeel geïdentificeerd in dit rapport. Zonder opgave aan BIJ worden zij hier niet waargenomen.

Jeugdhulp: Hulp en zorg aan jongeren en hun ouders bij psychische, psychosociale en of gedragsproblemen, een verstandelijke beperking van de jongere of opvoedingsproblemen van de ouders. Het betreft hulp en zorg zoals deze bedoeld en beschreven is in de Jeugdwet (2014).
Jeugdhulp kan gegeven worden binnen de AZW-branche jeugdzorg, maar ook in overige zorgbranches zoals bijvoorbeeld de GGZ of gehandicaptenzorg, en ook bij instellingen buiten de zorg.

Jeugdreclassering: Dit is een combinatie van begeleiding en controle voor jongeren vanaf 12 jaar, die voor hun 18e verjaardag met de politie of leerplichtambtenaar in aanraking zijn geweest en een proces-verbaal hebben gekregen. Indien de persoonlijkheid van de dader of de omstandigheden waaronder de overtreding of het misdrijf is begaan daartoe aanleiding geven, bijvoorbeeld bij jongvolwassenen met een verstandelijke beperking, kan het jeugdstrafrecht eveneens worden toegepast op jongvolwassenen in de leeftijd 18 tot en met 22 jaar. De jongere krijgt op maat gesneden begeleiding van een jeugdreclasseringswerker om te voorkomen dat hij of zij opnieuw de fout ingaat. Jeugdreclassering kan worden opgelegd door de kinderrechter of de officier van Justitie. Jeugdreclassering kan ook op initiatief van de Raad voor de Kinderbescherming in het vrijwillige kader worden opgestart.
Jeugdreclassering valt onder jeugdzorg.

Jeugdwet: Wet van 1 maart 2014 inzake regels over de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor preventie, ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen (Jeugdwet).

Jeugdzorg: De AZW-branche jeugdzorg wordt gevormd door alle instellingen met de SBI’s 87901 ‘Jeugdzorg met overnachting en dagverblijven voor jeugdzorg’ en 88991 ‘Ambulante jeugdzorg’. Dit zijn instellingen inclusief de Gecertificeerde Instellingen (waaronder diverse instellingen van jeugdbescherming) en overige instellingen op het gebied van Jeugdbescherming en -reclassering. Ook de meeste justitiële jeugdinstellingen worden hiertoe gerekend en enkele instellingen van ‘Veilig Thuis’.
Het kan voorkomen dat een instelling (in beperkte mate) jeugdzorg verleent, maar dat dit niet de hoofdactiviteit is. Die instelling wordt dan niet gerekend tot de AZW branche jeugdzorg, maar wordt ingedeeld naar de eigen hoofdactiviteit.
De jeugdzorg omvat jeugdhulp (al kan jeugdhulp ook in andere branches worden verleend), jeugdbescherming en jeugdreclassering.

Polisadministratie: Een register waarin de meeste Nederlandse inkomstengegevens worden opgeslagen. Hieronder vallen de arbeidsvergoedingen van werkgevers aan werknemers, maar ook bijvoorbeeld sociale uitkeringen, lijfrentes en pensioenen. Al deze gegevens worden ontleend aan de gegevens uit de loonaangifte. Het register wordt beheerd door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UW

Werknemer: Een persoon die in een arbeidsovereenkomst afspraken maakt met een bedrijf of instelling om arbeid te verrichten waartegenover een financiële vergoeding bestaat. Een werknemer wordt in dit rapport geteld als uniek persoon per bedrijf.
Binnen AZW tellen we een werknemer als uniek persoon in zorg en welzijn. In dit rapport tellen we unieke personen per SBI-code en bedrijf. Hiervoor is gekozen, omdat een telling op een hoger niveau dan bedrijf niet mogelijk is vanuit andere databronnen dan de Polisadministratie. Binnen dit rapport is deze werkwijze daardoor uniform, maar dit wijkt af van de cijfers in AZW-StatLine.

Zelfstandige: Een persoon die arbeid verricht voor eigen rekening of risico – in een eigen bedrijf of praktijk, of in het bedrijf of de praktijk van een gezinslid, of als overige zelfstandige (bijvoorbeeld in een zelfstandig uitgeoefend beroep).