Milieu
- De biodiversiteit neemt op veel vlakken af, maar er zijn uitzonderingen.
- De luchtkwaliteit gaat vooruit.
- In 2024 heeft een groter deel van de bevolking last van vuil, verontreiniging of andere milieuproblemen dan in 2023. Ook hadden drie van iedere tien huishoudens last van geluidshinder. Dit aandeel neemt trendmatig toe.
Milieu
in EU
in 2023
in EU
in 2019
in EU
in 2023
| Thema | Indicator | Waarde | Trend | Positie in EU | Positie op EU-ranglijst |
|---|---|---|---|---|---|
| Milieu | Beheerde landnatuur in Natuurnetwerk Nederland | 20,9% van het totale landoppervlak op 31 december in 2023 | stijgend (stijging brede welvaart) | ||
| Milieu | Kwaliteit van zwemwater binnenwateren | 71,3% heeft de kwalificatie 'uitstekend' in 2024 | 17e van 25 in 2023 | midden van de ranglijst | |
| Milieu | Stikstofdepositie en landnatuur | 71,4% van de landnatuur kampt met stikstofoverschrijding grens in 2023 | dalend (stijging brede welvaart) | ||
| Milieu | Stedelijke blootstelling aan fijnstof (PM2,5) | 8,0 microgram PM2,5 per m3 in 2023 | dalend (stijging brede welvaart) | 8e van 26 in 2019 | midden van de ranglijst |
| Milieu | Milieuproblemen | 17,4% van de bevolking van 16+ ervaart problemen in 2024 | 19e van 26 in 2023 | midden van de ranglijst |
Uitleg dashboard, kleuren en noten
De oppervlakte van de beheerde natuurgebieden neemt trendmatig toe, al gaat het sinds 2017 zeer geleidelijk. Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) omvat het Nederlandse areaal van bestaande en nieuw in te richten natuurgebieden op het land. In 2023 besloeg het beheerde NNN-areaal 20,9 procent van het landoppervlak.
De biodiversiteit neemt af. Vogelpopulaties in de stad zijn sinds het begin van de meting in 2007 ruim 10 procent teruggelopen (SDG 11.2 Leefomgeving). De populaties boerenlandvogels en de populaties of de verspreiding (afhankelijk van de soort) van Nederlandse landfauna nemen trendmatig af (SDG 15 Leven op het land). De afname wijst op een verslechtering van de leefomstandigheden. Het aandeel landnatuur dat kampt met stikstofoverschrijving daalt trendmatig, maar het gaat nog altijd om 71,4 procent van het totaal. Een overschot aan stikstof heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit van de natuur, leidt tot achteruitgang van zeldzame planten en diersoorten en vergroot de kans dat kwetsbare plantensoorten verdwijnen. SDG 6 Schoon water en sanitair laat zien dat de chemische en biologische kwaliteit van water in de natuur tekortschiet. In 2024 voldeed 0,0 procent van het areaal zoete oppervlaktewateren aan de chemische kwaliteitsnorm en 5,1 procent aan de biologische kwaliteitsnorm. De biodiversiteit die afhankelijk is van zoete oppervlaktewateren neemt wel trendmatig toe.
De luchtkwaliteit gaat vooruit. In 2023 was de gewogen jaarlijkse gemiddelde concentratie fijnstof in stedelijke gebieden 8,0 microgram PM2,5 per m3. Het gaat om de fijnere fractie fijnstof waarvan de deeltjes diep in de longen kunnen doordringen en daar ontstekingen kunnen veroorzaken, wat vooral schadelijk is voor mensen met hart- en longziektes. De uitstoot van verzurende stoffen (zwaveloxiden, stikstofoxiden en ammonia) daalt ook al jaren en heeft in 2024 met 0,84 ton zuurequivalenten per inwoner het laagste niveau bereikt sinds het begin van de meting in 1995 (SDG 11.2 Leefomgeving).
Recent is het percentage van de bevolking (van 16 jaar en ouder) dat last heeft van vuil en verontreiniging of andere milieuproblemen sterk toegenomen: van 14,5 procent in 2023 naar 17,4 procent in 2024. Niet eerder was dit aandeel zo hoog. Lange tijd was het stabiel (ongeveer 15 procent). Geluidsoverlast door buren of van de straat neemt ook toe (SDG 11.2 Leefomgeving). In 2024 hadden drie van iedere tien huishoudens last van dergelijke geluidshinder. Het aandeel is hoog vergeleken met andere landen in de EU: Nederland stond in 2023 op de 23e plaats van 26 landen.