Zelfstandige

Een persoon die arbeid verricht voor eigen rekening of risico.

Hierbij worden twee invalshoeken gehanteerd:

1) Zelfstandige (sociaaleconomische invalshoek)
Een persoon die arbeid verricht voor eigen rekening of risico
- in een eigen bedrijf of praktijk (zelfstandig ondernemer), of
- als directeur-grootaandeelhouder (dga), of
- in het bedrijf of de praktijk van een gezinslid (meewerkend gezinslid), of
- als overige zelfstandige (bijvoorbeeld in een zelfstandig uitgeoefend beroep).

2) Zelfstandige (economische invalshoek)
Een persoon die arbeid verricht voor eigen rekening of risico
- in een eigen bedrijf of praktijk, of
- in het bedrijf of de praktijk van een gezinslid, of
- als overige zelfstandige (bijvoorbeeld in een zelfstandig uitgeoefend beroep).
Voor directeuren-grootaandeelhouders (dga’s) geldt dat zij als werknemers kunnen worden gezien, omdat zij net als de andere werknemers loon ontvangen van het bedrijf waar zij in dienst zijn óf als zelfstandigen, omdat hun positie en verantwoordelijkheden in het bedrijf lijken op die van de andere zelfstandigen. Vanuit de economische invalshoek zijn dga’s daarom werknemers, vanuit de sociaaleconomische invalshoek zijn dga’s zelfstandigen. Meewerkende gezinsleden worden, ongeacht de invalshoek, tot zelfstandigen gerekend tenzij zij een arbeidsovereenkomst zijn aangegaan. Huishoudelijke hulpen, gastouders, babysitters, krantenbezorgers en folderaars worden ook beschouwd als zelfstandigen. In registraties en enquêtes komen deze vormen van arbeid slechts deels voor, voor de Arbeidsrekeningen worden deze activiteiten daarom bijgeraamd.

Personen die als werknemer én als zelfstandige werken, worden als zelfstandige geclassificeerd indien hun werk als zelfstandige qua inkomen (Arbeidsrekeningen en Inkomensstatistiek) of qua arbeidsduur (EBB) hun hoofdactiviteit is.

In de statistiek Bedrijvendemografie wordt het aantal bedrijven en hun activiteit vastgesteld. Hoewel er bedrijven geteld worden en geen zelfstandigen, kan er wel een link gemaakt worden tussen het bedrijf en de zelfstandig ondernemer en de dga.

Relevante links