Economie groeit in vierde kwartaal 2023 met 0,3 procent

Met het beschikbaar komen van het vierde kwartaal is ook het eerste voorlopige groeicijfer van de economie voor 2023 bekend. Het bbp is vorig jaar met 0,1 procent gegroeid. De consumptie door de overheid en de investeringen in vaste activa leverden de grootste positieve bijdrage.

Alle cijfers in dit bericht betreffen volumecijfers. Dat wil zeggen dat ze zijn gecorrigeerd voor prijsveranderingen.

Consumptie huishoudens, consumptie overheid, uit-en invoer groeien

De consumptie door huishoudens steeg in het vierde kwartaal van 2023 met 1,8 procent ten opzichte van het derde kwartaal. Consumenten gaven, voor prijsveranderingen gecorrigeerd, meer uit aan duurzame goederen, diensten en overige goederen. Aan voedingsmiddelen hebben ze minder besteed. De consumptie van de overheid groeide met 0,4 procent. De investeringen in vaste activa namen in het vierde kwartaal met 2,1 procent af. Vooral de investeringen in woningen, bedrijfsgebouwen, vervoersmiddelen en machines daalden.

Zowel de uitvoer als de invoer van goederen en diensten steeg met 0,3 procent in vergelijking met het derde kwartaal van 2023. Hierdoor was de bijdrage van het handelssaldo aan de groei van het bbp beperkt.

Bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten groeide het hardst

In de bedrijfstak cultuur, recreatie en overige diensten steeg in het vierde kwartaal van 2023 de toegevoegde waarde (het verschil tussen productie en verbruik van energie, materialen en diensten) ten opzichte van het derde kwartaal het hardst (3,0 procent). Daarna volgden de landbouw en visserij (2,1 procent) en de industrie (1,3 procent). De industrie droeg van alle bedrijfstakken het meest bij aan de groei in het vierde kwartaal.

Nederlandse economie groeit harder dan gemiddeld in EU

De Nederlandse economische groei was in het vierde kwartaal groter dan gemiddeld in de 27 landen van de Europese Unie (0,0 procent). In België groeide de economie met 0,4 procent, terwijl het bbp in Frankrijk gelijk bleef. In Duitsland, de grootste economie van de EU, kromp het bbp met 0,3 procent. In de grootste economie van de wereld, de VS, groeide de economie in het vierde kwartaal met 0,8 procent ten opzichte van het derde kwartaal.

Economie in 2023 met 0,1 procent gegroeid

De economie kromp in het vierde kwartaal 2023 met 0,5 procent ten opzichte van het vierde kwartaal 2022. Met het beschikbaar komen van het vierde kwartaal is ook het eerste voorlopige groeicijfer voor het jaar 2023 bekend. Het bbp is vorig jaar met 0,1 procent gegroeid. Deze groei volgt op twee jaren waarin de groei uitkwam op achtereenvolgens 6,2 en 4,3 procent.

De consumptie door de overheid droeg met een toename van 3,0 procent het meest bij aan de groei in 2023. Ook de investeringen en de consumptie door huishoudens leverden een positieve bijdrage met een groei van respectievelijk 1,8 en 0,4 procent. De bijdrage van het handelssaldo was negatief. De uitvoer lag 1,3 procent lager dan in 2022. De invoer kromp met 0,8 procent. De bedrijfstak cultuur, sport, recreatie en overige diensten groeide in 2023 met 6 procent het hardst.

Vorig jaar was het eerste jaar sinds 2020 zonder lockdowns en coronamaatregelen. In 2022 gold er tot halverwege januari in Nederland nog een harde lockdown. Daarna werd de samenleving geleidelijk opengesteld en in maart 2022 vervielen de laatste coronamaatregelen.

Eerste berekening

De eerste berekening, 45 dagen na afloop van een kwartaal, wordt gepubliceerd op basis van de dan beschikbare informatie. Hiermee geeft het CBS een eerste beeld van de stand van de Nederlandse economie. Na deze eerste berekening komt voortdurend meer informatie beschikbaar over de Nederlandse economie, die vervolgens wordt verwerkt in nieuwe berekeningen. De tweede berekening van de economische groei maakt het CBS bekend op maandag 25 maart.

De absolute bijstelling van de tweede berekening ten opzichte van de eerste berekening was de afgelopen vijf jaar (2018-2022) gemiddeld 0,1 procentpunt. De twee uitersten bedroegen -0,3 en 0,7 procentpunt, allebei in 2021.

Bij elke nieuwe berekening bepaalt het CBS ook de nieuwe seizoengecorrigeerde cijfers van de eerder gepubliceerde kwartalen. De groeicijfers van de voorgaande drie kwartalen van 2023 zijn niet bijgesteld.

Revisie

Op 23 mei 2024 worden de gereviseerde cijfers over de omvang van de Nederlandse economie gepubliceerd over het verslagjaar 2021. Bij een revisie worden de laatste inzichten verwerkt uit de diverse statistieken en informatiebronnen die door de nationale rekeningen worden gebruikt. Ook wordt er met deze revisie een aantal methodewijzigingen doorgevoerd.