Huishoudens sparen weer minder

5-7-2022 00:00

In het eerste kwartaal van 2022 bedroegen de vrije besparingen van huishoudens 11,0 miljard euro. Dat is bijna 8,7 miljard euro minder dan in het eerste kwartaal van 2021. Dit komt vooral doordat de consumptieve bestedingen hoger waren dan een jaar eerder, toen de coronabeperkingen strenger en de prijzen lager waren. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

De vrije besparingen van huishoudens (inclusief instellingen zonder winstoogmerk) zijn gelijk aan het beschikbaar inkomen min de consumptieve bestedingen. De vrije besparingen worden beïnvloed door seizoenseffecten. In dit nieuwsbericht zijn daarom de vrije besparingen van het eerste kwartaal in 2022 vergeleken met hetzelfde kwartaal in 2021.

In het eerste kwartaal van 2022 was het beschikbaar inkomen 7,1 miljard euro hoger dan het eerste kwartaal van 2021. De consumptieve bestedingen waren 15,8 miljard euro hoger dan een jaar eerder. De vrije besparingen in het eerste kwartaal van 2022 waren wel ongeveer even hoog als die in het eerste kwartaal van 2020. In beide kwartalen was er maar een korte periode van coronamaatregelen.

Beschikbaar inkomen huishoudens
		Consumptieve bestedingen (mld euro)	Vrije / individuele besparingen (mld euro)
2019	1e kwartaal	85,9	6,1
2020	1e kwartaal*	86,2	11,0
2021	1e kwartaal*	81,4	19,7
2022	1e kwartaal*	97,2	11,0
*voorlopige cijfers

Beschikbaar inkomen huishoudens
		Consumptieve bestedingen (mld euro)	Vrije / individuele besparingen (mld euro)
2019	1e kwartaal	85,9	6,1
2020	1e kwartaal*	86,2	11,0
2021	1e kwartaal*	81,4	19,7
2022	1e kwartaal*	97,2	11,0
*voorlopige cijfers

Hogere consumptieve bestedingen

De consumptieve bestedingen waren 15,8 miljard euro hoger dan in het eerste kwartaal van 2021. In volume (de waarde gecorrigeerd voor prijsontwikkelingen) hebben huishoudens 10,9 miljard euro meer geconsumeerd in het eerste kwartaal van 2022. Ook de inflatie is verder toegenomen. Door de gestegen prijzen kwamen de consumptieve bestedingen 4,9 miljard euro hoger uit.

Vooral bij energie en water zorgden de gestegen prijzen voor een toename van de consumptie. Huishoudens hebben 1,4 miljard euro meer besteed aan energie en water. In volume werd er juist minder geconsumeerd. Dat kwam vooral doordat er minder aardgas is verbruikt. De hoge aardgasprijzen speelden een rol, maar het eerste kwartaal van 2022 was ook warmer dan het eerste kwartaal in 2021. In de categorie brandstoffen en overige goederen hebben de gestegen prijzen gezorgd voor 850 miljoen euro aan hogere consumptieve bestedingen. Ook in volume werd meer geconsumeerd.

Veranderingen consumptieve bestedingen, 1^e kwartaal 2022*
Category	Waarde (mld euro verandering t.o.v. een jaar eerder)	Volume (mld euro verandering t.o.v. een jaar eerder)	Prijs (mld euro verandering t.o.v. een jaar eerder)
Horecadiensten	3,807	3,396	0,411
Recreatie en cultuurdiensten	1,430	1,347	0,083
Energie en water	1,422	-0,402	1,824
Brandstoffen en overige goederen	1,279	0,420	0,859
Vervoer en communicatie diensten	1,146	1,172	-0,026
Kleding en textiel	1,135	1,015	0,120
Woninginrichting en woningdecoratie	0,979	0,629	0,350
Voedingsmiddelen	0,217	-0,339	0,556
*voorlopige cijfers

Veranderingen consumptieve bestedingen, 1^e kwartaal 2022*
Category	Waarde (mld euro verandering t.o.v. een jaar eerder)	Volume (mld euro verandering t.o.v. een jaar eerder)	Prijs (mld euro verandering t.o.v. een jaar eerder)
Horecadiensten	3,807	3,396	0,411
Recreatie en cultuurdiensten	1,430	1,347	0,083
Energie en water	1,422	-0,402	1,824
Brandstoffen en overige goederen	1,279	0,420	0,859
Vervoer en communicatie diensten	1,146	1,172	-0,026
Kleding en textiel	1,135	1,015	0,120
Woninginrichting en woningdecoratie	0,979	0,629	0,350
Voedingsmiddelen	0,217	-0,339	0,556
*voorlopige cijfers

De consumptie van horecadiensten steeg met 3,8 miljard euro het sterkst. In volume werd hier bijna 3,4 miljard euro meer besteed. Deze stijging hangt samen met minder strenge coronamaatregelen ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder.

Hogere investeringen in niet-financieel bezit

Huishoudens kunnen de besparingen gebruiken om bijvoorbeeld geld op de spaarrekening te zetten, effecten te kopen of schulden af te lossen om zo hun financieel vermogen te vergroten. Maar huishoudens kunnen ook hun niet-financieel vermogen vergroten door besparingen te investeren in bezit zoals grond en woningen.

In het eerste kwartaal van 2022 waren de vrije besparingen van huishoudens bijna 8,7 miljard euro lager dan in het eerste kwartaal van 2021. De investeringen in niet-financieel bezit zijn echter met 1,3 miljard euro toegenomen. Bij huishoudens gaat het dan vooral om investeringen in (nieuwbouw)woningen. De lagere vrije besparingen en de toename van het niet-financieel vermogen hadden een negatief effect op het financieel vermogen.

Aanwending vrije besparingen huishoudens, 1^e kwartaal*
		Versterking niet-financieel vermogen (mld euro)	Versterking financieel vermogen exclusief pensioenaanspraken (mld euro)
2022	1e kwartaal*	16,4	-5,5
2021	1e kwartaal*	15,1	4,5
*voorlopige cijfers

Aanwending vrije besparingen huishoudens, 1^e kwartaal*
		Versterking niet-financieel vermogen (mld euro)	Versterking financieel vermogen exclusief pensioenaanspraken (mld euro)
2022	1e kwartaal*	16,4	-5,5
2021	1e kwartaal*	15,1	4,5
*voorlopige cijfers

Bronnen

StatLine – Kerngegevens sectoren; nationale rekeningen
StatLine – Bbp, productie en bestedingen; kwartalen, mutaties, nationale rekeningen
StatLine – Bbp, productie en bestedingen; kwartalen, waarden, nationale rekeningen
StatLine – Lopende transacties; sectoren, nationale rekeningen

Relevante links

Nieuwsbericht - Beschikbaar inkomen huishoudens 2,1 procent hoger in eerste kwartaal
Privacy - Privacyregels CBS