In 2020 bijna 230 duizend minder mensen opgenomen in het ziekenhuis

Op de COVID-19 IC afdeling van een ziekenhuis wordt gewerkt aan de zorg van de Corona-patiënten
© Hollandse Hoogte / Phil Nijhuis
In 2020 waren er 2,7 miljoen ziekenhuisopnamen, dat is 12 procent minder dan in 2019. In totaal werden 1,6 miljoen mensen een of meerdere keren in een ziekenhuis opgenomen, 228 duizend minder dan in 2019. Er waren 40 duizend ziekenhuisopnamen met hoofddiagnose COVID-19 in 2020. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Tijdens de coronagolven in 2020 werd een deel van de reguliere (niet-COVID-19) zorg uitgesteld. Mede daardoor waren er minder ziekenhuisopnamen onder alle leeftijdsgroepen. De daling was relatief gezien het kleinst bij 0-jarigen (-6 procent) en het sterkst in de groep van 1 tot 20 jaar (-22 procent). In de oudere leeftijdsgroepen bedroegen de dalingen 11 tot 13 procent.

Ziekenhuisopnamen naar leeftijd
 0 jaar (x 1 000)1 tot 20 jaar (x 1 000)20 tot 45 jaar (x 1 000)45 tot 65 jaar (x 1 000)65 tot 80 jaar (x 1 000)80 jaar of ouder (x 1 000)
2016137,6279,7594,2936,7953,7373,8
2017126,3269,1569,1891,8941,2367,0
2018126,7258,1553,3862,2927,7360,1
2019128,9257,1555,3861,9946,1364,8
2020*121,8199,3496,2747,9845,7325,5
* voorlopige cijfers

Daling bij vrijwel alle diagnosegroepen

De daling van het aantal ziekenhuisopnamen geldt voor vrijwel alle diagnosegroepen, maar er zijn grote verschillen in de mate van daling. In het algemeen waren er sterke dalingen bij diagnosen waar vaak opnamen voorkomen voor minder urgente planbare ingrepen, en meestal minder sterke dalingen bij ernstige en acute aandoeningen.

Opnamen met hoofddiagnose nieuwvormingen, waaronder kwaadaardige nieuwvormingen (kankers), komen het meeste voor: 544 duizend ziekenhuisopnamen in 2020. Dit aantal opnamen was 5 procent (31 duizend) lager dan in 2019, een kleinere afname dan gemiddeld over alle opnamen. Bij de kwaadaardige nieuwvormingen zijn de dagopnamen vrijwel niet gedaald; er waren wel 10 procent minder klinische opnamen (met minimaal 1 overnachting).

Bij ziekten van de spijsverteringsorganen, met 347 duizend opnamen de tweede grootste groep, was de daling 12 procent. Dit is in lijn met de ontwikkeling van het totaal aantal opnamen. Binnen deze diagnosegroep waren de opnamen voor ziekte van Crohn en colitis ulcerosa minder sterk gedaald (-4 procent) en de opnamen voor blindedarmontsteking waren gestegen (+3 procent).

Bij de hart- en vaatziekten was het aantal opnamen in 2020 8 procent lager dan in 2019. Bij de acute hart- en vaatziekten was de afname meestal kleiner. Zo waren er voor hartinfarcten 4 procent minder ziekenhuisopnamen dan in 2019, voor beroerten 1 procent. Ten opzichte van het gemiddelde aantal opnamen van 2017-2019 was de daling nog minder: -2 procent voor hartinfarcten en geen daling voor beroerten.

Infectieziekten en planbare zorg sterker gedaald

Van de diagnosehoofdgroepen waren de sterkste afnamen bij ziekten van de ademhalingsorganen, exclusief COVID-19, en bij oorziekten (beide 34 procent). Bij de ademhalingsorganen waren er minder opnamen voor alle onderliggende diagnosen, waaronder luchtweginfecties zoals longontsteking, maar ook voor chronische longaandoeningen en voor minder ernstige aandoeningen als aan neus- en keelamandelen.

Ook bij de overige infectieziekten daalde het aantal opnamen sterk (-28 procent). Bij de oogziekten waren er ook duidelijk minder opnamen (-26 procent). Er waren in deze groep bijvoorbeeld veel minder dagopnamen voor staar (-32 procent). Een relatief sterke afname van het aantal opnamen was ook te zien bij huidziekten (-25 procent) en bij ziekten van het botspierstelsel (-22 procent), waaronder een kwart minder opnamen voor heup- en knieartrose.

Ziekenhuisopnamen naar hoofddiagnosegroep
 2020* (x 1 000)2019 (x 1 000)
Nieuwvormingen544,1575,5
Ziekten spijsverteringsorganen347,3393,3
Hart- en vaatziekten334,1364,3
Ziekten van botspierstelsel 184,5235,6
Ongevalsletsel en vergiftiging171,7190,6
Zwangerschap, bevalling, kraambed161,0170,4
Symptomen en onduidelijke ziektebeelden148,5178,8
Ziekten van ademhalingsorganen126,2192,1
Ziekten van urogenitaal stelsel124,8148,5
Andere contacten met gezondheidsdiensten122,7144,5
Aandoeningen ontstaan rond geboorte89,088,1
Ziekten van zenuwstelsel64,679,7
Bloedziekten62,369,2
Oogziekten56,576,0
Hormonale, voedings- en
stofwisselingsziekten
43,552,8
COVID-1940,40
Oorziekten30,546,5
Infectieuze en parasitaire ziekten29,740,8
Huidziekten24,632,6
Aangeboren afwijkingen17,920,0
Psychische stoornissen12,814,8
* voorlopige cijfers

3 procent van de klinische opnamen vanwege COVID-19

Bij ruim 40 duizend opnamen in 2020 was de hoofddiagnose COVID-19. Deze vormden 3 procent van de klinische opnamen. De gemiddelde verpleegduur van de klinische COVID-opnamen was beduidend hoger (8,4 dagen) dan die van de niet-COVID klinische opnamen (5,2 dagen).

In totaal werden bijna 34 duizend mensen een of meerdere keren in het ziekenhuis opgenomen met hoofddiagnose COVID-19. Dit waren vaker mannen (bijna 21 duizend) dan vrouwen (13 duizend). Patiënten met COVID-19 waren in 92 procent van de gevallen minimaal 45 jaar oud, 59 procent was 65 jaar of ouder.

Mensen met 1 of meer ziekenhuisopnamen vanwege COVID-19, 2020*
 MannenVrouwen
0 tot 20 jaar210150
20 tot 45 jaar11951095
45 tot 65 jaar68954240
65 tot 80 jaar83704830
80 jaar of ouder40402880
* voorlopige cijfers