Werkgelegenheid neemt iets af

Voor het eerst in twee jaar tijd nam het aantal banen licht af. Daarvoor nam de werkgelegenheid zeven kwartalen op rij nog toe. In een jaar tijd zijn er echter bijna 100 duizend banen bijgekomen.

Minder banen werknemers

Het aantal banen van werknemers daalde met 13 duizend, terwijl het aantal banen van zelfstandigen met duizend toenam. Er zijn nu ruim 2,1 miljoen zelfstandigenbanen, oftewel één op de vijf banen is een zelfstandigenbaan. Het aantal zelfstandigen neemt al jarenlang toe, vooral vanwege de groei van het aantal zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) dat eigen arbeid aanbiedt. De grootste beroepsgroepen onder zzp’ers die eigen arbeid aanbieden zijn kappers en schoonheidsspecialisten, bedrijfskundigen en software- of applicatieontwikkelaars. De meeste zzp’ers – bijna zes op de tien – zijn mannen.

Minder banen in de zorg
In de zorg daalde het aantal banen afgelopen kwartaal met 7 duizend. Ook in de landbouw en visserij verdwenen er banen. In de zakelijke dienstverlening steeg het aantal banen echter met 5 duizend, maar het aantal uitzendbanen nam met 2 duizend af. Ook in de bedrijfstak handel, vervoer en horeca en de bedrijfstak informatie en technologie steeg het aantal banen.

Meer vacatures

In het afgelopen kwartaal ontstond het grootste aantal vacatures in zeven jaar tijd: bijna 240 duizend. Tegelijkertijd steeg het aantal vervulde vacatures met 22 duizend naar 232 duizend. Per saldo steeg het aantal openstaande vacatures met 8 duizend tot 151 duizend. Het aantal vacatures stijgt al elf kwartalen op rij, maar heeft nog niet het niveau van voor de crisis bereikt. De vacatures in kwartaal één van 2016 liggen ongeveer op het niveau van het eerste kwartaal van 2009. In totaal kwamen er in de afgelopen elf kwartalen per saldo ruim 55 duizend vacatures bij.

In veel bedrijfstakken waren er eind maart meer vacatures dan eind december. Dit geldt vooral voor de gezondheidszorg met 3 duizend meer vacatures. In de handel stonden duizend meer vacatures open. In de zorg nam het aantal vacatures de afgelopen twee jaar toe. Eind maart waren er bijna 20 duizend openstaande vacatures, het hoogste aantal in zeven jaar. Ondanks dat het aantal banen in deze bedrijfstak enigszins terugliep, staan er toch meer vacatures open.

Informatie en communicatie

Er is vooral veel dynamiek in de sector informatie en communicatie. Eind maart telde deze sector ruim 12 duizend openstaande vacatures. Dit zijn er bijna 6 duizend meer dan begin 2009. In het afgelopen kwartaal is het aantal ontstane vacatures toegenomen met 17 procent. Bijna 20 procent van alle vervulde vacatures betrof een vacature binnen de informatie en communicatie. De vacaturegraad, oftewel het aantal vacatures ten opzichte van het aantal banen, is in deze sector ook het hoogst.

In de sector informatie en communicatie zijn nu 52 vacatures per duizend banen van werknemers. Dat zijn er vier meer per duizend banen dan in het vorige kwartaal. In de horeca steeg het aantal vacatures per duizend banen dit kwartaal het meest vergeleken met een jaar eerder: van 27 naar 36. De vacaturegraad in de gezondheidszorg steeg van 13 naar 17. Daarmee ligt de vacaturegraad in deze bedrijfstak op het hoogste niveau in de afgelopen jaren. De minste vacatures per duizend banen zijn in te vinden in het onderwijs.

Werkloosheid gedaald

In het eerste kwartaal van 2016 waren er 24 duizend werklozen minder dan het kwartaal daarvoor. Het werkloosheidspercentage ging daarmee van 6,7 naar 6,5 procent. De afname vond alleen plaats onder werklozen van 25 jaar en ouder. Onder 25- tot 45-jarigen daalde de werkloosheid van 5,2 tot 4,9 procent, onder 45-plussers van 6,5 tot 6,2 procent. Voor 25- tot 45-jarigen daalt het aandeel werklozen in de beroepsbevolking al sinds 2014. Voor 45-plussers is de daling pas recent ingezet. Het werkloosheidspercentage onder jongeren bleef afgelopen kwartaal onveranderd op 11,3 procent. In 2014 nam de jeugdwerkloosheid nog sterk af, maar steeg vervolgens licht in 2015.

Zoals CBS gisteren al meldde, daalde de langdurige werkloosheid in een jaar tijd met 57 duizend tot 232 duizend in het eerste kwartaal.

Onbenut arbeidsaanbod

Het aantal werklozen (niet gecorrigeerd voor seizoensinvloeden) kwam in het eerste kwartaal uit op 604 duizend personen. Zij hadden geen betaald werk, maar waren wel op zoek naar werk én konden direct starten. Daarnaast waren er nog 484 duizend mensen zonder baan die werk zochten, maar die niet direct konden starten óf wel direct konden starten maar niet naar werk zochten. Dit onbenut arbeidsaanbod is vergeleken met een jaar eerder met 22 duizend gedaald tot bijna 1,1 miljoen mensen.

Het aantal mensen dat wel kon starten maar niet op zoek was naar werk, omdat ze hier weinig resultaat van verwachtten (‘ontmoedigden’), kwam uit op 116 duizend. Ook dit aantal is gedaald ten opzichte van een jaar eerder. Ten slotte zijn er ook personen die wel werken (in deeltijd), maar dit graag meer uren zouden willen doen. Het aantal mensen dat dit zou willen en hiervoor ook beschikbaar is, bedroeg in het eerste kwartaal 563 duizend.