Auteur: Coen van Duin, Peteke Feijten
Dalende vruchtbaarheid sinds 2010: de rol van opleidingsniveau

Bijlage

Opleidingsniveau

Voor vrouwen uit geboortecohorten die in 2021 nog geen 35 jaar oud waren, is een schatting gemaakt van het vruchtbaarheidscijfer naar opleidingsniveau op 35-jarige leeftijd. Onderstaande figuur toont een voorbeeld van zo’n schatting. De lijn ‘op 35e’ toont het vruchtbaarheidscijfer op 25-jarige leeftijd voor vrouwen die op hun 35e geen startkwalificatie hadden. Deze lijn kan alleen bepaald worden voor vrouwen die 25 jaar oud waren in de jaren 2003-2011 (en dus 35 jaar oud waren in de periode 2013-2021). Van 30-jarige vrouwen in de jaren 2012-2016 is het opleidingsniveau op 35-jarige leeftijd nog niet bekend, maar op 30-jarige leeftijd wél. Het vruchtbaarheidscijfer voor vrouwen die op 35-jarige leeftijd nog geen startkwalificatie hebben, is voor deze groep geschat uit het cijfer voor vrouwen die op hun 30e geen startkwalificatie hadden. Voor de omrekening is een ratioschatter gebruikt, waarbij het vruchtbaarheidscijfer voor vrouwen zonder startkwalificatie op 30-jarige leeftijd als hulpvariabele is gebruikt. Met deze schatter wordt de relatieve jaar-op-jaar ontwikkeling van de hulpvariabele overgenomen, maar het niveau aangepast. In dit geval veranderde dat niveau nauwelijks. Bij vrouwen die 25 jaar oud waren in 2017-2021, is de schatting in twee stappen uitgevoerd: eerst van peilleeftijd 25 naar 30 jaar, daarna van peilleeftijd 30 naar 35 jaar. Dit gaf een verschuiving omhoog, omdat vrouwen die tussen hun 25e en 30e alsnog hun startkwalificatie haalden kennelijk een lager vruchtbaarheidscijfer op 25-jarige leeftijd hadden dan vrouwen die ook op hun 30e nog geen startkwalificatie hadden.

B.1 Vruchtbaarheidscijfer 25-jarige in Nederland geboren vrouwen zonder startkwalificatie, naar peilleeftijd van het opleidingsniveau
JaarOp 25eOp 30eOp 35eOp 35e (geschat)
20030,1260,126
20040,1340,134
20050,1140,114
20060,1110,111
20070,1160,116
20080,1290,1220,122
20090,1280,1300,130
20100,1180,1270,127
20110,1080,1080,108
20120,1160,116
20130,0990,1050,106
20140,1030,1130,114
20150,0910,0950,095
20160,0960,0990,100
20170,0830,089
20180,0770,082
20190,0790,084
20200,0780,083
20210,0770,083