Auteur: Rianne Kloosterman, Math Akkermans
Pesten

4. Gevolgen

4.1 Emotionele, lichamelijke of financiële problemen 

Meerderheid ervaart emotionele gevolgen van het pesten

Bijna 60 procent van de slachtoffers gaf aan dat het pesten heeft geleid tot emotionele of psychische problemen. Vijf procent heeft door het pesten lichamelijke verwondingen of letsel opgelopen en 7 procent heeft er financiële problemen door gekregen. 
Vrouwelijke slachtoffers ervoeren vaker emotionele of psychische problemen als gevolg van hun pestervaringen dan mannelijke slachtoffers (62 tegen 53 procent). Het percentage met lichamelijke of financiële gevolgen verschilt niet tussen beide. Leeftijd speelt een weinig onderscheidende rol. Alleen 15- tot 25-jarige slachtoffers blijken minder vaak financiële problemen te ondervinden van het pesten dan oudere slachtoffers.

4.1.1 Gevolgen van het pesten, 20211)
 Totaal gevolgen (% slachtoffers)Emotionele of psychische problemen (% slachtoffers)Lichamelijke verwondingen of letsel (% slachtoffers)Financiële problemen (% slachtoffers)
Totaal59,157,55,36,5
Mannen55,052,85,97,2
Vrouwen62,761,64,76,0
15 tot 25 jaar55,955,76,90,4
25 tot 45 jaar61,359,35,67,5
45 tot 65 jaar61,159,83,810,2
65 jaar of ouder54,851,15,26,4
1) Er waren bij deze vraag meerdere antwoorden mogelijk.

Impact traditioneel pesten groter dan van online pesten

Het pesten in de fysieke wereld heeft vaker gevolgen voor slachtoffers dan online pesten. Zo ervoer ruim 60 procent van de slachtoffers die uitsluitend met traditioneel pesten te maken hebben (gehad) hiervan emotionele of psychische gevolgen, tegen bijna 40 procent van de slachtoffers die uitsluitend online zijn gepest. Slachtoffers die zowel met traditionele als online pesterijen in aanraking zijn geweest geven het vaakst aan hiervan gevolgen te ondervinden. Ruim driekwart van hen heeft te maken met emotionele of psychische problemen. Ook lichamelijke verwondingen en financiële problemen komen het vaakst voor bij deze groep. Dit beeld verschilt niet tussen de leeftijdsgroepen.

4.1.2 Gevolgen van het pesten1) naar vorm pesten, 2021
 Totaal gevolgen (% slachtoffers)Emotionele of psychische problemen (% slachtoffers)Lichamelijke verwondingen of letsel (% slachtoffers)Financiële problemen (% slachtoffers)
Uitsluitend traditioneel pesten65,863,44,77,6
Uitsluitend online pesten39,639,21,51,9
Zowel traditioneel als online pesten77,676,013,811,8
1) Er waren bij deze vraag meerdere antwoorden mogelijk.

4.2 Mentale klachten 

Bijna 60 procent heeft minder vertrouwen in anderen door pesten

Een meerderheid van de slachtoffers van pesten (57 procent) gaf aan dat ze door hun pestervaring minder vertrouwen in mensen hebben. Veertig procent zei zich hierdoor minder veilig te voelen. Bij ongeveer een kwart heeft het pesten geleid tot depressieve klachten (27 procent) of slaapproblemen (25 procent). Ongeveer 20 procent zei door het pesten last van angstklachten en/of paniekaanvallen te hebben (gehad) of het voorval steeds opnieuw te beleven (17 procent).
Voor alle bevraagde mentale klachten geldt dat slachtoffers die zowel met traditioneel als online pesten te maken kregen deze het vaakst (hebben) ervaren.

4.2.1 Mentale klachten naar vorm pesten, 20211)
 Totaal (% slachtoffers)Uitsluitend traditioneel pesten (% slachtoffers)Uitsluitend online pesten (% slachtoffers)Zowel traditioneel als online pesten (% slachtoffers)
Minder vertrouwen in mensen56,759,246,571,0
Voel(de) me minder veilig39,743,525,956,4
Depressieve klachten27,324,418,549,9
Slaapproblemen25,026,416,738,2
Angstklachten en/of paniekaanvallen20,217,314,637,7
Beleef(de) het voorval telkens opnieuw16,616,310,230,0
Geen van deze19,914,930,710,3
Geen antwoord3,53,24,51,4
1) Er waren bij deze vraag meerdere antwoorden mogelijk.

Vrouwen vaker angstklachten door pesten dan mannen

De ervaren mentale gevolgen van het pesten verschillen nagenoeg niet tussen mannelijke en vrouwelijke slachtoffers (zie maatwerktabel). Wel geven vrouwelijke slachtoffers vaker aan dat ze door het pesten angstklachten en/of paniekaanvallen hebben gekregen, namelijk 23 procent tegen 17 procent van de mannelijke slachtoffers. Ook jongere slachtoffers hebben hier vaker last van dan oudere; bij de 15- tot 25-jarigen gaat het om ruim 20 procent en bij de 65-plussers om 9 procent. Ook hebben jongeren twee keer zo vaak als ouderen met depressieve klachten te maken (35 tegen 17 procent).