Arbeidsmarktdynamiek in de jaren tien

Technische toelichting

Voor dit onderzoek is gebruikgemaakt van registerinformatie over werknemers. Voor de uiteindelijke analyses zijn werknemers van 15 tot 75 jaar geselecteerd die in de Basisregistratie Personen (BRP) zitten. Er wordt steeds gekeken naar de laatste vrijdag van september van een jaar. Voor de stromen worden steeds twee jaren vergeleken. Omdat er een jaargrens zit tussen de twee momenten die worden vergeleken zijn er meer werknemers die van bedrijfstak veranderen dan in onderzoeken die januari en december van hetzelfde kalenderjaar met elkaar vergelijken. Voor de instroom wordt gepercenteerd op degenen die werknemer zijn in het tweede jaar, exclusief degenen die het jaar ervoor niet in de BRP zaten (waarschijnlijk immigranten), maar wel inclusief degenen die in het eerste jaar nog geen 15 waren. Voor de uitstroom wordt gepercenteerd op de werknemers in het eerste jaar, exclusief degenen die het jaar erna niet in de BRP zaten (waarschijnlijk emigranten of mensen die zijn overleden), maar wel inclusief degenen die in het jaar erna 75 jaar oud waren. De instroom en de uitstroom zijn dus niet op precies dezelfde groep gepercenteerd, maar het verschil tussen de groepen waarop is gepercenteerd is niet zo groot. Het kan echter voorkomen dat het percentage van de uitstroom iets groter is dan het percentage van de instroom, terwijl de absolute omvang van de instroom groter is dan de uitstroom.

Voor verandering van bedrijfstak wordt gekeken naar de bedrijfstak van de belangrijkste werkkring. Hierbij gaat het bijna altijd om een werkkring als werknemer. Omdat werknemers naast hun baan als werknemer ook zelfstandige kunnen zijn en die werkkring als zelfstandige belangrijker kan zijn dan de werkkring als werknemer, gaat het soms (bij ongeveer 1 procent) om de bedrijfstak waar men als zelfstandige werkt. Bij degenen die van bedrijfstak veranderen komt het iets vaker voor dat het in één van de bedrijfstakken gaat om die waar men als zelfstandige werkt (3,4 procent) en bij stromen van/naar landbouw, bosbouw en visserij en cultuur, sport en recreatie varieerde dat in 2018/2019 van 8,4 tot 16,9 procent. Bij uitzendkrachten gaat het om de bedrijfstak van het uitzendbureau (verhuur en overige zakelijke diensten). Als uitzendkrachten in dienst komen bij het bedrijf waarnaar ze zijn uitgeleend en dat bedrijf in een andere bedrijfstak zit dan het uitzendbureau, is er dus sprake van een wisseling van bedrijfstak. Verandert het bedrijf waarnaar een uitzendkracht wordt uitgeleend, dan is er geen wisseling van bedrijfstak, want de bedrijfstak blijft die van het uitzendbureau.

Over het aantal werknemers per bedrijfstak publiceert het CBS cijfers volgens Arbeidsrekeningen. De basis hiervoor is de Polisadministratie. Hierbij gaat het om het gemiddelde aantal werknemers per jaar. Er zijn echter geen cijfers van Arbeidsrekeningen over werknemersstromen. Om over werknemersstromen te kunnen publiceren zijn voor dit artikel analyses uitgevoerd op basis van gegevens uit de Polisadministratie, waarbij personen in de maand september in twee opeenvolgende jaren worden vergeleken. Om de standcijfers aan te laten sluiten bij de stroomcijfers zijn de standcijfers voor de maand september hier gepresenteerd op basis van vergelijkbare berekeningen. Daardoor wijken de hier gepubliceerde standcijfers af van de cijfers van Arbeidsrekeningen