Auteur: Hans Schmeets, Jeanet Exel

De Heitjes en het vertrouwen in instituties in Heerlen

Over deze publicatie

In Heerlen is relatief veel wantrouwen jegens diverse publieke en private instituties. Dit betreft zowel het vertrouwen in gezaghebbende instituties, zoals rechters, politie en leger, maar ook in ambtenaren, de pers, kerken, en grote bedrijven. Ten opzichte van 50 andere grotere gemeenten, staat Heerlen in de periode 2012-2019 onderaan de treden van deze vertrouwensladders. Een correctie voor demografische en sociaaleconomische verschillen verandert dit beeld nauwelijks.
Aanvullend onderzoek in 2020 leert dat, in tegenstelling tot het onderlinge vertrouwen en het vertrouwen in de politiek, het vertrouwen in deze instituties in Heerlen-noord veelal niet lager is dan in Heerlen-zuid. Er zijn wel verschillen tussen bevolkingsgroepen in Heerlen. Zo hebben, met name in publieke instituties, vrouwen doorgaans meer vertrouwen dan mannen, jongeren meer dan ouderen, hoger opgeleiden meer dan lager opgeleiden, en mensen met meer financiële middelen meer dan mensen die minder te besteden hebben. Dergelijke relaties zijn niet identiek in het noordelijke en zuidelijk deelgebied.
In Heerlen is inmiddels een experiment gestart waarbij burgers klussen kunnen uitvoeren voor een vrijwilligersvergoeding in de vorm van ‘heitjes’. Hiermee wordt beoogd om de burgerbetrokkenheid te vergroten, de openbare ruimte te verbeteren en de lokale economie te stimuleren. Met dit essay wordt beoogd inzichten te leveren over het vertrouwen in instituties in Heerlen en daarmee tevens aandacht aan het Heitje-project.