Corona stimuleerde vooral in de horeca de online verkoop

Maaltijdbezorger op een fiets
© CBS / Alrik Swagerman
Vooral bedrijven in de horeca gaven aan dat ze in 2020 een toename zagen van de online verkoop als gevolg van de tijdelijke gedwongen sluitingen tijdens de corona-epidemie. In het eerste coronajaar nam ook het telewerken en online vergaderen toe, het meest bij bedrijven in de ICT-sector. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over het ICT‐gebruik bij bedrijven met tien of meer werkzame personen.

In 2020 steeg het percentage bedrijven dat omzet heeft uit online verkoop van 20 naar 23 procent. Deze stijging was voornamelijk te vinden in de horeca (van 22 naar 43 procent) en de handel (van 38 naar 44 procent). Horecabedrijven meldden relatief het vaakst een toename: 1 op de 3 horecaondernemingen verkocht in 2020 meer online dan in 2019.

Bedrijven met omzet uit online verkoop
breakdown2020 (% van bedrijven)2019 (% van bedrijven)2018 (% van bedrijven)2017 (% van bedrijven)2016 (% van bedrijven)
Totaal2320222221
ICT-sector1920192020
Zorg79999
Handel4438423936
Industrie1918192017
Horeca4322273128

1 op de 5 horecabedrijven haalt minimaal kwart omzet online

Het percentage bedrijven dat minimaal een kwart van de omzet uit online verkoop haalt, steeg ook het sterkst in de horeca, van 11 procent in 2019 naar 19 procent in 2020. Uiteraard speelt de sluiting van de horeca tijdens meerdere perioden in 2020 hier mee: als de normale omzet voor een groot deel wegvalt, leidt dat ook tot verhoudingsgewijs meer omzet uit de online verkoop. Het gaat bij online verkoop om verkopen via een online winkel (webshop), via webformulieren op een website of extranet, of via een app. Hier vallen ook websites of apps onder van derde partijen. De online omzet bij de handel is ook behoorlijk toegenomen met 17 procent van de bedrijven met minimaal een kwart van de omzet uit de online verkoop in 2019 naar 22 procent in 2020, maar deze stijgende trend was voor de handel ook in het jaar voor corona al ingezet.

Bedrijven met minimaal een kwart van de omzet uit online verkoop
breakdown2020 (% van bedrijven)2019 (% van bedrijven)2018 (% van bedrijven)2017 (% van bedrijven)2016 (% van bedrijven)
Totaal108754
ICT-sector99734
Zorg22301
Handel22171598
Industrie54323
Horeca191110910

Gemiddeld 50 procent telewerkers

In het eerste coronajaar 2020 nam het aantal werkzame personen dat telewerkt bij bedrijven toe tot gemiddeld 50 procent. In 2019 werkte nog 30 procent op afstand. Ook nam het aantal bedrijven waar telewerken voorkomt toe, van 77 procent van de bedrijven in 2019 naar 83 procent in 2020. Met telewerken wordt bedoeld dat werknemers buiten de bedrijfsvestiging toegang hebben tot ICT‐systemen van het bedrijf om e-mail, documenten of bedrijfsapplicaties te kunnen gebruiken. Applicaties voor interne communicatie, zoals Skype, Teams en Zoom tellen niet mee als telewerken.

De toename van het telewerken in 2020 verschilt per bedrijfstak: bedrijven waar telewerken voor de coronapandemie al vaker voorkwam, lieten de sterkste stijging zien. Zo steeg het aandeel telewerkers in de ICT‐sector van 62 procent in 2019 naar 85 procent in 2020, terwijl in de horeca deze stijging veel bescheidener was: van 13 procent in 2019 naar 15 procent in 2020. Uiteraard speelt hier een rol dat telewerken in de horeca meestal niet mogelijk is.

Werknemers die telewerken
breakdown2020 (% telewerkers)2019 (% telewerkers)2018 (% telewerkers)2017 (% telewerkers)2016 (% telewerkers)
Totaal5038343433
ICT-sector8565596461
Zorg4940373232
Handel3625202022
Industrie3727222423
Horeca15137912

Meer online vergaderingen bij bijna drie kwart bedrijven

Bijna drie kwart van de bedrijven (72 procent) meldde dat in 2020 meer online vergaderingen gehouden werden dan het jaar daarvoor. Net als bij het telewerken loopt ook hier de ICT‐sector voorop, met meer dan 9 van de 10 bedrijven die hier een toename voor meldden. Voor de horeca was dit ongeveer 3 op de 10 bedrijven.

Bedrijven met een toename van het aantal online vergaderingen in 2020
breakdownBedrijven met toename online vergaderingen (% van bedrijven)
Totaal72
ICT-sector94
Zorg89
Handel75
Industrie71
Horeca30