Bijna kwart van het kleinbedrijf denkt minder te investeren in 2021

© CBS
Nederlandse ondernemers verwachten minder te investeren in 2021. 21 procent van de bedrijven geeft aan dat de investeringen in het komende jaar zullen afnemen in vergelijking met 2020, tegenover 15 procent die denkt meer te investeren. In het kleinbedrijf voorziet een kwart van de bedrijven in 2021 minder investeringen. De coronacrisis heeft de investeringsplannen vooral vertraagd. Dit meldt het CBS op basis van statistisch onderzoek voor het ‘Jaarbericht Staat van het MKB 2020’.

24 procent van de ondernemers in het kleinbedrijf (5 tot 50 werkzame personen) verwacht minder investeringen in 2021, vergeleken met 2020. 13 procent denkt juist meer te investeren. Per saldo verwacht dus 11 procent in het kleinbedrijf een afname van de investeringen, meer dan in het middenbedrijf (per saldo 4 procent) en het grootbedrijf (per saldo 2 procent). In het middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) verwacht 22 procent en in het grootbedrijf (250 of meer werkzame personen) verwacht 18 procent minder te investeren in 2021, vergeleken met 2020.

Investeringsverwachtingen mkb-ondernemers voor 2021
BedrijfsgrootteToename investeringen (% bedrijven)Afname investeringen (negatieve waarde) (% bedrijven)
Kleinbedrijf
(5 tot 50 werkzame personen)
12,8-23,7
Middenbedrijf
(50 tot 250 werkzame personen)
17,6-22,0
Grootbedrijf
(250 of meer werkzame personen)
15,4-17,9
 

Horeca- en cultuurondernemers verwachten minder te investeren in 2021

Ongeveer 42 procent van de horeca-ondernemers in zowel klein- als middenbedrijf verwacht minder te investeren in 2021, vergeleken met 2020. 17 procent denkt juist meer te investeren. Het kleinbedrijf in de bedrijfstak cultuur, sport en recreatie verwacht per saldo 23 procent minder te investeren. Daar waar 11 procent een toename in investeringen verwacht, geeft 34 procent aan minder te investeren.  Alleen in de bedrijfstak onroerend goed verwachten ondernemers in zowel klein- (per saldo 8 procent) als middenbedrijf (per saldo 42 procent) een toename in investeringen. In het middenbedrijf verwacht 43 procent meer te investeren in 2021, terwijl 1 procent denkt minder te investeren.

Investeringsverwachtingen mkb-ondernemers voor 2021
BedrijfstakKleinbedrijf (5 tot 50 werkzame personen) (% saldo bedrijven die toe- en afname verwachten)Middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen) (% saldo bedrijven die toe- en afname verwachten)
Totaal*-10,8-4,4
Horeca-25,0-25,4
Overige dienstverlening-24,8-7,2
Cultuur, sport
en recreatie
-22,6-14,1
Bouwnijverheid-14,8-12,0
Vervoer en opslag-9,9-3,9
Industrie-9,35,7
Verhuur en overige
zakelijke diensten
-9,0-11,2
Informatie en
communicatie
-8,8-3,8
Specialistische
zakelijke diensten
-6,9-2,8
Landbouw, bosbouw
en visserij
-6,8-3,1
Handel-6,4-5,3
Delfstoffenwinning-2,6-11,7
Verhuur en handel
van onroerend goed
7,541,5
* Totaal niet-financieel bedrijfsleven
 

Investeringen door corona langzamer doorgevoerd of later gestart

De coronacrisis heeft in de loop van 2020 de investeringsverwachtingen gedrukt. In het eerste kwartaal dacht per saldo nog 4 procent van de ondernemers meer te investeren in 2020, in het derde kwartaal dacht per saldo een kwart van de bedrijven minder te investeren in 2020. Van de industriële ondernemers gaf bijna een derde aan dat de coronacrisis negatieve invloed had op de verwachte investeringen in 2020 en 2021.

Verder gaf in het derde kwartaal van 2020 45 procent van het grootbedrijf aan dat de geplande investeringen door de coronacrisis langzamer zijn doorgevoerd of later zijn gestart. Dit was ook het geval voor 36 procent van het middenbedrijf en 27 procent van het kleinbedrijf. Ongeveer 7 procent van het klein- en middenbedrijf schrapte alle investeringen. Dit percentage lag voor het grootbedrijf rond de 3. Ongeveer 18 procent van het kleinbedrijf had sowieso geen investeringen in de planning staan voor dit jaar. Dit percentage ligt voor het midden- en grootbedrijf rond de 9. Van de mkb-bedrijven gaf 8 procent aan nu ongeplande investeringen te doen vanwege de coronacrisis. Ten slotte gaf 32 procent van de mkb-bedrijven aan geen invloed te hebben ondervonden van de coronacrisis op de geplande investeringen in 2020.

Invloed van de coronacrisis op de geplande investeringen, derde kwartaal 2020
BedrijfsgrootteCorona heeft geen effect op de investeringen (% bedrijven)Investeringen worden door corona langzamer doorgevoerd of zijn later gestart (% bedrijven)Investeringen zijn geheel geschrapt door corona (% bedrijven)Ongeplande investeringen door corona (% bedrijven)Geen investeringen gepland (% bedrijven)
Kleinbedrijf
(5 tot 50 werkzame personen)
31,327,38,28,418,3
Middenbedrijf
(50 tot 250 werkzame personen)
34,635,75,69,410,2
Grootbedrijf
(250 of meer werkzame personen)
29,945,33,47,37,7
 

Investeringen in materiële vaste activa in 2018

In het niet-financiële bedrijfsleven is het mkb goed voor ongeveer 56 procent van de investeringen in materiële vaste activa. In totaal bedroegen deze investeringen in 2018 56,7 miljard euro. Hiervan werd 25,1 miljard euro geïnvesteerd door het grootbedrijf. Het middenbedrijf investeerde 16,9 miljard euro. En de investeringen van het kleinbedrijf bedroegen 14,7 miljard euro. 

Tussen 2011 en 2018 zijn de investeringen in materiële vaste activa door mkb-bedrijven stabiel gebleven met een gemiddelde van 13,5 miljard euro voor het middenbedrijf en 12,5 miljard euro voor het kleinbedrijf. 

Verdeling van investeringen in materiële vaste activa, 2018
 Aandeel in investeringen in materiële vaste activa
Kleinbedrijf (0 tot 50 werkzame personen)25,9
Middenbedrijf (50 tot 250 werkzame personen)29,8
Grootbedrijf (250 of meer werkzame personen)44,2

De Staat van het MKB

Deze cijfers over het mkb zijn samengesteld in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat voor de Staat van het MKB van het Nederlands Comité voor Ondernemerschap. Het Comité brengt eens per jaar in een jaarbericht al het relevante materiaal samen, maakt de balans op en blikt vooruit. Bij de duiding van de gegevens is gebruikgemaakt van de inbreng van ondernemers, branches en wetenschappers. Het Comité voor Ondernemerschap heeft het Jaarbericht Staat van het MKB 2020 aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken en Klimaat aangeboden. Het jaarbericht is beschikbaar op de website StaatvanhetMKB.nl.