Daling verkeersdoden afgelopen 20 jaar groter bij autorijders dan fietsers

Politieagenten onderzoeken de plek waar een ongeluk is gebeurd
© ANP
De afgelopen twintig jaar is het aantal verkeersdoden onder automobilisten sterker afgenomen dan het aantal verkeersdoden onder fietsers. Tussen 1999 en 2019 daalde het aantal omgekomen inzittenden van personenauto’s met 60 procent en het aantal omgekomen fietsers met 11 procent. Het aantal 70-plussers dat omkwam met de fiets (inclusief e-bikes) steeg in deze periode met 68 procent. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van het CBS.

Het aantal verkeersdoden met de auto is tussen 1999 en 2019 meer dan gehalveerd (van 587 naar 237). In dezelfde periode schommelde het aantal dodelijke verkeersslachtoffers onder fietsers. In 2018 lag het aantal fietsdoden met 228 relatief hoog met een derde van alle verkeersdoden. In 2019 waren er 25 minder fietsdoden dan in 2018. Het hoogste aantal dodelijke fietsslachtoffers was in 2000 (233), het laagste aantal in 2010 (162). 2017 was het enige jaar dat er meer dodelijke slachtoffers waren met de fiets dan met de auto (206 tegen 201).

Verkeersdoden
JaarFietsAuto
1999227587
2000233543
2001225504
2002195503
2003219496
2004180420
2005181356
2006216340
2007189317
2008181317
2009185296
2010162246
2011200231
2012200232
2013184193
2014185187
2015185224
2016189231
2017206201
2018228233
2019203237

De afgelopen twintig jaar zijn er verschillende maatregelen genomen om de verkeersveiligheid te verbeteren. Zo werden er onder andere meer maatregelen genomen tegen rijden onder invloed, werd het beginnersrijbewijs ingevoerd (2002) en is het sinds juli 2019 voor alle bestuurders strafbaar een mobieltje vast te houden tijdens het rijden.

Meer fietsdoden per gereden kilometer

Absoluut gezien kwamen in 2019 meer mensen om bij een auto-ongeluk (237) dan bij een fietsongeluk (203), maar per gereisde kilometer is dit anders. Per miljard reizigerskilometers kwamen veel meer fietsers om dan inzittenden van auto’s (11 tegen 1,6 verkeersdoden).

Verkeersdoden per 1 miljard km, 20191)
Vervoersmiddel Verkeersdoden per 1 miljard km
Fiets11
Auto1,6
1) Cijfers verkeersdoden zijn over 2019, reizigerskilometers over 2018.

Meerderheid fietsdoden 70-plus

Fietsers die omkomen in het verkeer zijn ouder dan slachtoffers van dodelijke auto-ongelukken. Van de omgekomen fietsers in 2019 was 59 procent 70 jaar of ouder en 12 procent jonger dan 30 jaar; van de omgekomen automobilisten was 21 procent een 70-plusser en 35 procent jonger dan 30 jaar.

Tussen 1999 en 2019 veranderde ook de samenstelling van de bevolking. Het aantal 50-minners daalde terwijl het aantal 50-plussers toenam. Het aantal 70-plussers nam toe van bijna 1,5 miljoen begin 1999 tot ruim 2,3 miljoen begin 2019, een toename van 56 procent. 70-plussers zijn ook mobieler geworden. Tussen 1999 en 2017 namen zowel de gemiddelde autokilometers als de gemiddelde fietskilometers per rit van 70-plussers toe.

Leeftijd verkeersdoden, 2019
LeeftijdJonger dan 30 jaar (%)30 tot 50 jaar (%)50 tot 70 jaar (%)70 jaar of ouder (%)
Fiets251841119
Auto83584650

Niet alleen absoluut, maar ook relatief gezien is het aantal slachtoffers van dodelijke auto-ongelukken afgenomen. De afgelopen twintig jaar daalde in alle leeftijdsgroepen het aantal omgekomen automobilisten per 1 miljoen inwoners met 59 procent of meer. De afname was het grootst bij mensen jonger dan 30 jaar (-67 procent).

Sterfte slachtoffers auto-ongelukken
JaarJonger dan 30 (per 1 miljoen mensen)30 tot 50 jaar (per 1 miljoen mensen)50 tot 70 jaar (per 1 miljoen mensen)70 jaar of ouder (per 1 miljoen mensen)
199941,432,027,359,7
200039,527,729,146,4
200133,929,725,043,1
200236,927,318,251,6
200336,828,421,834,4
200427,821,420,245,3
200523,020,316,634,1
200622,120,514,731,2
200720,817,716,027,1
200821,218,113,729,6
200920,114,811,434,8
201015,515,78,525,0
201112,912,99,629,4
201214,613,310,520,6
201313,810,26,419,1
201410,67,77,728,4
201512,311,610,326,6
201612,610,413,224,5
201710,911,810,816,3
201813,911,97,029,5
201913,813,310,021,5

Het aantal fietsdoden per 1 miljoen inwoners liet bij bijna alle leeftijdsgroepen een daling zien, behalve bij de 70-plussers. Het aantal omgekomen 70-plussers op de fiets nam met 8 procent toe. Bij fietsers jonger dan 30 jaar was de daling het grootst en nam het aantal slachtoffers af met 64 procent. 

Sterfte slachtoffers fietsongelukken
JaarJonger dan 30 jaar (per 1 miljoen mensen)30 tot 50 jaar (per 1 miljoen mensen)50 tot 70 jaar (per 1 miljoen mensen)70 jaar of ouder (per 1 miljoen mensen)
199911,65,917,347,7
200010,36,816,953,1
20018,77,616,850,3
20029,55,911,144,5
20037,54,918,452,8
20047,74,412,641,6
20056,45,012,145,3
20066,16,016,054,5
20077,34,59,353,0
20085,44,512,146,8
20095,73,512,947,6
20104,53,49,545,4
20115,03,411,758,2
20124,44,311,058,1
20133,93,711,151,0
20144,54,69,748,6
20154,22,710,949,7
20163,53,69,753,0
20172,56,110,853,6
20183,84,814,452,7
20194,24,18,951,3