Handelstekort met VS door wederuitvoerstromen

© ANP
Nederland had in 2016 een goederenhandelstekort van 12 miljard euro als het gaat om de handel met de Verenigde Staten. Nederland importeerde dus meer goederen dan het exporteerde. Vrijwel het gehele handelstekort is toe te schrijven aan grote wederuitvoerstromen. Als alleen rekening wordt gehouden met de invoer voor Nederlands gebruik en de Amerikaanse import van goederen van Nederlandse makelij, dan is het tekort 0,6 miljard euro. Dat meldt het CBS op basis van nieuw onderzoek.

[video: https://www.cbs.nlnl-nl/video/50e2cc1ed73a44019aaa140ab785767e]

Nederland importeerde in 2016 voor 27,4 miljard euro aan goederen uit de VS. Een groot deel hiervan verliet Nederland weer als wederuitvoer. Dit betekent dat Amerikaanse goederen na een eventuele lichte bewerking weer door Nederland werden uitgevoerd naar andere landen. Bijvoorbeeld, een Nederlands bedrijf koopt mobiele telefoons uit de VS en verkoopt deze aan het achterland. De invoer uit de VS bestemd voor wederuitvoer had een waarde van 16,9 miljard euro in 2016. Een kleiner deel van de invoer uit de VS, circa 10,5 miljard euro, was voor binnenlands verbruik, zoals consumptie, investeringen of input voor de productie van de Nederlandse industrie.

Bijna twee derde van export naar VS Nederlandse makelij

Bij de Nederlandse uitvoer naar de VS van 15,3 miljard euro was ruim een derde wederuitvoer, bijna twee derde betreft uitvoer van goederen van Nederlandse makelij (zoals bier of machines). Het handelstekort met de VS, gecorrigeerd voor wederuitvoer, was 0,6 miljard euro. Dit is het verschil tussen de uitvoer naar de VS van goederen van Nederlandse makelij en invoer uit de VS voor de Nederlandse markt. Nederland spendeerde in 2016 dus iets meer aan Amerikaanse goederen voor binnenlands verbruik dan Amerika besteedde aan goederen van Nederlandse makelij.

Nederland heeft in totaal een goederenhandelsoverschot: het exporteert meer dan het importeert. Wederuitvoer speelt in de goederenhandel een aanzienlijke rol in de totstandkoming van het Nederlandse handelsoverschot. In 2016 was circa 36 procent hiervan terug te voeren op wederuitvoer.

Wederuitvoerstromen in de goederenhandel met de VS, 2016
 Zonder wederuitvoerstromen (mld euro)(Invoer voor) wederuitvoer (mld euro)
Invoer uit VS10,516,9
Uitvoer naar VS9,95,5
Handelsbalans-0,6-11,4

Veel medische technologie bestemd voor wederuitvoer

De bijna 17 miljard euro invoer uit de VS die als wederuitvoer Nederland weer verliet vertegenwoordigde een beperkt aantal goederen. De tien belangrijkste goederengroepen waren goed voor 54 procent van de invoer voor wederuitvoer. Medische technologie is toonaangevend met in de top tien medische instrumenten en apparaten (2 miljard euro), implantaten en orthopedische artikelen, zoals prothesen (1,3 miljard), elektromedische of radiologische apparaten en farmaceutische producten (elk 0,5 miljard). In de top tien was ook andere hightech met toestellen voor telecommunicatie (1,6 miljard euro) en computeronderdelen (0,7 miljard euro) hoog genoteerd.

Voor de Nederlandse markt waren ingevoerde vliegtuigen (2,3 miljard euro), auto-onderdelen, machineonderdelen (beiden 0,5 miljard) en computeronderdelen (0,4 miljard) het belangrijkst.

Belangrijkste goederen bij de invoer uit de VS ten behoeve van Nederlandse wederuitvoer, 2016
ProductInvoer ten behoeve van wederuitvoer (mld euro)
Medische instrumenten en apparaten1,99
Toestellen voor telecommunicatie1,57
Implantaten en orthopedische artikelen1,31
Computeronderdelen0,74
Chemische producten zoals reageermiddelen0,7
Aardolieproducten0,63
Straalmotoren en turbines0,63
Meet-, controle en analyseinstrumenten0,54
Elektromedische en radiologische apparaten0,51
Farmaceutische producten0,49

Sterke groei invoer uit de VS

De Nederlandse invoer uit de VS is in waarde in lopende prijzen sterk toegenomen in vergelijking met 2005. Dat geldt zowel voor de invoer voor de Nederlandse markt (van 6,4 naar 10,5 miljard euro) als de invoer voor wederuitvoer (van 11,7 naar 16,9 miljard euro). Voor de Nederlandse markt is met name de invoer van vliegtuigen toegenomen. Bij de invoer voor wederuitvoer gaat het met name om toestellen voor telecommunicatie en medische instrumenten en apparaten.

De uitvoerwaarde naar de VS groeide in dezelfde periode een stuk minder hard. Dat geldt zowel voor de wederuitvoer als de uitvoer van goederen van Nederlandse makelij. Daarbij is de export van gespecialiseerde Nederlandse machines naar de VS wel fors toegenomen.

Het Nederlandse goederenhandelstekort met de VS is sinds 2005 flink opgelopen (van 5,7 tot 12 miljard euro). De nettohandelsbalans (zonder wederuitvoer) is in elf jaar omgeslagen van een Nederlands handelsoverschot van 1,9 miljard euro in een tekort van 0,6 miljard.

Goederenhandel met de VS
 2016 (mld euro)2005 (mld euro)
Handelsbalans zonder wederuitvoer-0,61,9
Handelsbalans-12-5,7
Uitvoer Nederlandse makelij9,98,3
Wederuitvoer5,54,1
Invoer voor Nederlandse markt10,56,4
Invoer voor wederuitvoer16,911,7