Nog weinig eiwitgewassen geteeld in Nederland

Boer ploegt machinaal zijn akker
© ANP
De eiwitrijke gewassen luzerne, sojabonen, lupinen, veldbonen en voedererwten worden in 2016 samen op 9 duizend hectare geteeld. Dat is 0,5 procent van het totale landbouwareaal. Ondanks diverse nationale en Europese afspraken en stimuleringsmaatregelen zijn de arealen eiwitgewassen de laatste jaren weinig toegenomen. Dat meldt CBS op basis van voorlopige resultaten van de landbouwtelling.

Van de eiwitgewassen is luzerne veruit de belangrijkste. In 2016 was het areaal 8,3 duizend hectare. Dat is 500 hectare meer dan in 2015, toen het areaal ook al was toegenomen. In 2016 werd dit gewas op 1 250 landbouwbedrijven geteeld, 100 bedrijven meer dan vorig jaar. Luzerne wordt wereldwijd verbouwd als veevoer.

 

Luzerneteelt
 Areaal (linkeras)Aantal telers (rechteras)
20006620800
20017110830
20025980620
20036260620
20045980590
20055880590
20066440650
20075900630
20084920520
20095710570
20106420630
20116390600
20125910550
20135480500
20145260460
201577801150
201682801250

Minder soja en lupinen, meer veldbonen

In 2016 is er voor het eerst sinds 2010 een daling in het areaal sojabonen. Ook het areaal niet-bittere lupinen neemt af. Van 2015 op 2016 daalde het areaal sojabonen van 190 tot 140 hectare, en dat van niet-bittere lupinen van 80 tot 40 hectare. Sojabonen en lupinebonen worden vooral geteeld als grondstof voor diervoeders, maar ook voor menselijke consumptie. Zo wordt lupine gebruikt als grondstof voor vleesvervangers. Het areaal veldbonen nam met 60 hectare toe tot 420 hectare.

Areaal eiwitgewassen
 SojabonenNiet-bittere lupinenVeldbonenVoedererwten
20061010310570
20072030280610
2008010310390
2009050290520
2010050350490
20111030310160
20121060330140
20133070230230
2014110100280190
201519080360270
201614040420200

Meer belangstelling voor eiwitgewassen

De teelt van eiwitgewassen staat de laatste jaren in de belangstelling. De lidstaten van de Europese Unie zijn voor ongeveer drie kwart van hun behoefte aan plantaardige eiwitten afhankelijk van invoer. Naar verwachting zal in de nabije toekomst de beschikbaarheid van eiwitrijke gewassen als soja onder druk komen te staan door de toenemende vraag uit landen als China en India. Binnen de EU zijn er daarom initiatieven genomen om de afhankelijkheid van ingevoerde soja te verkleinen door zelf meer eiwitrijke gewassen te gaan verbouwen. In Nederland worden al enige jaren proeven genomen met het verbouwen van eiwitrijke gewassen als sojabonen en lupinen. De regering is onlangs door de Tweede Kamer opgeroepen om kennisontwikkeling voor veredeling en teeltoptimalisatie van eiwitgewassen te bevorderen.

Daarnaast spelen vergroeningseisen van het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) van de EU een rol in de toenemende belangstelling. Het onderdeel vergroening van het nieuwe GLB bestaat uit drie maatregelen: het behoud van blijvend grasland, de gewasdiversificatie op bouwland en de verplichting vijf procent van het bouwland in te richten als ecologisch aandachtsgebied. Voor deze aandachtsgebieden heeft Nederland gekozen voor een invulling waarbij onder andere stikstofbindende gewassen (eiwitgewassen) geteeld mogen worden.