2. Methode

In dit artikel wordt gekeken naar de zorgkosten die per persoon gedeclareerd zijn voor zorg uit het basispakket over het jaar 2023. Deze kosten zijn onderverdeeld in verschillende zorgvormen. Een beknopte omschrijving van alle verschillende zorgvormen is te vinden in bijlage A. In bijlage B wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste bijzonderheden rondom de verzekerde zorgkosten bij de verschillende zorgvormen.

De zorgkostengegevens zijn afkomstig van Vektis C.V., het informatiecentrum voor de zorg, van de koepel van zorgverzekeraars (Zorgverzekeraars Nederland). Vektis ontvangt van alle zorgverzekeraars per kwartaal de gedeclareerde kosten in het kader van de Zvw en levert een bestand met jaargegevens door aan het CBS. Dit bestand bevat gegevens over acht declaratiekwartalen: de vier kwartalen van 2023 en alle declaraties die zijn binnengekomen in 2024. Omdat begin 2025 nog niet alle declaraties die uiteindelijk aan 2023 toe te schrijven zijn binnen zijn, berekent Vektis op basis van informatie die de zorgverzekeraars aanleveren, per zorgvorm, ophoogfactoren om de volledige kosten in een verslagjaar te kunnen schatten. Door het toepassen van deze ophoging worden eventuele ontbrekende kosten verdeeld over de personen die voor die zorgvorm al kosten hadden gemaakt. Dit betekent dat de gemiddelde bedragen per persoon enigszins kunnen afwijken van de daadwerkelijke gedeclareerde bedragen en ook dat het percentage gebruikers niet volledig overeenkomt met de werkelijkheid. De kosten per gebruiker zijn wel berekend op basis van de daadwerkelijke, niet-opgehoogde kosten.

De gegevens afkomstig van Vektis zijn vervolgens gekoppeld aan gegevens die beschikbaar zijn binnen het Stelsel van Sociaal Statistische bestanden van het CBS over leeftijd, geslacht, stedelijkheid en inkomen. Het CBS publiceert op basis hiervan tabellen op StatLine (o.a. CBS StatLine, 2025a; CBS StatLine, 2025b). De onderzoeksmethode van deze tabellen is te vinden in de onderzoeksbeschrijving (CBS, 2025).