4. Regionale verschillen in oversterfte

Regionale spreiding oversterfte

De verspreiding van de sterfte gedurende de eerste golf van de corona-epidemie over Nederland laat een heel ander beeld zien dan die van de oversterfte ten tijde van de griepepidemie van 2017/’18. De oversterfte tijdens de griepepidemie was redelijk gelijk verdeeld over Nederland terwijl COVID-19 bepaalde delen van Nederland veel meer raakte dan andere. Daarnaast waren er gedurende de eerste golf van de corona-epidemie grote verschillen in het moment waarop de oversterfte zich manifesteerde over het land terwijl de sterfte gedurende de griepepidemie meer gelijktijdig toesloeg.

Ten tijde van de griepepidemie lag de relatieve oversterfte voor heel Nederland op 17 procent; deze was redelijk gelijk over het land verdeeld. In Zeeland en Friesland lag de oversterfte iets lager, in Flevoland en Groningen iets hoger, maar de verschillen waren klein.

De eerste golf van de corona-epidemie laat wat dat betreft een heel ander beeld zien. Voor heel Nederland lag de relatieve oversterfte op 32 procent. In de noordelijke provincies en in Zeeland was gedurende deze periode maar weinig oversterfte. Ook in Flevoland was de relatieve oversterfte lager dan het gemiddelde (16 procent). In Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland lag de relatieve oversterfte tussen de 27 en 30 procent. Het hoogst was de relatieve oversterfte in de zuidelijke provincies, met 55 procent in Noord-Brabant en 62 procent in Limburg.

Ontwikkeling oversterfte naar regio

Ook de ontwikkeling van de oversterfte in de tijd laat voor beide epidemieën een ander verloop zien. In week 11 van 2020 was in de zuidelijke provincies sprake van een duidelijke oversterfte van 16 procent en in Oost-Nederland een licht verhoogde sterfte; in de overige provincies was nog geen afwijkende sterfte te zien. In de daaropvolgende weken nam de oversterfte in Limburg en Noord-Brabant snel toe van 45 procent in week 12 tot 101 procent in week 13 en 125 procent in week 14. In de oostelijke en westelijke provincies nam de oversterfte veel geleidelijker toe. Deze bereikte een piek in week 15 met respectievelijk 69 en 65 procent. De verspreiding van griep laat wat dat betreft een veel homogener patroon zien met veel kleinere verschillen tussen regio’s en een gelijktijdige piek in week 10 voor alle landsdelen.