Ervaren discriminatie in Nederland

Technische toelichting

Veiligheidsmonitor (VM)

De data in de VM waarop deze publicatie is gebaseerd zijn verkregen door middel van de volgende vraagstellingen:

Heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld?

  1. Ja
  2. Nee
  3. Geen antwoord

Hoe vaak heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld?

  1. Een enkele keer
  2. Soms
  3. Vaak

De volgende vragen gaan over alle keren dat u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd heeft gevoeld.

Hoe gebeurde dit?

  1. Online / via internet
  2. Op een andere manier
  3. Beide

Op grond waarvan heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Ras, huidskleur
  2. Vrouw of man zijn
  3. Seksuele oriëntatie (bijv. homo, lesbienne, bi- of panseksueel zijn)
  4. Intersekse zijn
  5. Transgender achtergrond of non-binair zijn
  6. Zwangerschap, bevalling of moederschap
  7. Politieke overtuiging
  8. Godsdienst of levensovertuiging
  9. Handicap of chronische ziekte
  10. Burgerlijke staat
  11. Leeftijd
  12. Nationaliteit
  13. Arbeidsduur (fulltime of parttime)
  14. Soort contract (vast of tijdelijk)
  15. Anders

Op welke manier(en) heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Door discriminerende opmerkingen
  2. Door ongelijke behandeling / benadeling / voortrekken van bepaalde groepen
  3. Door bedreiging
  4. Door geweld / agressief gedra
  5. Door vernieling / beschadiging van eigendommen
  6. Door negeren / uitsluiting
  7. Door roddels
  8. Het was meer een gevoel dan dat er iets gebeurde
  9. Door een negatief beeld / stigmatisering (bijv. in de media)
  10. Anders

In welke situatie(s) heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Zoeken naar werk of sollicitatie
  2. Op het werk
  3. Toelating tot school of opleiding
  4. Op school of opleiding
  5. Zoeken naar een woning
  6. In een winkel
  7. Op straat
  8. In het openbaar vervoer
  9. Tijdens het uitgaan
  10. Tijdens het sporten
  11. In een andere situatie

U heeft zich gediscrimineerd gevoeld op het werk. Was dit door:
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Collega
  2. Leidinggevende
  3. Iemand anders

U heeft zich gediscrimineerd gevoeld op school of op uw opleiding. Was dit door:
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Medescholier of -student
  2. Leraar of docent
  3. Iemand anders

Hieronder staan verschillende instanties. Heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld door een of meer van deze instanties? Dit kan ook door een medewerker zijn.
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Landelijke overheid of politicus
  2. Gemeente of gemeenteambtenaar
  3. Politie
  4. Rechtbank of rechter
  5. Belastingdienst
  6. UWV
  7. Bank, verzekeraar of andere financiële instelling
  8. (Huis)arts, ziekenhuis of andere zorgverlener/-instelling
  9. Kerk, moskee of andere religieuze instelling
  10. Een andere instantie
  11. Nee, niet gediscrimineerd door een instantie

Heeft/had u door discriminatie in de afgelopen 12 maanden:
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Emotionele of psychische problemen
  2. Lichamelijke verwondingen of letsel
  3. Financiële problemen
  4. Geen van deze

Heeft/had discriminatie een of meer van de volgende gevolgen voor u?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Voel(de) me minder veilig
  2. Minder vertrouwen in mensen
  3. Beleef(de) het voorval telkens opnieuw
  4. Slaapproblemen
  5. Angstklachten en/of paniekaanvallen
  6. Depressieve klachten
  7. Geen van deze

Heeft u in de afgelopen 12 maanden gemeld dat u gediscrimineerd bent?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Ja, bij de politie
  2. Ja, bij een meldpunt voor discriminatie
  3. Ja, bij het College voor de Rechten van de Mens
  4. Ja, bij mijn werkgever / opleiding
  5. Ja, bij een andere instantie
  6. Nee

Is hier aangifte van gedaan bij de politie?

  1. Ja, via internet 
  2. Ja, telefonisch
  3. Ja, op het bureau
  4. Ja, op de plek van het voorval
  5. Ja, op een andere manier
  6. Nee

Om welke reden(en) is de discriminatie niet bij de politie gemeld of is er geen aangifte van gedaan?
Er is wel een melding gemaakt bij de politie, maar geen aangifte gedaan. Om welke reden(en) was dit?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Ik heb hier niet aan gedacht / het was niet zo belangrijk
  2. Geen zin of tijd voor gehad / te veel moeite
  3. Nog niet aan toegekomen, maar ga ik wel nog doen
  4. Het helpt toch niets
  5. Eerder een zaak voor een andere instantie dan de politie
  6. Financiële schade is al vergoed
  7. Het was al opgelost
  8. Uit angst voor een vervelende reactie of wraak
  9. Door schuld- of schaamtegevoel
  10. Op advies van de politie
  11. Het lukte niet om digitaal een melding / aangifte te doen
  12. Andere reden

Voor meer informatie zie de vragenlijst van de VM 2023.

Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA)

In de NEA is de volgende vraag opgenomen over discriminatie op het werk.

Heeft u zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld op uw werk?
U kunt meerdere antwoorden kiezen.

  1. Nee
  2. Ja, vanwege mijn geslacht
  3. Ja, vanwege mijn afkomst, huidskleur of nationaliteit 
  4. Ja, vanwege mijn godsdienst of levensovertuiging
  5. Ja, vanwege mijn seksuele geaardheid/voorkeur
  6. Ja, vanwege mijn leeftijd
  7. Ja, vanwege mijn langdurige ziekte, aandoening of handicap
  8. Ja, vanwege mijn werktijden (voltijd- of deeltijdwerk) of mijn contractvorm (tijdelijk of vast) 
  9. Ja, vanwege mijn politieke voorkeur
  10. Ja, vanwege mijn zwangerschap
  11. Ja, vanwege een andere reden

Voor meer informatie zie de onderzoeksbeschrijving van de NEA.