Ervaren discriminatie in Nederland

3.4 Situatie of locatie van discriminatie

Discriminatie kan in verschillende situaties of locaties worden ervaren. Het vaakst vindt discriminatie plaats op straat. 4 procent van alle 15-plussers heeft zich daar in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld. Ook op het werk en in een winkel ervaren mensen met bijna 3 procent relatief vaak discriminatie. Verder zegt 3 procent dat zij in een andere, niet nader genoemde situatie discriminatie heeft ervaren. 

Het gaat hierbij steeds om de hele bevolking van 15 jaar en ouder. De Veiligheidsmonitor bevat geen informatie over wie bijvoorbeeld in het afgelopen jaar op zoek is geweest naar een woning, of naar werk, wie uitgaat en wie sport. Hierdoor kan niet in kaart worden gebracht welk deel van de mensen in een bepaalde situatie of op een bepaalde locatie discriminatie heeft ondervonden.

Van de 15-plussers heeft 1 procent zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd gevoeld op school. Of mensen op school zitten of met een opleiding bezig zijn, is wel bekend. Van deze groep geeft 4 procent aan dat zij in de afgelopen 12 maanden met discriminatie in het onderwijs te maken hebben gehad. Dit zijn veelal jongeren tussen de 15 en 25 jaar. Vaak is de discriminatie afkomstig van een medescholier of student (65 procent). Bij 40 procent ging het (ook) om een leraar of docent en 17 procent zegt dat de discriminatie (ook) afkomstig was van iemand anders.

3.4.1 Situatie ervaren discriminatie, 2023
 2023 (% personen van 15 jaar of ouder)
Op straat4,0
Op het werk2,8
In een winkel2,6
In het openbaar vervoer1,7
Tijdens het uitgaan1,6
Zoeken naar werk of sollicitatie1,5
Zoeken naar een woning1,0
Op school of opleiding0,9
Tijdens het sporten0,5
Toelating tot school of opleiding0,2
In een andere situatie3,0

Waar discriminatie wordt ervaren verschilt tussen mannen en vrouwen

Vrouwen zeggen vaker dan mannen dat ze zich in de afgelopen 12 maanden gediscrimineerd hebben gevoeld op het werk, in een winkel of in het openbaar vervoer. Mannen ervoeren dit vaker bij het zoeken naar een woning of tijdens het uitgaan.

3.4.2 Situatie ervaren discriminatie naar geslacht, 2023
 Mannen (% personen van 15 jaar of ouder)Vrouwen (% personen van 15 jaar of ouder)
Op straat3,94,1
Op het werk2,53,2
In een winkel2,33,0
Met uitgaan1,71,4
In het openbaar vervoer1,51,9
Zoeken naar werk of sollicitatie1,51,6
Zoeken naar een woning1,10,9
Op school of opleiding0,80,9
Tijdens het sporten0,60,5
Toelating tot school of opleiding0,30,2
In een andere situatie2,93,2

Mensen geboren in buitenland ervaren het vaakst discriminatie in werksituatie

Mensen die geboren zijn in het buitenland voelden zich vaker gediscrimineerd bij het zoeken naar werk of bij een sollicitatie dan mensen van de tweede generatie, dat wil zeggen dat zij zelf in Nederland geboren zijn maar hun ouder(s) in het buitenland. Dit geldt eveneens voor discriminatie op het werk en bij het zoeken naar een woning. Met discriminatie op school, op straat en in het openbaar vervoer krijgen mensen van de tweede generatie relatief vaak te maken. Hierbij speelt mee dat mensen van de tweede generatie doorgaans jonger zijn. Beide groepen voelden zich in gelijke mate gediscrimineerd bij toelating tot een school of opleiding, in een winkel, tijdens het uitgaan of sporten. Mensen met een Nederlandse herkomst komen in alle situaties het minst vaak met discriminatie in aanraking.

3.4.3 Situatie ervaren discriminatie naar herkomst, 2023
 Nederlandse herkomst (% personen van 15 jaar of ouder)Geboren in Nederland, ouder(s) in buitenland (% personen van 15 jaar of ouder)Geboren in het buitenland (% personen van 15 jaar of ouder)
Op straat2,49,37,5
Op het werk1,65,66,7
In een winkel1,26,76,5
Met uitgaan0,93,53,1
In het openbaar vervoer0,94,33,4
Zoeken naar werk of sollicitatie0,73,04,2
Zoeken naar een woning0,51,72,5
Op school of opleiding0,42,81,5
Tijdens het sporten0,31,31,0
Toelating tot school of opleiding0,10,50,7
In een andere situatie2,64,04,5

6) In 2023 is dit niet uitgevraagd.