Profielen voor instroom naar jeugdhulp in de gemeente Eindhoven

Aanleiding en ambitie

Het onderzoek

Het resultaat

Het vervolg

2.1 Aanleiding

Sinds de decentralisatie van het sociaal domein is de gemeente Eindhoven verantwoordelijk voor de jeugdzorg (jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering). Hierdoor is de verhouding tussen de gemeente en de inwoners veranderd. De inwoners zijn nu in grotere mate afhankelijk van de gemeente, en de gemeente voelt zich hiervoor verantwoordelijk. Ondertussen zien gemeenten de zorgkosten toenemen en zijn ze op zoek naar manieren om hierop in te spelen. Eindhoven heeft hierin een stap gezet met de ontwikkeling van een transformatieagenda als onderdeel van het coalitieakkoord. Het doel hiervan is ‘betere zorg verlenen tegen lagere kosten’. In het kader van deze transformatieagenda heeft de gemeente Eindhoven behoefte aan meer inzicht in de gebruikers van jeugdzorg. Het doel is een goede balans tussen preventie en hulp zodat de beschikbare instrumenten zo effectief mogelijk ingezet kunnen worden. Uiteindelijk willen we dat de inwoners zo vroeg en goed mogelijk de nodige ondersteuning krijgen.

Binnen de jeugdzorg krijgt preventie prioriteit in Eindhoven. Allereerst omdat daarmee veel leed voorkomen kan worden. Daarnaast kan preventie leiden tot een kostenbesparing; als er door een succesvolle preventieve maatregel minder jeugdigen instromen in een jeugdhulp traject, spaar je daarmee de kosten van die trajecten uit.

De jeugdigen die op dit moment gebruik maken van de jeugdzorg zijn goed in beeld bij de gemeente, maar het beste zou zijn als de gemeente deze jeugdigen eerder kan helpen, wanneer de problemen nog relatief klein zijn. Om deze ambities te realiseren heeft de gemeente Eindhoven meer inzicht nodig in welke jeugdigen een verhoogd risico hebben om in te stromen naar de jeugdhulp, nog voordat ze daadwerkelijk instromen.

2.2 Doel van dit onderzoek

Dit onderzoek geeft beter inzicht in welke jeugdigen in Eindhoven een verhoogd risico hebben om in te stromen in de jeugdzorg. Hiertoe analyseert het CBS UDC/Eindhoven de patronen van instroom naar jeugdhulp in Nederland, en vertaalt deze naar de Eindhovense situatie.
Een antwoord op deze vraag geeft de volgende inzichten:

1. Als jeugdigen met een hoog instroomrisico in beeld zijn, is het misschien mogelijk om ze te benaderen en helpen vóórdat ze formele hulp nodig hebben. In een vroeger stadium zijn de problemen wellicht kleiner, en daardoor beter op te lossen.
2. De gemeente kan de preventieve inzet in de sociale basis efficiënter en effectiever inzetten. Door binnen de preventieve inzet meer focus aan te brengen (gericht op de juiste inwoners en de juiste vraag van de inwoners) en door het toevoegen van preventieve inzet in de sociale basis welke momenteel ontbreekt.
3. Als bekend is welke jeugdigen in Eindhoven een hoog instroomrisico hebben, kan de gemeente beter inschatten wat voor soort jeugdhulp er de komende periode nodig is, en waar mogelijk hier alvast op voorsorteren in het beleid. Bijvoorbeeld, als blijkt dat voornamelijk jonge kinderen een verhoogd risico lopen dan kan de gemeente besluiten meer in te zetten op preventieve maatregelen specifiek voor jonge kinderen. Ook zouden de inzichten gecommuniceerd kunnen worden naar bijvoorbeeld scholen zodat zij rekening kunnen houden met mogelijk kwetsbare kinderen.
4. Door verschillen in instroom tussen Eindhovense buurten in kaart te brengen, kan de toekomstige jeugdhulp bovendien beter afgestemd worden op lokale behoeftes. 
5. Een vergelijking tussen Eindhoven en heel Nederland geeft inzicht in de factoren die mogelijk bijdragen aan de relatief hoge instroom naar jeugdhulp in Eindhoven.
6. Meer informatie over de verschillende factoren die invloed hebben op de instroom in de jeugdzorg bieden een goede basis voor het stellen van vervolgvragen en geeft mogelijk richting aan verder onderzoek.

2.3 Methode en aanpak

Dit onderzoek is gebaseerd op een eerder onderzoek dat uitgevoerd is door het CBS UDC/Heerlen²⁾. Voor het huidige onderzoek heeft het CBS administratieve data gebruikt van alle Nederlandse jeugdigen om patronen te herkennen, hieruit profielen gevormd van jeugdigen met een hoog of juist laag risico om in te stromen naar jeugdhulp, en deze vervolgens toegepast op de Eindhovense situatie. Om te zorgen dat het onderzoek aansluit bij de praktijk van jeugdhulp in Eindhoven, was er een aantal keer uitgebreid overleg tussen de CBS-onderzoekers en medewerkers van de gemeente Eindhoven. 

Van Nederland in 2015, tot Eindhoven anno nu

In dit onderzoek is gezocht naar algemene patronen, en niet naar uitzonderingen. Om patronen te kunnen onderscheiden zijn echter grote aantallen nodig. Daarom was het uitgangspunt van dit onderzoek alle jeugdigen in Nederland. De patronen die hierbij zichtbaar worden, gebruiken we vervolgens om een beeld te schetsen van de jeugdigen in Eindhoven. We doen hierbij de aanname dat de patronen die we onderzoeken relatief stabiel zijn in de tijd. Omdat er voor 2015 een aantal aanvullende gegevens beschikbaar zijn, was dit het referentiejaar. Omdat we echter kijken naar patronen, is het uitgangspunt dat de uiteindelijke profielen algemeen geldig zijn, ook voor latere jaren. 
De populatie voor dit onderzoek bestaat uit alle jeugdigen van 0 tot en met 17 jaar, die op 1 januari 2015 stonden ingeschreven bij een Nederlandse gemeente (bijna 3,2 miljoen jeugdigen). Onder deze jeugdigen hebben we gekeken wie er instroomt naar jeugdhulp. Instroom betekent hier dat de jeugdige tussen 2 januari³⁾ en 31 december 2015 jeugdhulp had, en daarvoor minimaal één dag geen jeugdhulp had.

Algoritme en profielen

Voor het verdelen van jeugdigen in groepen met veel of weinig instroom hebben we een classificatieboom-algoritme gebruikt. Dit algoritme bekijkt alle vooraf bepaalde achtergrondkenmerken van jeugdigen (zoals leeftijd, gezinssituatie, inkomen van de ouders; zie sectie 6.2 voor een volledig overzicht), en berekent welk kenmerk het beste groepen met veel of juist weinig instromers onderscheidt. Als bijvoorbeeld blijkt dat jongens en meisjes ongeveer even vaak instromen naar jeugdhulp, maar kinderen onder de 5 bijna niet instromen, dan zal het algoritme de groep opsplitsen op leeftijd, en niet op geslacht. 
Op deze manier wordt elke groep steeds verder opgesplitst, op het kenmerk dat bij die groep het beste instromers van niet-instromers onderscheidt. Het algoritme gaat net zolang door totdat er geen enkel kenmerk meer is dat substantieel bijdraagt aan het onderscheid tussen wel of geen instroom naar jeugdhulp. Bovendien stopt het algoritme als de groepen te klein dreigen te worden, zodat elke groep voldoende⁴⁾ jeugdigen bevat om statistieken te maken.
Wanneer het algoritme alle jeugdigen ingedeeld heeft in groepen met veel of weinig instroom, selecteren we groepen met een opvallend hoge of juist lage instroom. Deze groepen noemen we profielen. Groepen jeugdigen waar de instroom naar jeugdhulp minstens tweemaal⁵⁾ zo hoog is als gemiddeld in Nederland noemen we een hoog-instroom profiel. Groepen waarbij de instroom lager dan de helft is van het gemiddelde noemen we laag-instroom profiel. Deze profielen vormen de kern van dit onderzoek.

Achtergrondkenmerken van jeugdigen

In dit onderzoek wordt een grote hoeveelheid achtergrondkenmerken gebruikt, waaronder leeftijd, opleidingsniveau, en woonsituatie. Het vertrekpunt voor dit onderzoek was het longitudinale bestand over het sociaal domein, dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft samengesteld in opdracht van VNG Realisatie⁶⁾. Dit bestand combineert informatie over het gebruik van regelingen in het sociaal domein met achtergrondkenmerken van personen (zoals leeftijd, opleidingsniveau of woonsituatie) en zogenaamde life events (zoals verhuizing, slachtofferschap van een misdrijf, of het halen van een diploma) die mogelijk samenhangen met een beroep op regelingen in het sociaal domein. Zie sectie 6.2 voor een complete lijst van alle variabelen die gebruikt zijn.
Bij de selectie van kenmerken spelen twee uitgangspunten een rol:

1. De data van het kenmerk moeten voor (bijna) alle Nederlandse jeugdigen beschikbaar zijn.
2. Achtergrondkenmerken waarvan bekend is dat ze van invloed zijn op het welzijn van jeugdigen, moeten zo veel mogelijk opgenomen worden.

Deze twee uitgangspunten zijn niet altijd verenigbaar. Zo zijn meldingen van kindermishandeling in het kader van ‘Veilig thuis’ mogelijk zeer relevant, maar konden we deze niet gebruiken in dit onderzoek omdat de kwaliteit van de registratie in 2014-2015 nog onvoldoende was. Gegevens uit enquêtes zijn altijd slechts voor een beperkte groep beschikbaar, en daardoor ook niet bruikbaar bij dit onderzoek.

Inhoudelijke keuzes en aanpassingen

De kaders van dit onderzoek, zoals de populatie, het peiljaar, en het soort algoritme, waren vooraf vastgesteld. Daarnaast was er ruimte om samen met medewerkers van de gemeente Eindhoven (beleidsmakers en onderzoekers) af te stemmen hoe het onderzoek beter aan kon sluiten bij de kennis en behoeftes van de gemeente Eindhoven. Dit leidde onder meer tot de volgende keuzes:

• Doelvariabele is instroom. Er is gekozen voor profielen met hoge instroom en niet voor bestaande jeugdhulp, omdat jeugdigen met bestaande jeugdhulp al in beeld zijn. Inzicht in instroom geeft meer kansen voor preventief beleid.
• Relevante variabelen toegevoegd. Het gaat om: of het kind bij juridische vader of moeder woont, wat de leeftijd van de natuurlijke moeder was bij geboorte van het kind, het hoogste opleidingsniveau van de ouders, of de ouders bijstand, schuldhulpverlening of Wmo ontvangen, of een ouder gedetineerd is (geweest), of een ouder deelneemt aan een GGZ-traject, of ouders gescheiden zijn en zo ja, wanneer, en of ouders op verschillende adressen zijn gaan wonen.
• Niet-relevante variabelen verwijderd. Omdat het oorspronkelijke bestand voor VNG Realisatie over het gehele sociaal domein ging, zat er een groot aantal variabelen in die niet relevant zijn op jeugdigen, zoals Wmo-gebruik van de jeugdige, echtscheidingen van de jeugdige, of pensioeninkomen. Deze variabele zijn logischerwijs niet relevant voor jeugdigen en zijn daarom uit het bestand gehaald.
• Profielen met lage instroom. Er zijn ook lage-instroomprofielen geïdentificeerd. Deze geven namelijk inzicht welke kenmerken jeugdigen mogelijk ‘beschermen’ tegen instroom in jeugdhulp. Preventief beleid zou kunnen betekenen dat je jeugdigen de kans geeft om meer kenmerken te krijgen van een ‘laag’ profiel, voor zover dat mogelijk is.
• Eenvoudige profielen. Een profiel op basis van te veel kenmerken is moeilijk te begrijpen en slecht te generaliseren. In dit project hebben we op drie manieren geprobeerd om de profielen begrijpelijk te houden. Allereerst is het algoritme zodanig ingesteld dat een profiel maximaal 10 kenmerken kan bevatten. Daarnaast hebben we bij de selectie van profielen een voorkeur gegeven voor eenvoudigere profielen⁷⁾. Tot slot is voor de naamgeving van de profielen een selectie gemaakt van de 1, 2 of 3 meest bepalende⁸⁾ kenmerken voor het profiel.
• Geen GGZ-profiel. Het algoritme vindt als eerste een profiel van jeugdigen met een GGZ-traject. Omdat deze echter, op administratieve afwijkingen na, allemaal ook jeugdhulp ontvangen is dit profiel niet relevant in dit onderzoek. Daarom hebben we deze zo veel mogelijk buiten beschouwing gelaten. Voor jeugdbescherming geldt iets vergelijkbaars: de meeste jeugdigen met jeugdbescherming ontvangen jeugdhulp of stromen in naar jeugdhulp.
• Verdiepingsslagen. Tot slot is er samen met de beleidsmakers van de gemeente Eindhoven bepaald welke verdiepingsonderzoeken nodig waren om het beeld duidelijker te schetsen. Zo blijkt de afwezigheid van een juridische ouder een belangrijke factor te zijn, evenals een ouder die een GGZ traject volgt. Hierop worden vervolgonderzoeken uitgevoerd en zullen apart worden gepubliceerd.
  
  

2.4 Leeswijzer

Dit rapport is als volgt opgebouwd. Na deze inleiding volgt in hoofdstuk 3 een overzicht van de profielen, met daarin aantallen, instroomkansen en voornaamste kenmerken. Daarna volgt in hoofdstuk 4 een beschrijving van elk van deze profielen, zoals deze in Eindhoven voorkomen. Deze bevat zowel een precieze afbakening van elk profiel, als ook een aantal achtergrondkenmerken van de jeugdigen in het profiel, zodat het makkelijker wordt om hier een beeld bij te vormen. Hoofdstuk 5 sluit het rapport af met een conclusie en aanbevelingen. Aanvullend is er nog hoofdstuk 6 met verschillende bijlages. Deze bevat allereerst een technische toelichting bij de gebruikte methode,  een lijst met alle gebruikte variabelen, en een lijst met het relatieve belang van alle variabelen.

3.1 Profielen met hoge of lage instroom

Voor heel Nederland geldt dat iets meer dan 4 procent van de jeugdigen in 2015 instroomde naar jeugdhulp. Hetzelfde geldt voor Eindhoven. In dit onderzoek hebben we op basis van een groot aantal achtergrondkenmerken acht groepen afgeleid waarbij de instroom minimaal het dubbele (9%) is van Nederland/Eindhoven, en nog eens vier groepen waarbij de instroom maximaal de helft (2%) is. Hieronder zijn profielen kort omschreven op basis van de voornaamste kenmerken. Zie hoofdstuk 4 voor meer gedetailleerde omschrijvingen van de profielen.

Omvang versus instroom

Voor de profielen zijn steeds twee getallen van belang: omvang en instroom. De omvang geeft aan hoeveel jeugdigen er binnen een profiel vallen. De instroom geeft aan welk deel van deze jeugdigen er daadwerkelijk instroomt naar jeugdhulp. Voor beleid is het gunstig als een profiel een grote omvang heeft; het gaat dan immers over grote groepen, waarvoor het zin heeft om specifiek beleid te maken. Tegelijkertijd is het gunstig als de instroom in een profiel zo hoog (of bij de laag-instroomprofielen juist laag) mogelijk is, zodat het profiel ook echt relevant is voor de instroom. Overigens geldt meestal dat grotere profielen een instroom hebben die dichter ligt bij het Nederlandse gemiddelde.

3.2 Profielen met hoog-instroomrisico

Acht profielen met een hoog instroomrisico

De hoge instroomprofielen labelen we H1 tot en met H8 (met de ‘H’ van hoog). De volgorde is gebaseerd op het aandeel jeugdigen dat daadwerkelijk instroomt naar jeugdhulp, van hoogste (H1) naar minst hoge aandeel instroom (H8). Het gaat om:

• H1: Jeugdigen 6-11 jaar, ouder met GGZ-traject
• H2: Eén juridische ouder afwezig, ouder dan 5 jaar, slachtoffer misdrijf
• H3: Eén juridische ouder afwezig, ouder met GGZ-traject
• H4: Eén juridische ouder afwezig, jongens 5-10 jaar
• H5: Verdachten van 6-11 jaar
• H6: Eén juridische ouder afwezig, ouder dan 11 jaar, bijstandssituatie
• H7: Jeugdigen 11-16 jaar, GGZ traject ouder, lage WOZ-waarde woning
• H8: Jongens 6-10 jaar, ouders niet hoogopgeleid

Omvang van hoge profielen

Hoeveel jeugdigen zaten in deze profielen? Bijna 7 procent van alle jeugdigen in Nederland valt binnen één van de hoge-instroomprofielen. Voor Eindhoven is dit hetzelfde. Dit komt neer op 1 595 Eindhovense jeugdigen in een hoog-instroomprofiel in 2015. De relatieve grootte van alle profielen is te zien in figuur 3.2.1. Zowel in Nederland als Eindhoven komen profielen H1, H5 en H7 het minst voor, en profiel H8 ‘Jongens van 6-10 jaar, ouders niet hoog opgeleid’ het meest.
In vergelijking met Nederland is het opvallend dat profiel H3 ‘Eén ouder afwezig, ouder met een GGZ-traject’ relatief vaker in Eindhoven voorkomt dan in de rest van Nederland. Andersom komt profiel H8 ‘Jongens van 6-10 jaar, ouders niet hoogopgeleid’ relatief minder in Eindhoven voor dan in de rest van Nederland.

Aandeel instroom binnen hoge profielen

Welk deel van de jeugdigen in deze profielen stroomde daadwerkelijk in naar jeugdhulp? In heel Nederland stroomt 11,3 procent (24 795) van de jeugdigen in een hoog-instroomprofielen ook daadwerkelijk in naar jeugdhulp. Dat is fors hoger dan het gemiddelde van 4 procent. In Eindhoven is dit aandeel met 11,5 procent (295) nagenoeg hetzelfde. Voor heel Nederland is de instroom in profiel H1 ‘Jeugdigen 6-11 jaar, ouder met GGZ-traject’ het hoogst met ruim 15 procent. Voor Eindhoven is de instroom in profiel H5 ‘Verdachten van 6-11 jaar’ het hoogst (18%), echter is dit wel het kleinste profiel met slechts 35 jeugdigen in de stad. Het aandeel instroom in elk van de hoge profielen is te zien in figuur 3.2.2.

Aandeel hoge profielen in instroom

Welk deel van de instroom kan voorspeld worden op basis van deze profielen? In 2015 stroomden in Eindhoven 1595 jeugdigen in naar jeugdhulp. Hiervan vielen er 295 binnen een profiel. Dat is ruim 18 procent van alle instroom. Dat is veel, aangezien de profielen gebaseerd zijn op een beperkte set van (administratieve) gegevens over de jeugdige en zijn of haar gezin. Potentieel belangrijke factoren, zoals bijvoorbeeld  het karakter van de jeugdige, de kwaliteit van de relatie tussen de ouders, of de sociale cohesie in de buurt zijn immers niet meegenomen. Vervolganalyses, bijvoorbeeld met koppelingen aan gemeentelijke data, kunnen het handelingsperspectief van deze profielen aanzienlijk verhogen. De gemeente heeft op een aantal vlakken meer data over de jongeren in huis, vooral wanneer zij of hun ouders al bekend zijn binnen het sociaal domein. 

Waar in Eindhoven wonen ze?

Jeugdigen in een hoog-instroom profiel komen relatief vaak voor in de volgende buurten: Vlokhoven, Vaartbroek, Generalenbuurt, Jagershoef en Het Ven (zie afbeelding 3.2.3). 

3.3 Profielen met laag instroomrisico

Vier profielen met een laag instroomrisico

De lage instroomprofielen noemen we L1 tot en met L4 (met de ‘L’ van laag). De volgorde is gebaseerd op het aandeel jeugdigen dat daadwerkelijk instroomt naar jeugdhulp, in oplopende volgorde van laagste (L1) naar minst lage aandeel instroom (L4). Het gaat om:

• L1: Kinderen 0-2 jaar, beide ouders in huishouden
• L2: Meisjes 3-5 jaar, hoog huishoudinkomen
• L3: Jongeren 17 jaar, beide ouders in huishouden
• L4: Jongens 3-5 jaar, hoogopgeleide ouders

Omvang van lage profielen

Hoeveel jeugdigen zaten in deze profielen? In Nederland valt 28 procent van alle jeugdigen in één van deze laag-instroomprofielen. In Eindhoven is dat iets meer, namelijk 29 procent. In 2015 ging het om 11 130 Eindhovense jeugdigen. Profiel L1 “kind 0-2, beide ouders in huishouden” komt in zowel Eindhoven (16%) als Nederland (14%) het meest voor van alle laag-instroomprofielen. De andere drie lage instroomprofielen beschrijven samen 13 procent van de Nederlandse jeugdigen, en 14 procent in Eindhoven (zie figuur 3.3.1). 

Aandeel instroom binnen lage profielen

Hoeveel procent van de jeugdigen in deze profielen stroomt in naar jeugdhulp? In Nederland en in Eindhoven is de instroom van jongeren in deze profielen naar jeugdhulp gemiddeld 1 procent. De instroom is het laagst in profiel L1 ‘Kinderen 0-2 jaar, beide ouders in het huishouden’ met minder dan 1 procent in zowel Nederland als Eindhoven. Zie 3.3.2 voor de aandeel instroom bij de lage profielen.

Waar in Eindhoven wonen ze?

Jeugdigen in de laag-instroom profielen komen relatief vaak voor in de buurt Blixembosch-Oost en Grasrijk (zie afbeelding 3.3.3).

3.4 Belangrijkste kenmerken voor instroom

De gebruikte analyse kan op twee manieren inzicht geven in de variabelen die belangrijk zijn voor instroom naar jeugdhulp, namelijk:

1. Allereerst via de profielen: variabelen die vaak voorkomen in de profielen zijn blijkbaar relevant. Het voordeel van deze aanpak is dat je de kenmerken niet in isolatie beschouwt, maar kijkt welke combinaties van factoren elkaar versterken of juist compenseren.
2. Daarnaast berekent het gebruikte classificatieboom-algoritme (CRT) het ‘belang’ van elk van de variabelen, door bij elke splitsing in groepen met veel of weinig instroom te onthouden hoe goed elke variabele de groep kon opsplitsen. Deze berekening heeft als voordeel dat deze ook kijkt naar kenmerken die relevant zijn voor personen buiten de profielen. Bovendien neemt deze berekening variabelen mee die uiteindelijk niet in de classificatieboom kwamen, omdat ze een grote overlap hadden met een andere variabele. Zo overlapt ‘echtscheiding ouders’ bijvoorbeeld sterk met ‘kind woont bij beide juridische ouders’⁹⁾.

Omdat beide methodes voordelen hebben, beschrijven we hieronder het belang van de variabelen op basis van zowel de berekening als de profielen.

Belang op basis van de berekening

Volgens de analyse zijn de aanwezigheid van de juridische ouders in het huishouden van het kind, de leeftijd van het kind en of het kind bij twee ouders woont de drie belangrijkste factoren. Daarna volgen ‘scheiding van ouders’ (inclusief samenwonende ouders), het schoolniveau van het kind, een bijstandsuitkering bij ouders en een GGZ-traject van (één van) de ouders.  
Deze lijst met variabelen biedt veel aanknopingspunten voor verdiepingsvragen. Bijvoorbeeld, weegt de aanwezigheid van de juridische moeder net zo zwaar als die van de juridische vader? En zijn er specifieke GGZ-trajecten van ouders die de instroomkansen verhogen? Gelden hier bijvoorbeeld erfelijke factoren? Ondanks dat een voordeel van deze analyse is dat alle factoren gezamenlijk in acht genomen worden, kan de gemeente ook naar de afzonderlijke factoren kijken om te bepalen waar mogelijk handelingsperspectief ligt. 

Belang op basis van de profielen

Door naar de profielen te kijken in plaats van de losse variabelen, kijk je ook naar welke combinaties van factoren elkaar versterken. Daarnaast kan je ‘beschermende factoren’ onderscheiden, die samenhangen met een laag profiel, en ‘risicofactoren’ die samenhangen met een hoog profiel. Let wel: hier gebruiken we niet enkel de profielnamen, maar de volledige profieldefinities uit hoofdstuk 4. Uit deze definities kunnen we afleiden dat:

• Slachtofferschap van een misdrijf zijn vooral een probleem is als een jeugdige in een gebroken gezin woont. In andere profielen komt dit kenmerk namelijk niet voor;
• Voor ouders met bijstand of ouders met een Nederlandse of Antilliaanse achtergrond geldt dat dit met name risicofactoren zijn in gezinnen zonder vader;
• Een ouder met een GGZ-traject  voor verschillende gezinstypes een vergelijkbare invloed heeft; profiel H3 geeft aan dat dit bij gezinnen met maar één juridische ouder leidt dit tot risico op hoge instroom, terwijl L2 en L3 laten zien dat kinderen in een gezin met beide juridische ouders enkel een lage instroomkans hebben als geen van de ouders een GGZ-traject heeft;
• Profielen L2 en L4 suggereren dat jonge jongens vooral baat hebben bij hoogopgeleide ouders en jonge meisjes eerder bij ouders met een redelijk inkomen;
• De aanwezigheid van beide juridische ouders in het huishouden van het kind een gunstig effect op instroom naar jeugdhulp heeft; met beide ouders in het huishouden komt een kind eerder in een laag profiel, en zonder vader eerder in een hoog profiel;
• Leeftijd een beschermende factor lijkt als deze laag (0-5 jaar) of juist hoog (17 jaar) is, en een risicofactor voor de middengroep (6-10 jaar).

4.1 Hoog-instroomprofiel H1: Jeugdigen 6-11 jaar, ouder met GGZ-traject

Wie zitten er in het profiel?

In dit profiel zitten jeugdigen waarvan minstens één van de ouders in het huishouden van het kind in een GGZ-traject zit (zie figuur 4.1.1). Verder gaat het om jeugdigen die bij beide juridische ouders wonen, tussen de 6 en 11 jaar oud zijn en voornamelijk uit Nederland of de Antillen komen.

Download CSVToon tabel

	profiel H1
Ouders wel GGZ-traject	120
Ouders geen GGZ-traject	0

	profiel H1
Ouders wel GGZ-traject	120
Ouders geen GGZ-traject	0

Omvang en instroom

Dit profiel omvat 10 duizend jeugdigen, waarvan er 120 in Eindhoven wonen. In Nederland is dit het profiel met de hoogste instroom; 15 procent. In Eindhoven stroomde 13 procent van de jeugdigen in dit profiel in.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

De jeugdigen wonen allen in een gezin met twee ouders, waarvan driekwart gehuwd is. De ouders zijn relatief hoog opgeleid, 65 procent heeft minimaal een HBO-opleiding afgerond, voor heel Eindhoven is dit 45 procent. Vergeleken met de andere hoog-instroomprofielen ligt het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen hoog; namelijk € 23 920,-. 83 procent van de jeugdigen in dit profiel woont in een koopwoning.

Versterkende factoren

Binnen dit profiel zijn er een aantal versterkende factoren die voor een hogere instroom zorgen. Bij jongens valt het op dat zij vaker instromen wanneer zij hoogopgeleide ouders hebben. Meisjes stromen vaker in wanneer zij in een woning wonen met een WOZ-waarde onder de € 193 500,-.

Waar in Eindhoven wonen ze?

De 120 jeugdigen met dit profiel vormen samen 0,3 procent van alle jeugdigen in Eindhoven. Deze jeugdigen komen relatief het vaakst voor in Blixembosch-Oost (7,5%, 10 jeugdigen), gevolgd door Het Ven, Achtse Barrier-Gunterslaer, Muschberg Geestenberg en Eikenburg (elk 4%, 5 jeugdigen). Zie figuur 4.1.2 voor de relatieve verdeling van profiel H1 over de Eindhovense buurten.

4.2 Hoog-instroomprofiel H2: Eén ouder afwezig, ouder dan 5 jaar, slachtoffer misdrijf

Wie zitten er in het profiel?

In dit profiel zitten jeugdigen die minder dan vijf jaar geleden slachtoffer zijn geweest van een misdrijf. Het kan gaan om geweld, diefstal, zedendelict of een overig misdrijf. Daarnaast wonen deze jeugdigen niet bij beide juridische ouders in het huishouden en zijn ze ouder dan 5 jaar. Deze jeugdigen hebben als schooltype basisschool, vmbo-g/t of vmbo-b/k.

Omvang en instroom

Binnen dit profiel vallen ongeveer 18 duizend Nederlandse jeugdigen, waarvan 245 in Eindhoven. 13 procent van de Eindhovense jeugdigen in dit profiel stroomt door naar de jeugdhulp.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

Het aandeel jeugdigen met een Nederlandse achtergrond in heel Nederland is hier 56 procent, ten opzichte van 62 procent in Eindhoven. De gemiddelde leeftijd in dit profiel is 14 jaar, met een duidelijk piek tussen de 12 en 17 jaar.  Opvallend is dat 76 procent in een eenoudergezin woont, de overige jeugdigen wonen bij een stiefouder of al op zichzelf. Van de jeugdigen die in een eenoudergezin woont, woont het grootste deel bij hun juridische moeder (79%).
De ouders van deze jeugdigen zijn relatief minder vaak hoog opgeleid, 16 procent heeft een HBO-opleiding of hoger behaald. Nagenoeg alle jeugdigen gaan nog naar school, het overgrote deel naar de middelbare school. 22 procent van de jeugdigen heeft een bijbaan naast school. 
Twee derde van de huishoudens van de jeugdigen is woonachtig in een corporatiewoning. 27 procent leeft van een bijstandsuitkering, het gemiddeld gestandaardiseerd huishoudinkomen ligt dan ook relatief laag met €16 316,-.

Versterkende factoren

Wanneer een jeugdige binnen dit profiel recentelijk (sinds 2012) verhuisd is, is de instroomkans hoger (zie figuur 4.2.1).

Download CSVToon tabel

	profiel H2
Wel recentelijk verhuisd	70
Niet recentelijk verhuisd	175

	profiel H2
Wel recentelijk verhuisd	70
Niet recentelijk verhuisd	175

Waar in Eindhoven wonen ze?

In heel Eindhoven valt 0,6 procent  binnen dit profiel. Jeugdigen in dit profiel komen het meest voor in de buurten Vaartbroek (5%, 10 jeugdigen), Jagershoef (5%, 10 jeugdigen), Groenewoud (5%, 10 jeugdigen) en Mensfoort (4%, 10 jeugdigen). Zie afbeelding 4.2.2.

4.3 Hoog-instroomprofiel H3: Eén ouder afwezig, ouder met GGZ-traject

Wie zitten er in het profiel?

In dit profiel zitten jeugdigen van 0-17 jaar waarvan minstens één van de juridische ouders in een GGZ-traject zit. Verder gaat het om jeugdigen waarvan niet beide juridische ouders in het huishouden wonen.

Omvang en instroom

Binnen dit profiel vallen 27 duizend Nederlandse jeugdigen, waarvan 470 in Eindhoven. In Eindhoven stroomde 13 procent van de jeugdigen in dit profiel in naar jeugdhulp.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

Van de jeugdigen in dit profiel woont 80 procent in een eenoudergezin, de overige 20 procent woont bij een stiefouder. 93 procent van de jeugdigen woont bij de juridische moeder in het gezin. Maar liefst 46 procent van de gezinnen in dit profiel leeft van een bijstandsuitkering, ze hebben dus ook een relatief laag huishoudinkomen met €14 932,-. De meesten jeugdigen zitten nog op de basisschool, wanneer jeugdigen al naar het voortgezet onderwijs gaan is dat veelal naar het vmbo.

Versterkende factoren

De instroomkans is hoger (14%) wanneer de jeugdige als hoogst gevolgde opleidingsniveau het basisonderwijs of vmbo heeft (zie figuur 4.3.1). Wanneer deze jeugdige ook geen migratieachtergrond heeft, uit overige westerse landen of de Antillen komt stijgt de instroomkans nog meer (16%).

Waar in Eindhoven wonen ze?

Deze jeugdigen komen het vaakst voor in de buurten Vaartbroek (6%, 30 jeugdigen), Groenewoud (5%, 25 jeugdigen) en Generalenbuurt (5%, 25 jeugdigen). Zie afbeelding 4.3.2.

4.4 Hoog-instroomprofiel H4: Één ouder afwezig, jongens 5-10 jaar

Wie zitten er in het profiel?

Dit profiel bestaat uit jongens van 5 tot en met 10 jaar oud, waarvan tenminste één juridische ouder afwezig is en een Nederlandse of Antilliaanse achtergrond hebben.

Omvang en instroom

Binnen dit profiel vallen 57 duizend Nederlandse jongens, waarvan 695 in Eindhoven. In Eindhoven stroomde 11 procent van de jongens in dit profiel in naar jeugdhulp.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

Maar liefst 94 procent heeft een Nederlands achtergrond, de overige 6 procent heeft een Voormalig Nederlandse Antillen of Arubaanse migratieachtergrond. De gemiddelde leeftijd is 8 jaar en alle leeftijden komen ongeveer even vaak voor. Gezien de leeftijd is het logisch dat alle jeugdigen binnen dit profiel nog naar de basisschool gaan. 
Bijna driekwart van de jongens in dit profiel woont in een eenpersoonshuishouden. 85 procent van alle jeugdigen in dit profiel wonen bij hun juridische moeder in het gezin. Van de ouders is één derde hoogopgeleid en 17 procent is afhankelijk van een bijstandsuitkering. 53 procent van alle huishoudens woont in een corporatiewoning.

Versterkende factoren

Binnen dit profiel is de instroomkans van jeugdigen met lager opgeleide ouders iets hoger (13%) dan die van hoger opgeleide ouders (10%). Zie figuur 4.4.1.

Waar in Eindhoven wonen ze?

De meeste jeugdigen in dit profiel wonen in Vaartbroek (4%, 25 jeugdigen). En relatief gezien wonen deze jeugdigen vaak in Lievendaal en Drents Dorp. Zie afbeelding 4.4.2.

4.5 Hoog-instroomprofiel H5: Verdachten van 6-11 jaar

Wie zit er in het profiel?

In dit profiel zitten jeugdigen van 6 tot 11 jaar die na 2012 een proces verbaal hebben ontvangen op verdenking van het plegen van een misdrijf.

Omvang en instroom

Dit is het kleinste profiel met daarin 4 135 Nederlandse jeugdigen, waarvan slechts 35 in Eindhoven. In Eindhoven stroomde 18 procent van de jeugdigen in dit profiel in naar jeugdhulp en is daarmee het profiel met de hoogste instroomkans.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

Gezien de kleine omvang van dit profiel kunnen we niets zeggen over de specifieke achtergrondkenmerken omdat deze onthullend kunnen zijn en de variabelen teveel onderhevig kunnen zijn aan willekeur.

Waar in Eindhoven wonen ze?

Verreweg de sterkste concentratie jeugdigen uit dit profiel woont in Vlokhoven (15%, 5 jeugdigen). Zie afbeelding 4.5.1.

4.6 Hoog-instroomprofiel H6: Eén ouder afwezig, ouder dan 11 jaar, bijstandssituatie

Wie zitten er in het profiel?

Dit profiel bestaat uit jongeren die ouder dan 11 jaar zijn, niet bij beide juridische ouders in het huishouden wonen en waarvan het gezin leeft van een bijstandsuitkering.

Omvang en instroom

Binnen dit profiel vallen ongeveer 14 duizend Nederlandse jeugdigen, waarvan 200 in Eindhoven. 10% van de Eindhovense jeugdigen in dit profiel stroomt door naar de jeugdhulp.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

Het aandeel jeugdigen in Nederland met een Nederlandse achtergrond is hier 83 procent, dit is hoog ten opzichte van de 62 procent in Eindhoven. De overige 17 procent heeft een Antilliaanse of Arubaanse migratieachtergrond. De gemiddelde leeftijd in dit profiel is 13 jaar. 
92 procent van de jeugdigen in dit profiel is woonachtig in een eenoudergezin en 93 procent woont bij zijn of haar juridische moeder in huis (zie figuur 4.6.1). De ouders van de jeugdigen in dit profiel zijn over het algemeen laag opgeleid; 93 procent heeft maximaal een Mbo-opleiding afgerond. De jeugdigen zitten vaak nog op de middelbare school en volgen dan meestal een vmbo-opleiding. Alle gezinnen binnen dit profiel zijn afhankelijk van een bijstandsuitkering, het is dan ook logisch dat het gemiddelde gestandaardiseerd huishoudinkomen laag is, namelijk €12 705,-. Ook de gemiddelde WOZ-waarde is de laagste van alle hoge instroomprofielen; €159 944,-. 92 procent van de huishoudens woont in een corporatiewoning.

Waar in Eindhoven wonen ze?

In heel Eindhoven valt 0,5 procent binnen dit profiel. Jeugdigen in dit profiel komen het meest voor in de buurten Vaartbroek (8%, 15 jeugdigen) en de Tempel (6%, 10 jeugdigen). Wat verder opvalt is dat deze jongeren relatief vaker dan verwacht wonen in de buurten Drents Dorp en Lievendaal.  Zie afbeelding 4.6.2.

4.7 Hoog-instroomprofiel H7: Jeugdigen 11-16 jaar, ouder met GGZ traject, lage WOZ-waarde woning

Wie zitten er in het profiel?

In dit profiel zitten jeugdigen van 11 tot en met 16 jaar waarvan tenminste één ouder een GGZ-traject volgt en waarvan de WOZ-waarde van de woning onder €223 500,- ligt. In dit profiel zitten geen jeugdigen met een Turkse of Marokkaanse migratieachtergrond.

Omvang en instroom

Binnen dit profiel vallen ongeveer 9 500 Nederlandse jeugdigen, waarvan 135 in Eindhoven. 11 procent van de Eindhovense jeugdigen in dit profiel stroomt door naar de jeugdhulp.

Wat voor Eindhovense jeugdigen zijn dit?

Het aandeel jeugdigen zonder migratieachtergrond in dit profiel is 61 procent,  het overige deel heeft een ‘overig niet westerse’ (19%), ‘overig westerse’ (16%) of een Surinaamse migratieachtergrond. De gemiddelde leeftijd in dit profiel is 15 jaar, met een lichte piek bij 11 tot 13 jaar (figuur 4.7.1). Gezien de leeftijd is het logisch dat veel van deze jeugdigen nog op de middelbare school zitten. Het overgrote deel doet een vmbo-opleiding. 
De jeugdigen in dit profiel wonen bij beide juridische ouders in het huishouden, deze ouders zijn in 81 procent van de gevallen gehuwd. Van deze ouders is 26 procent hoog opgeleid en is 11 procent afhankelijk van een bijstandsuitkering. Het gemiddelde gestandaardiseerd huishoudinkomen ligt op €18 564,-. 61 procent woont in een koopwoning, maar de gemiddelde WOZ-waarde is de op één na laagste van alle hoge instroomprofielen; €173 799,-.

Waar in Eindhoven wonen ze?

De jeugdigen uit dit profiel komen het vaakst voor in de buurten Woenselse Heide, Mensfoort, Generalenbuurt en ’t Hofke (allen 4%, 5 jeugdigen). Zie afbeelding 4.7.2.