CBS en gemeente Groningen brengen armoede in beeld

/ Auteur: Masja de Ree
© Hollandse Hoogte / Kees van de Veen
Het Urban Data Center (UDC) Groningen bestaat ruim twee jaar. Senior onderzoeker Klaas Kloosterman van de gemeente Groningen en CBS-beleidscoördinator Marleen Geerdinck leggen uit hoe de gemeente en het CBS in zo’n UDC samenwerken en wat dat oplevert. ‘De armoedemonitor is slechts het begin’, aldus Kloosterman.

Bijstandsuitkering

Groningen wil een smart urban region zijn. Daarin wil het maximaal gebruik maken van beschikbare data en beleid voeren dat gebaseerd is op feiten. Een onderdeel daarvan is dat er een goed beeld wordt gecreëerd van groepen mensen die ondersteuning nodig hebben. Dat gebeurt bijvoorbeeld met de armoedemonitor. ‘Met het UDC hebben wij onze armoedemonitor sterk verbeterd’, zegt Klaas Kloosterman van de afdeling Onderzoek, Informatie en Statistiek van de gemeente Groningen. ‘Voordat we gingen samenwerken met het CBS schatten wij het aantal mensen met een minimuminkomen in Groningen door te kijken naar het aantal mensen met een bijstandsuitkering, aangevuld met het aantal mensen dat een beroep doet op inkomensafhankelijke regelingen van de gemeente. Maar zo mis je de mensen die geen bijstand ontvangen én geen gebruik maken van regelingen, maar die toch weinig inkomen hebben. Mensen die een minimuminkomen uit werk hebben, weten bijvoorbeeld lang niet altijd dat regelingen voor gratis sportactiviteiten of cultuur ook voor hen gelden.’

Armoede bestrijden

Door het UDC heeft de gemeente Groningen nu meer zicht op inkomens van groepen inwoners. ‘Het CBS koppelt inkomensgegevens aan de data die we zelf verzamelen, waardoor een veel breder beeld van armoede ontstaat. Dat levert belangrijke informatie op voor het beleid. Bovendien kunnen we nu zien welke groepen mensen geen gebruik maken van regelingen, maar er wel recht op hebben. Wij kunnen hen daarop wijzen. Dat draagt bij aan de bestrijding van de gevolgen van armoede.’ De samenwerking tussen de gemeente Groningen en het CBS in het UDC gaat ook het komende jaar door. ‘De armoedemonitor is slechts het begin. We willen bijvoorbeeld ook graag onze data over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) door het CBS laten koppelen aan inkomensgegevens’, aldus Kloosterman.

Door het Urban Data Center heeft de gemeente Groningen nu meer zicht op inkomens van groepen inwoners

Mobiliteitsmonitor

Marleen Geerdinck is beleidscoördinator van het UDC Groningen namens het CBS. Zij vertelt dat het UDC in het afgelopen jaar een aantal onderzoeken heeft uitgevoerd, zowel voor de gemeente zelf als voor andere partijen in de regio. ‘Voor het samenwerkingsverband Regio Groningen-Assen maakten we bijvoorbeeld gezamenlijk een mobiliteitsmonitor, die in beeld brengt wie er van en naar Groningen reist en met welke reden. Hiervoor zijn data van de gemeente en het CBS samengevoegd om zo een compleet beeld van het gebruik van vervoer in de regio te krijgen.’ CBS en gemeente versterken elkaar in het UDC, aldus Geerdinck. ‘Het CBS heeft veel data en kennis over hoe je specifieke beleidsvragen op basis van feiten kunt beantwoorden, net als de gemeente. Ook weet de gemeente veel over de regio en beschikt zij over aanvullende data op regionaal niveau. Dat levert mooie producten op.’ Doordat het CBS met het UDC fysiek een werkplek bij de gemeente Groningen heeft ingericht, kan bovendien efficiënt gezamenlijk aan onderzoek worden gewerkt.

Meedenken

Kloosterman ziet wel nog een aantal punten waarop de bijdrage van het CBS verder kan worden uitgebreid: ‘We willen bijvoorbeeld graag werken met actuelere data over inkomen en het liefst met voorlopige cijfers. Als je een gemeente beleidsondersteunende informatie wilt bieden, heb je niet altijd exacte cijfers nodig. Je moet weten welke kant het op gaat.’ Geerdinck geeft aan dat het CBS wat dit betreft zo goed mogelijk meedenkt. ‘We hebben onderzocht hoe we gemeentes op dit gebied beter kunnen helpen, met als resultaat dat er vanaf volgend jaar recentere gegevens gebruikt kunnen worden.’