Academische wereld en CBS slaan brug tussen theorie en praktijk

/ Auteur: Masja de Ree
De universiteiten en CBS werken steeds vaker samen. Ze doen gezamenlijk onderzoek. Op het gebied van onderwijs en werk vindt uitwisseling plaats. Zo zijn bijvoorbeeld talentvolle studenten op HBO- of WO-niveau zeer welkom om bij CBS stage te lopen. Deze aanpak levert voor alle partijen goede resultaten op. 

In 2014 daagde CBS getalenteerde wiskundigen uit, die deelnamen aan het jaarlijkse evenement ‘Wiskunde met industrie’. Zij moesten voor de verkeersindex, die beschrijft hoe druk het op de Nederlandse wegen is, de absolute drukte op een weg berekenen met behulp van gegevens van verkeerslussen in het wegdek. Verkeerslussen zijn ongelijk over de Nederlandse wegen verdeeld. Daarom moet er een methode ontwikkeld worden die deze ongelijke verdeling corrigeert. Jacobiene van der Hoeven, beleidsmedewerker bij CBS: ‘Dit is één van de voorbeelden van geslaagde samenwerking tussen CBS en de onderzoekers van de universiteit. Het resultaat is een efficiënte methode om het totaal aantal voertuigen op een weg te schatten. CBS werkt deze oplossing nu verder uit.’

Wiskunde met industrie

‘Wiskunde met industrie’ wordt jaarlijks georganiseerd door steeds een andere wiskundefaculteit van een universiteit in Nederland. Getalenteerde wiskundigen uit binnen- en buitenland, onder wie studenten, promovendi, gepromoveerden en hoogleraren, schrijven zich in om gedurende één week in groepen problemen uit het bedrijfsleven - of in dit geval CBS - op te lossen. Een ander voorbeeld van zo’n samenwerkingsverband is Premium, het programma voor excellente studenten van de Maastrichtse Universiteit. ‘Daar doen we al een paar jaar aan mee’, zegt Van der Hoeven. ‘Vorig jaar vroeg CBS deze studenten hoe het jongeren zou kunnen interesseren voor statistiek. Tijdens de mastercursus ‘Marketing Innovation Management’ zochten de studenten met elkaar naar de beste oplossing. Het idee van het winnende team wordt door CBS onderzocht.’

Summerschool

In de afgelopen drie jaar heeft CBS - naast de bestaande hoogleraarschappen - extra geïnvesteerd in de samenwerking met universiteiten. ‘We hebben nagedacht over wat CBS te bieden heeft en hoe we een nog meer aantrekkelijke partner kunnen zijn’, zegt Kees Zeelenberg, directeur Methoden en Statistisch Beleid bij CBS. Voor CBS is het belangrijk om over een breed methodologisch en inhoudelijk terrein kennis te vergaren én te verspreiden. Dat kan op veel manieren. Eén daarvan is de Summerschool voor ‘Survey Design’. Die heeft in 2013 en 2014 plaatsgevonden en wordt ook in de zomer van dit jaar weer georganiseerd. In de Summerschool organiseert CBS samen met de Universiteit Utrecht een training voor onderzoekers. Zij leren hoe je een statistisch onderzoek opzet. Tegelijkertijd kan CBS laten zien wat het in huis heeft en komt het in contact met potentiële medewerkers.

Talentvolle studenten op HBO- en WO-niveau zijn zeer welkom om bij CBS stage te lopen

Kennis uit de praktijk

De Summerschool is met meer dan vijftig deelnemers uit verschillende landen een geslaagd initiatief. Voor de lessen wordt onder andere de methodenreeks van CBS ingezet. Zeelenberg: ‘We brengen de studenten statistische kennis bij uit onze praktijk.’ Een belangrijk praktisch aandachtspunt was het verbeteren van de toegang tot CBS-microdata voor universitaire onderzoekers. Dat is onder bepaalde voorwaarden en onder strikte beveiligingsmaatregelen mogelijk. De hard- en software van het beveiligde netwerk zijn verbeterd. Daardoor is de rekenkracht flink toegenomen. De catalogus van beschikbare databestanden wordt verder uitgebreid. Ook is het proces rond de contacten met klanten gestroomlijnd. Daardoor kunnen onderzoekers sneller geholpen worden. Inmiddels maken Nederlandse universiteiten veelvuldig gebruik van de CBS-microdata.

Speerpunten

Wat het onderzoek betreft maakt CBS strategische keuzes. Op die manier is de kennis, die  CBS samen met de universiteiten ontwikkelt, gericht op toepassing binnen het statistiekbureau. Daartoe zijn drie speerpunten bepaald: methodologie, globalisering en arbeidsmarkt. ‘Op deze gebieden is samenwerking met universiteiten noodzakelijk om goed voorbereid de toekomst tegemoet te gaan. We zoeken steeds samenwerking met leidende onderzoekers op deze gebieden. In het geval van methodologie gaat het bijvoorbeeld over de inzet van big data voor de statistiek of het gebruik van smartphones bij enquêtes. Dat zijn onderzoeken van groot belang’, aldus Zeelenberg.

Talentvolle studenten gezocht

Van der Hoeven wijst er op dat talentvolle studenten zeer welkom zijn bij CBS om stage te lopen. ‘Vanuit CBS onderhouden we contacten met studieverenigingen en we doen regelmatig mee met projecten, waarbij groepen studenten een CBS-probleem proberen op te lossen. CBS werkt ook steeds vaker samen met hogescholen. Zo heeft een team van CBS in Heerlen een innovatief project uitgevoerd met studenten van de opleiding Visuele communicatie van de Zuyd Hogeschool. Ook heeft CBS een LinkedIn-platform in het leven geroepen voor medewerkers van CBS, universiteiten en hogescholen. We nodigen alle geïnteresseerden uit zich hierbij aan te sluiten.’