Ruim 1 miljoen kinderen met kinderopvangtoeslag

kinderen in kinderopvang aan het knippen en plakken onder toeziend oog van leidster
© Hollandse Hoogte / marlieswessels.nl
In 2021 werd voor ruim 1 miljoen kinderen kinderopvangtoeslag uitgekeerd. Het aantal kinderen met kinderopvangtoeslag stijgt sinds 2015, wel vlakt de groei de laatste jaren af. De buitenschoolse opvang ving in 2021 bijna 536 duizend kinderen op, de dagopvang 541 duizend. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers.

Ouders die voldoen aan de voorwaarden en gebruikmaken van de formele kinderopvang, kunnen een deel van de kosten via de kinderopvangtoeslag vergoed krijgen. Het gaat hierbij om de formele opvang in een kindercentrum of door een geregistreerde gastouder. De gegevens zijn afkomstig van de Belastingdienst.

Hoewel het aantal 0- tot 12-jarige kinderen in de afgelopen jaren is afgenomen, stijgt het aantal kinderen met kinderopvangtoeslag sinds 2015. In de periode 2015-2018 was de groei in de dagopvang voornamelijk het gevolg van de omvorming van peuterspeelzalen tot kinderopvanglocaties. In deze periode steeg het aantal 0- tot 4-jarigen in de dagopvang met ruim 100 duizend. Vanaf 2019 vlakte de groei van het aantal kinderen in de dagopvang af.

Kinderen1) met kinderopvangtoeslag
jaarTotaal (x 1 000 kinderen)Dagopvang kindercentrum (x 1 000 kinderen)Buitenschoolse opvang kindercentrum (x 1 000 kinderen)Dagopvang gastouder (x 1 000 kinderen)Buitenschoolse opvang gastouder (x 1 000 kinderen)
2011836,0396,2372,484,470,5
2012821,5387,5369,779,768,4
2013774,8357,8353,577,366,2
2014754,6344,4346,178,464,9
2015764,3344,3354,583,265,1
2016818,2371,0383,189,568,7
2017878,4405,4416,892,068,7
2018946,5453,6452,691,866,1
2019982,7470,1480,891,162,5
2020996,6474,4497,385,756,4
2021*1007,5491,2498,283,249,4
*voorlopige cijfers 1) Een kind kan gebruikmaken van meerdere soorten opvang. In het totaal wordt een kind echter maar één keer geteld. Het totaal is daarom niet gelijk aan de som van alle kinderen die de verschillende soorten opvang bezoeken.

Minder opvang door gastouders

Het aantal kinderen dat door erkende gastouders wordt opgevangen, daalde in 2021 voor het vierde jaar op rij. In 2021 werden ruim 127 duizend kinderen door een erkende gastouder opgevangen, ruim 26 duizend minder dan in 2017. Vergeleken met een jaar eerder daalde in 2021 vooral het aantal kinderen dat voor of na school door gastouders werd opgevangen. In de kindercentra bleef het aantal kinderen in de buitenschoolse opvang met bijna 500 duizend nagenoeg gelijk.

Toeslag voor ruim 668 duizend ouders

In 2021 ontvingen ruim 668 duizend ouders toeslag voor de opvang van in totaal ruim 1 miljoen kinderen. Dat waren bijna 6 duizend meer ouders en 11 duizend meer kinderen dan in 2020. Gemiddeld ontvingen toeslagontvangers 5 230 euro per jaar, 250 euro meer dan in 2020. De declarabele opvangkosten bedroegen in 2021 gemiddeld 7 310 euro.

Kinderopvang voor 72 procent vergoed

Bij de invoering van de kinderopvangtoeslag was het uitgangspunt dat de overheid, de werkgevers en ouders elk een derde deel van de opvangkosten zouden betalen. In 2021 betaalden ouders gemiddeld bijna 2 100 euro op jaarbasis, dat is 28 procent van de declarabele opvangkosten. Een jaar eerder was dat 27 procent.

Vergoedingspercentage kinderopvangtoeslag per aanvrager
jaarVergoedingspercentage kinderopvangtoeslag per aanvrager (% van gedeclareerde kinderopvangkosten (gemiddeld))
200780,3
200880,5
200976,2
201076,2
201171,1
201266,0
201363,0
201463,2
201562,7
201667,9
201770,0
201869,9
201973,4
202072,8
2021*71,7
*voorlopige cijfers

Vaak verschillende vormen van opvang

Ouders ontvangen alleen kinderopvangtoeslag voor het gebruik van formele opvang. Naast de formele opvang kunnen ouders echter ook kiezen voor andere vormen van opvang om de zorg voor kinderen te combineren met werk, zoals zorg door de partner of opvang door opa en oma.

Uit cijfers uit de Enquête beroepsbevolking blijkt dat in 2021 6 procent van de huishoudens met kinderen van twaalf jaar of jonger en werkende ouders aangaf uitsluitend gebruik te maken van formele opvang. Bij 16 procent lag de zorg voor de kinderen op momenten dat men werkte enkel bij de partner. De overige huishoudens maakten gebruik van andere vormen van opvang of een combinatie van formele opvang met andere vormen. Bij 16 procent van de huishoudens werd de zorg door de partner aangevuld met een onbetaalde oppas én formele opvang. Ook wordt de zorg door de partner relatief vaak gecombineerd met ofwel formele opvang of een onbetaalde oppas.

Gebruik van kinderopvang door huishoudens met kinderen van 12 jaar of jonger, 2021
Opvangaandeel (%)
Enkel partner15,8
Partner, onbetaalde oppas en formele opvang15,7
Partner en formele opvang15,3
Partner en onbetaalde oppas14,0
Partner en andere vorm van opvang10,0
Enkel andere vorm van opvang9,9
Enkel formele opvang5,9
Enkel onbetaalde oppas3,8
Onbetaalde oppas en formele opvang3,3
Partner en betaalde oppas1,3
Overige combinaties5,1