Levensverwachting in 2019 toegenomen

25-9-2020 00:00

De levensverwachting is in 2019 toegenomen met 4 maanden tot 80,5 jaar voor mannen, en met 3 maanden tot 83,6 jaar voor vrouwen. De hogere sterfte door het coronavirus COVID-19 kan een effect hebben op de ontwikkeling van de levensverwachting. Afhankelijk van de sterfte in de rest van het jaar zal de levensverwachting in 2020 gelijk blijven of dalen. Dat meldt het CBS op basis van nieuw onderzoek.

[video: https://www.cbs.nlnl-nl/video/89f9a1d37ac84f989016a060a34bc9bb]

De toename van de levensverwachting in 2019 is hoger dan gemiddeld in de zeven jaren daarvoor. Tussen 2012 en 2018 steeg de levensverwachting met gemiddeld 2 maanden voor mannen en 1 maand voor vrouwen. De stijging in 2019 is weer vergelijkbaar met de gemiddelde jaarlijkse toename in de jaren daarvoor, 2002 tot 2012.

Levensverwachting bij geboorte
Jaar	Mannen Nederland (jaar)	Mannen EU (jaar)	Vrouwen Nederland (jaar)	Vrouwen EU (jaar)
2000	75,54		80,58
2001	75,80		80,71
2002	75,99	74,3	80,69	80,9
2003	76,24	74,4	80,93	80,8
2004	76,87	75,0	81,44	81,5
2005	77,19	75,1	81,60	81,5
2006	77,63	75,6	81,89	82,0
2007	78,01	75,8	82,31	82,2
2008	78,32	76,1	82,28	82,4
2009	78,53	76,4	82,65	82,6
2010	78,77	76,7	82,72	82,9
2011	79,18	77,0	82,85	83,1
2012	79,14	77,1	82,82	83,1
2013	79,41	77,5	83,04	83,3
2014	79,87	77,9	83,29	83,7
2015	79,73	77,7	83,13	83,3
2016	79,88	78,0	83,13	83,7
2017	80,06	78,1	83,32	83,6
2018	80,16	78,2	83,33	83,7
2019	80,46		83,56
Bron: CBS, Eurostat

Levensverwachting bij geboorte
Jaar	Mannen Nederland (jaar)	Mannen EU (jaar)	Vrouwen Nederland (jaar)	Vrouwen EU (jaar)
2000	75,54		80,58
2001	75,80		80,71
2002	75,99	74,3	80,69	80,9
2003	76,24	74,4	80,93	80,8
2004	76,87	75,0	81,44	81,5
2005	77,19	75,1	81,60	81,5
2006	77,63	75,6	81,89	82,0
2007	78,01	75,8	82,31	82,2
2008	78,32	76,1	82,28	82,4
2009	78,53	76,4	82,65	82,6
2010	78,77	76,7	82,72	82,9
2011	79,18	77,0	82,85	83,1
2012	79,14	77,1	82,82	83,1
2013	79,41	77,5	83,04	83,3
2014	79,87	77,9	83,29	83,7
2015	79,73	77,7	83,13	83,3
2016	79,88	78,0	83,13	83,7
2017	80,06	78,1	83,32	83,6
2018	80,16	78,2	83,33	83,7
2019	80,46		83,56
Bron: CBS, Eurostat

Nederland en EU

De levensverwachting van Nederlandse vrouwen lag in 2018 4 maanden onder het gemiddelde in de EU, die van Nederlandse mannen juist 2 jaar daarboven.
Ook in andere Europese landen nam de levensverwachting tussen 2012 en 2018 minder snel toe dan in de periode 2002-2012. Net als in Nederland nam de levensverwachting voor mannen in de EU in beide perioden sterker toe dan die voor vrouwen.
Uit onderzoek komt vooral naar voren dat de sterke stijging van de levensverwachting tussen 2002 en 2012 in Nederland uitzonderlijk was. Veranderingen in de zorg, zoals meer ouderenzorg, en de afname van de sterfte aan hart- en vaatziekten hebben daarbij meegespeeld.

Tijdelijk effect van corona

In het voorjaar van 2020 zijn door de corona-uitbraak meer mensen overleden dan gemiddeld (in week 11 tot en met 19 naar schatting bijna 9 duizend meer). Het precieze effect van de hogere sterfte door corona op de levensverwachting in 2020 is nog niet bekend. Dat hangt af van de ontwikkeling in de rest van het jaar, waarvoor het CBS scenario’s heeft doorgerekend. In het meest gunstige scenario, als de hogere sterfte in het voorjaar gecompenseerd wordt door lagere sterfte in het najaar, zal de levensverwachting in 2020 ongeveer hetzelfde zijn als in 2019. Bij een toename van de sterfte in de laatste maanden zal de levensverwachting met enkele maanden dalen. In het meest ongunstige scenario, als er een tweede golf komt die dubbel zo veel sterfte veroorzaakt als de eerste golf, zal de levensverwachting mogelijk met ongeveer een jaar dalen naar het niveau van 2010.
Na vorige perioden met hoge sterfte, de Spaanse griep en de Tweede Wereldoorlog, was de levensverwachting weer snel terug op het oude niveau.

Levensverwachting bij geboorte sinds 1861¹⁾
Periode	Mannen (jaar)	Vrouwen (jaar)
1861 tot 1866	36,46	38,24
1866 tot 1871	36,50	38,50
1871 tot 1876	36,35	38,70
1876 tot 1881	39,84	42,45
1881 tot 1886	41,41	43,98
1886 tot 1891	42,52	45,37
1891 tot 1896	44,10	46,91
1896 tot 1901	47,49	50,43
1901 tot 1906	49,35	52,21
1906 tot 1911	52,64	54,96
1911 tot 1916	55,32	57,43
1916 tot 1921	53,35	55,28
1921 tot 1926	60,78	62,25
1926 tot 1931	62,48	63,94
1931 tot 1936	65,07	66,45
1936 tot 1941	65,87	67,86
1941 tot 1946	59,70	65,11
1946 tot 1951	68,69	71,26
1951 tot 1956	70,70	73,39
1956 tot 1961	71,29	74,81
1961 tot 1966	71,16	75,89
1966 tot 1971	70,97	76,38
1971 tot 1976	71,23	77,21
1976 tot 1981	72,10	78,62
1981 tot 1986	72,88	79,53
1986 tot 1991	73,56	79,99
1991 tot 1996	74,30	80,22
1996 tot 2001	75,18	80,52
2001 tot 2006	76,42	81,08
2006 tot 2011	78,26	82,37
2011 tot 2016	79,47	83,03
¹⁾ Per periode van vijf jaar.

Levensverwachting bij geboorte sinds 1861¹⁾
Periode	Mannen (jaar)	Vrouwen (jaar)
1861 tot 1866	36,46	38,24
1866 tot 1871	36,50	38,50
1871 tot 1876	36,35	38,70
1876 tot 1881	39,84	42,45
1881 tot 1886	41,41	43,98
1886 tot 1891	42,52	45,37
1891 tot 1896	44,10	46,91
1896 tot 1901	47,49	50,43
1901 tot 1906	49,35	52,21
1906 tot 1911	52,64	54,96
1911 tot 1916	55,32	57,43
1916 tot 1921	53,35	55,28
1921 tot 1926	60,78	62,25
1926 tot 1931	62,48	63,94
1931 tot 1936	65,07	66,45
1936 tot 1941	65,87	67,86
1941 tot 1946	59,70	65,11
1946 tot 1951	68,69	71,26
1951 tot 1956	70,70	73,39
1956 tot 1961	71,29	74,81
1961 tot 1966	71,16	75,89
1966 tot 1971	70,97	76,38
1971 tot 1976	71,23	77,21
1976 tot 1981	72,10	78,62
1981 tot 1986	72,88	79,53
1986 tot 1991	73,56	79,99
1991 tot 1996	74,30	80,22
1996 tot 2001	75,18	80,52
2001 tot 2006	76,42	81,08
2006 tot 2011	78,26	82,37
2011 tot 2016	79,47	83,03
¹⁾ Per periode van vijf jaar.

Bronnen

Link StatLine - Levensverwachting
Externe link Eurostat - Life expectancy increased in EU-27 in 2018

Relevante links

Link Nieuwsbericht — Sterfte in coronatijd
Link Nieuwsbericht – Levensverwachting stijgt minder had in Nederland en EU
Link Statistische Trends – De invloed van corona op onze levensverwachting
Link Statistische Trends – Sterfte en levensverwachting in de 21ste eeuw: waarom veranderde de trend rond 2012?