Internationaliseringsmonitor 2016, vierde kwartaal

In deze Internationaliseringsmonitor staat de rol van het zelfstandig MKB in de internationale handel van Nederland centraal.

Tot het zelfstandig MKB worden bedrijven gerekend die géén onderdeel zijn van een groot Nederlands concern (met in totaal meer dan 250 werkzame personen). Ook bedrijven die onder buitenlandse zeggenschap staan, worden niet tot het zelfstandig MKB gerekend. Dit onderscheid is van belang omdat een klein bedrijf dat toegang heeft tot het kapitaal, kennis, internationaal netwerk of R&D van een groot moederbedrijf hele andere kansen op de (inter)nationale markt heeft dan een zelfstandige ondernemer die niet terug kan vallen op dergelijk faciliteiten.

Enkele bevindingen in deze editie:

  • Het overgrote deel van de exporterende bedrijven behoort tot het zelfstandig MKB. Deze bedrijven nemen ongeveer een kwart van de goederenexport voor hun rekening.
  • Bij de export van diensten zien we een vergelijkbaar patroon: de meeste exporterende bedrijven behoren tot het zelfstandig MKB en zijn deze goed voor ongeveer een vijfde van de export van diensten.
  • Ongeveer de helft van de werkzame  personen is of werkt bij een zelfstandige MKB bedrijf.
  • Het zelfstandig MKB exporteert relatief veel Nederlandse producten vergeleken met het niet-zelfstandig MKB.
  • De gemiddelde exportwaarde van een (exporterende) zelfstandig MKB-er is 900 duizend euro;
  • Export naar België komt het vaakst voor in het zelfstandig MKB.
  • Elk jaar zijn er vele startende exporteurs in het zelfstandig MKB; zo’n 6 duizend bedrijven per jaar. Ook telt het zelfstandig MKB veel incidentele exporteurs.
  • Per euro finale afzet, is de toegevoegde waarde van het zelfstandig MKB (79 cent) groter dan bij het grootbedrijf (58 cent). Het zelfstandig MKB maakt minder intensief gebruik van importen dan het grootbedrijf en is meer gericht op de binnenlandse markt.
  • Buitenlandse multinationals investeren meer in menselijk kapitaal, als het gaat om het volgen van een cursus, dan bedrijven die geen onderdeel vormen van een multinational. Ze investeren echter niet méér in menselijk kapitaal dan Nederlandse multinationals.
  • Het zelfstandig MKB investeert minder in menselijk kapitaal dan het grootbedrijf en het overig MKB. Dit verschil blijft ook bestaan als de zelfstandig MKB-er buitenlandse dochters heeft (Nederlandse multinational).