Winst en dividend grote ondernemingen hoger dan voor corona

© Hollandse Hoogte
Grote ondernemingen maakten in 2022 ruim 4,5 keer zoveel nettowinst als in coronajaar 2020. De operationele winsten lagen ook hoger dan voor corona. Grote bedrijven die dividend uitkeren maakten in 2022 ruim tweemaal zoveel over aan aandeelhouders als een jaar eerder. De dividenduitkering van deze bedrijven lag ongeveer een kwart hoger dan de nettowinst in 2022. Dit blijkt uit een analyse van het CBS op basis van de Statistiek Financiën van Ondernemingen. Het onderzoek is gedaan onder een panel van 320 grote ondernemingen, goed voor ongeveer de helft van de nettowinst van alle niet-financiële bedrijven.

In 2022 nam de nettowinst van de grote bedrijven toe tot ruim 132 miljard euro. Ook de operationele winst (zonder financiële winst) steeg sterk, naar 52 miljard euro. Deze was tijdens de coronacrisis in 2020 – toen omzetten sterker daalden dan vaste kosten zoals afschrijvingen en lonen – afgenomen tot 16 miljard euro. In 2021 herstelde de operationele winst, en was deze met 32 miljard euro gelijk aan het niveau voor corona, in 2019. Hoewel er in 2022 een lichte stijging was in de kosten voor grond- en hulpstoffen, kwam de operationele winst van de grote ondernemingen bijna 60 procent hoger uit dan in 2019.

Winst grote ondernemingen
JaarNettowinst (mld euro)Operationele winst (mld euro)
20198132
20202816
202111932
2022*13252
*voorlopige cijfers

In 2020 laagste aantal grote ondernemingen met dividenduitkering

In 2020 keerden 115 van de 320 grote ondernemingen dividend uit, een vijfde minder dan in 2019. In 2020 konden Nederlandse bedrijven NOW-steun aanvragen, waarbij een dividend- en bonusverbod gold. Bij de grote ondernemingen die wel dividend uitkeerden in 2020 bedroeg het dividend het dubbele van de winst in dat jaar (54 miljard euro). Mogelijk probeerden de bedrijven die wel uitkeerden de vergoeding voor aandeelhouders gelijk te houden. Hoewel 20 procent minder bedrijven dividend uitkeerden, bleef het dividend van de resterende bedrijven 13 procent onder het uitgekeerde dividend van 2019 (62 miljard euro). In 2021 bleef de dividenduitkering vrijwel gelijk aan 2020. In 2022 steeg het uitgekeerde dividend fors, en was dit 23 miljard meer dan de door deze bedrijven behaalde nettowinst van dat jaar. Hoewel een bedrijf in een jaar meer dividend als winst in dat jaar kan uitkeren, bijvoorbeeld door gereserveerde winsten uit voorgaande jaren alsnog uit te keren, is het gebruikelijk dat bedrijven ook een deel van hun winst herinvesteren in het bedrijf.

Dividend en winst grote ondernemingen met dividenduitkering1)
JaarNettowinst (mld euro)Dividend (mld euro)
20196562
20202454
20218353
2022*102125
*voorlopige cijfers 1)Deze cijfers hebben enkel betrekking op grote ondernemingen met een dividenduitkering. Het aantal bedrijven dat dividend uitkeert verschilt per jaar.

Hoogste dividenduitkeringen bij bedrijven onder buitenlandse zeggenschap

Grote ondernemingen onder buitenlandse ultieme zeggenschap maakten in 2019 ruim twee keer zoveel winst in Nederland als grote ondernemingen onder Nederlandse zeggenschap. Grote ondernemingen onder buitenlandse zeggenschap met een dividenduitkering, keerden gemiddeld haast viermaal zoveel dividend uit in dat jaar als een grote onderneming onder Nederlandse zeggenschap. In 2020 daalde het gemiddelde dividend van bedrijven onder Nederlandse ultieme zeggenschap van 185 miljoen naar 149 miljoen euro per bedrijf. Bij bedrijven onder buitenlandse ultieme zeggenschap was er juist een toename. In 2022, een jaar waarin de grote ondernemingen meer nettowinst maakten, keerden grote ondernemingen onder buitenlandse zeggenschap gemiddeld bijna 1,3 miljard euro uit.

Gemiddeld dividend grote ondernemingen1) naar ultieme zeggenschap
JaarUltieme zeggenschapGemiddeld dividend (mln euro)
2019Buitenlands606
2019Nederlands185
2020Buitenlands688
2020Nederlands149
2021Buitenlands616
2021Nederlands183
2022*Buitenlands1291
2022*Nederlands296
*voorlopige cijfers 1)Deze cijfers hebben enkel betrekking op grote ondernemingen met een dividenduitkering. Het aantal bedrijven dat dividend uitkeert verschilt per jaar.