Drie kwart volwassenen bezorgd over gevolgen klimaatverandering

© ANP / Flip Franssen
Van de Nederlanders van 18 jaar of ouder maakt 76 procent zich zorgen over de gevolgen van klimaatverandering voor toekomstige generaties. Steeds meer droge zomers en overstromingen baren mensen de grootste zorgen over de ontwikkelingen in Nederland door klimaatverandering. Tegelijkertijd maakt 58 procent van de volwassenen zich zorgen over de kosten van het klimaatbeleid door de overheid. Dit meldt het CBS op basis van het onderzoek Belevingen, dat in 2023 in het teken stond van klimaatverandering en energietransitie.

34 procent van de volwassenen maakt zich veel zorgen over de klimaatverandering voor toekomstige generaties (31 procent in 2020), 41 procent maakt zich hierover enige zorgen. Vrouwen maken zich vaker veel zorgen dan mannen (38 tegen 31 procent), en ouderen vaker dan jongeren (43 procent van de 75-plussers tegen 30 procent van de 18- tot 25-jarigen).

Zorgen over gevolgen klimaatverandering voor toekomstige generaties
 Veel zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Enige zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Niet zo veel zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Geen zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Geen antwoord (% personen van 18 jaar of ouder)Gelooft niet in klimaatverandering of weet het niet (% personen van 18 jaar of ouder)
202334,441,313,23,70,86,6
202031,244,713,04,90,55,7

Meeste zorgen over droge zomers en overstromingen

Mensen maken zich de meeste zorgen over meer droge zomers (76 procent) en meer overstromingen in Nederland (71 procent). Ook is rond de 60 procent van de volwassenen bezorgd over het uitsterven van dier- en plantensoorten, meer zware regen- en hagelbuien, meer hete zomers en het ontstaan van een kleiner woongebied door de stijging van de zeespiegel.

Bezorgdheid over gevolgen klimaatverandering, 2023
Gevolgen klimaatveranderingVeel zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Enige zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Niet zo veel zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Geen zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Weet ik niet (% personen van 18 jaar of ouder)Geen antwoord (% personen van 18 jaar of ouder)Gelooft niet in klimaatverandering of weet het niet (% personen van 18 jaar of ouder)
Meer droge zomers34,441,3123,90,90,76,6
Meer overstromingen31,839,515,34,71,30,86,6
Uitsterven van dier- en plantensoorten33,933,716,16,820,96,6
Meer zware regen- en
hagelbuien
24,642,319,45,41,10,76,6
Meer hete zomers20,840,921,88,210,86,6
Kleiner woongebied door
hogere zeespiegel
23,435,521,792,51,26,6

Voor minder dan helft volwassenen gaat klimaatbeleid niet ver genoeg

44 procent van de volwassenen vindt dat het klimaatbeleid van de overheid niet ver genoeg gaat. Een kleiner deel (23 procent) vindt dat het wel ver genoeg gaat. De meesten, 55 procent, vinden de aandacht voor klimaatverandering niet overdreven, 22 procent vindt van wel.
33 procent van de volwassenen vindt dat Nederland alleen een streng klimaatbeleid moet voeren als grotere landen, zoals China en de Verenigde Staten, dit ook doen. Een groter deel, 45 procent, is het daarmee oneens.

Zorgen over kosten klimaatbeleid

Een ruime meerderheid van de volwassenen (82 procent) vindt het belangrijk dat de overheid zich met klimaatbeleid bezighoudt. Maar ook maakt 58 procent zich zorgen over de kosten hiervan (50 procent in 2020). Vooral mannen, mensen die ten hoogste een diploma op vmbo of mbo niveau 1 hebben, en personen uit huishoudens met een lagere welvaart maken zich hier naar verhouding veel zorgen over.

Bezorgdheid over kosten klimaatbeleid naar welvaart huishouden, 2023
WelvaartsgroepVeel zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Enige zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Niet zo veel zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Geen zorgen (% personen van 18 jaar of ouder)Geen antwoord (% personen van 18 jaar of ouder)Denkt niet dat klimaatbeleid burgers veel geld gaat kosten (% personen van 18 jaar of ouder)Weet niet of klimaatbeleid burgers veel geld gaat kosten (% personen van 18 jaar of ouder)
1e kwartielgroep (lage welvaart)28,128,37,91,10,87,626,2
2e kwartielgroep29,234,67,61,30,65,221,4
3e kwartielgroep22,338,111,21,70,46,419,9
4e kwartielgroep (hoge welvaart)18,437,714,52,80,36,919,5

Grote bedrijven, industrie en luchtvaart doen te weinig volgens drie kwart 18-plussers

73 procent van de mensen vindt dat grote bedrijven, de industrie en de luchtvaart te weinig doen om klimaatverandering tegen te gaan. 66 procent is van mening dat landen buiten de Europese Unie te weinig hieraan doen. Ongeveer de helft vindt dit van de landelijke overheid (51 procent), burgers (48 procent), en van de Europese Unie (46 procent). Van boeren wordt het vaakst gevonden dat ze genoeg bijdragen om klimaatverandering tegen te gaan (38 procent), 6 procent vindt dat boeren te veel bijdragen.

Standpunt over bijdrage aanpak klimaatverandering, 2023
Instantie of personenTe weinig (% personen van 18 jaar of ouder)Genoeg (% personen van 18 jaar of ouder)Te veel (% personen van 18 jaar of ouder)Weet ik niet (% personen van 18 jaar of ouder)Geen antwoord (% personen van 18 jaar of ouder)Gelooft niet in klimaatverandering of weet het niet (% personen van 18 jaar of ouder)
Grote bedrijven en
industrie
73,181,69,11,56,6
Luchtvaart72,69,11,78,61,56,6
Landen buiten
Europese Unie
66,33,71,419,82,36,6
Landelijke overheid50,920,37,212,82,26,6
Burgers4827,72,413,51,76,6
Europese Unie46,218,38,118,52,36,6
Gemeente en provincie37,426,52,62526,6
Boeren34,837,9613,11,76,6

Verder in de publicatie Klimaatverandering en energietransitie: opvattingen en gedrag van Nederlanders in 2023

Behalve over klimaatverandering en energietransitie, bevat deze publicatie cijfers over diverse andere thema’s, waaronder duurzaam wonen, duurzame mobiliteit, duurzame voeding, en klimaatbewuste leefstijl. Zo komen onder meer de volgende vragen aan de orde:
• Hoeveel huishoudens hebben een warmtepomp of zonnepanelen? Hoeveel zijn van plan deze aan te schaffen, en welke knelpunten zien ze daarbij?
• Wat vinden mensen van maatregelen als de maximumsnelheid van 100 kilometer op snelwegen?
• Zijn mensen minder gaan vliegen, en hoe zit het met vliegschaamte?
• Zijn mensen minder vlees gaan eten, en wat motiveert hen om dat wel of niet te doen?
Hoe milieuvriendelijk gedragen mensen zich in hun dagelijkse leven, en doen ze ook wat ze zeggen?

De cijfers zijn voor het grootste deel afkomstig uit het onderzoek Belevingen 2023, een CBS-enquête gehouden in de periode februari-april 2023. In totaal namen ruim 18 duizend personen van 18 jaar of ouder aan dit onderzoek deel. Het onderzoek werd ook in 2020 gehouden, waardoor in beeld kan worden gebracht in hoeverre opvattingen en gedrag rondom klimaatverandering, energietransitie en duurzaamheid veranderd zijn.