In 2e kwartaal 2021 minder mensen overleden aan COVID-19 dan in 1e kwartaal

4-11-2021 00:00

Over dit onderwerp zijn nieuwere cijfers beschikbaar. Bekijk de laatste cijfers.

In april, mei en juni 2021 overleden minder mensen aan COVID-19 (corona) dan in de maanden daarvoor. Van het begin van de coronapandemie in maart 2020 tot en met juni 2021 stierven in totaal 31 384 mensen aan deze ziekte. In het tweede kwartaal kreeg 16 procent van de aan COVID-19 overleden mensen Wlz-zorg, een kwartaal eerder was dat nog 51 procent. Dit meldt het CBS op basis van de voorlopige cijfers tot en met juni 2021 over doodsoorzaken.

De COVID-19-sterfte is vanaf februari 2021 afgenomen. In april overleden 1 397 mensen aan vermoedelijke of vastgestelde COVID-19, in mei 935 en in juni 248.

Overledenen aan COVID-19 per maand
Jaar	Maand	Vastgestelde COVID-19	Vermoedelijke COVID-19
2020	maart	1715	494
2020	april	4871	1506
2020	mei	1113	213
2020	juni	194	72
2020	juli	67	25
2020	augustus	133	35
2020	september	301	35
2020	oktober	2045	125
2020	november	3141	86
2020	december	3883	84
2021*	januari	4370	83
2021*	februari	2513	57
2021*	maart	1614	29
2021*	april	1379	18
2021*	mei	926	9
2021*	juni	244	4
* voorlopige cijfers

Overledenen aan COVID-19 per maand
Jaar	Maand	Vastgestelde COVID-19	Vermoedelijke COVID-19
2020	maart	1715	494
2020	april	4871	1506
2020	mei	1113	213
2020	juni	194	72
2020	juli	67	25
2020	augustus	133	35
2020	september	301	35
2020	oktober	2045	125
2020	november	3141	86
2020	december	3883	84
2021*	januari	4370	83
2021*	februari	2513	57
2021*	maart	1614	29
2021*	april	1379	18
2021*	mei	926	9
2021*	juni	244	4
* voorlopige cijfers

De cijfers over doodsoorzaken zijn gebaseerd op de doodsoorzaakverklaringen van een arts, die het CBS ontvangt van de gemeente waar iemand is overleden. Het CBS publiceert gegevens wanneer meer dan 95 procent van de doodsoorzakenverklaringen, over de periode waarover gepubliceerd wordt, ontvangen en verwerkt is. De cijfers in dit bericht zijn gebaseerd op 97,4 procent van alle doodsoorzakenverklaringen in april 2021, 96,7 procent in mei en 96,0 procent in juni. Het CBS publiceert ook wekelijks over het aantal overledenen, gebaseerd op sterfteberichten die het CBS maandelijks van gemeenten krijgt. Die sterfteberichten bevatten geen informatie over de doodsoorzaken.

Minder Wlz-gebruikers overleden aan COVID-19

In het tweede kwartaal van 2021 overleden 424 gebruikers van langdurige zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) aan COVID-19. Dat waren er 4 025 minder dan in het eerste kwartaal. Van de 31 384 mensen die sinds maart 2020 zijn gestorven aan vastgestelde of vermoedelijke COVID-19 ontving 53 procent (16 550 mensen) zorg vanuit de Wlz, zoals zorg in een verpleeghuis. Sinds de tweede helft van februari 2021 neemt dit aandeel af: in het eerste kwartaal was dit 51 procent, in het tweede kwartaal nog 16 procent.

Met 26 procent van de sterfgevallen was COVID-19 in het eerste kwartaal nog een van de belangrijkste doodsoorzaken van Wlz-zorggebruikers. In het tweede kwartaal was dat nog 3 procent. Ook in de overige bevolking werd met 8 procent in het tweede kwartaal (15 procent in het eerste kwartaal) een kleiner deel van de sterfte veroorzaakt door COVID-19.

Sterfte aan COVID-19 per week
Jaar	Week	Wlz-gebruikers (% van totale sterfte per week)	Overige bevolking (% van totale sterfte per week)
2020	10	0	0
2020	11	1	1
2020	12	11	11
2020	13	28	28
2020	14	45	32
2020	15	52	28
2020	16	50	20
2020	17	42	17
2020	18	32	11
2020	19	26	7
2020	20	17	6
2020	21	14	4
2020	22	10	3
2020	23	7	2
2020	24	4	2
2020	25	3	1
2020	26	2	1
2020	27	2	1
2020	28	2	0
2020	29	1	0
2020	30	1	0
2020	31	1	1
2020	32	2	1
2020	33	3	1
2020	34	3	1
2020	35	2	1
2020	36	2	1
2020	37	2	1
2020	38	5	1
2020	39	8	3
2020	40	10	4
2020	41	14	6
2020	42	20	10
2020	43	25	14
2020	44	33	17
2020	45	36	18
2020	46	30	16
2020	47	27	16
2020	48	27	14
2020	49	25	13
2020	50	28	13
2020	51	35	16
2020	52	40	20
2020	53	39	21
2021*	1	38	20
2021*	2	38	19
2021*	3	38	17
2021*	4	33	15
2021*	5	28	15
2021*	6	29	14
2021*	7	25	14
2021*	8	19	14
2021*	9	15	13
2021*	10	11	12
2021*	11	10	12
2021*	12	8	12
2021*	13	6	14
2021*	14	5	13
2021*	15	6	13
2021*	16	4	12
2021*	17	5	13
2021*	18	5	12
2021*	19	4	10
2021*	20	3	8
2021*	21	1	5
2021*	22	2	5
2021*	23	1	3
2021*	24	2	2
2021*	25	1	1
*voorlopige cijfers

Sterfte aan COVID-19 per week
Jaar	Week	Wlz-gebruikers (% van totale sterfte per week)	Overige bevolking (% van totale sterfte per week)
2020	10	0	0
2020	11	1	1
2020	12	11	11
2020	13	28	28
2020	14	45	32
2020	15	52	28
2020	16	50	20
2020	17	42	17
2020	18	32	11
2020	19	26	7
2020	20	17	6
2020	21	14	4
2020	22	10	3
2020	23	7	2
2020	24	4	2
2020	25	3	1
2020	26	2	1
2020	27	2	1
2020	28	2	0
2020	29	1	0
2020	30	1	0
2020	31	1	1
2020	32	2	1
2020	33	3	1
2020	34	3	1
2020	35	2	1
2020	36	2	1
2020	37	2	1
2020	38	5	1
2020	39	8	3
2020	40	10	4
2020	41	14	6
2020	42	20	10
2020	43	25	14
2020	44	33	17
2020	45	36	18
2020	46	30	16
2020	47	27	16
2020	48	27	14
2020	49	25	13
2020	50	28	13
2020	51	35	16
2020	52	40	20
2020	53	39	21
2021*	1	38	20
2021*	2	38	19
2021*	3	38	17
2021*	4	33	15
2021*	5	28	15
2021*	6	29	14
2021*	7	25	14
2021*	8	19	14
2021*	9	15	13
2021*	10	11	12
2021*	11	10	12
2021*	12	8	12
2021*	13	6	14
2021*	14	5	13
2021*	15	6	13
2021*	16	4	12
2021*	17	5	13
2021*	18	5	12
2021*	19	4	10
2021*	20	3	8
2021*	21	1	5
2021*	22	2	5
2021*	23	1	3
2021*	24	2	2
2021*	25	1	1
*voorlopige cijfers

Daling zet door in juni

Ook op weekbasis nam het aantal sterfgevallen met COVID-19 als doodsoorzaak af. In de laatste week van juni overleden 27 mensen aan deze ziekte, dat was 1 procent van de sterfgevallen. In april overleden wekelijks nog ruim 300 mensen aan COVID-19, circa 10 procent van de sterfgevallen.

Overledenen per week*
Jaar	Week	Overige doodsoorzaken	COVID-19
2020	1	3103
2020	2	3364
2020	3	3157
2020	4	3044
2020	5	3164
2020	6	3194
2020	7	3198
2020	8	2959
2020	9	3098
2020	10	3101	5
2020	11	3182	35
2020	12	3202	412
2020	13	3208	1250
2020	14	3165	1920
2020	15	3005	1976
2020	16	2838	1469
2020	17	2813	1095
2020	18	2713	667
2020	19	2552	435
2020	20	2495	282
2020	21	2552	217
2020	22	2580	149
2020	23	2575	106
2020	24	2623	66
2020	25	2645	49
2020	26	2625	34
2020	27	2605	32
2020	28	2593	25
2020	29	2520	8
2020	30	2653	18
2020	31	2643	22
2020	32	2611	28
2020	33	3157	52
2020	34	2806	48
2020	35	2702	31
2020	36	2664	27
2020	37	2707	31
2020	38	2653	67
2020	39	2752	139
2020	40	2805	195
2020	41	2752	269
2020	42	2784	434
2020	43	2803	643
2020	44	2829	854
2020	45	2692	894
2020	46	2800	779
2020	47	2666	665
2020	48	2753	649
2020	49	2912	614
2020	50	2913	695
2020	51	2967	938
2020	52	2746	1116
2020	53	2919	1183
2021*	1	3000	1143
2021*	2	2829	1023
2021*	3	2881	981
2021*	4	2895	821
2021*	5	2924	730
2021*	6	2862	687
2021*	7	2877	651
2021*	8	2705	502
2021*	9	2683	422
2021*	10	2861	385
2021*	11	2693	349
2021*	12	2710	334
2021*	13	2814	364
2021*	14	2836	326
2021*	15	2797	340
2021*	16	2843	301
2021*	17	2808	315
2021*	18	2721	279
2021*	19	2776	238
2021*	20	2802	186
2021*	21	2694	113
2021*	22	2893	116
2021*	23	2821	62
2021*	24	2818	51
2021*	25	2644	27
*voorlopige cijfers

Overledenen per week*
Jaar	Week	Overige doodsoorzaken	COVID-19
2020	1	3103
2020	2	3364
2020	3	3157
2020	4	3044
2020	5	3164
2020	6	3194
2020	7	3198
2020	8	2959
2020	9	3098
2020	10	3101	5
2020	11	3182	35
2020	12	3202	412
2020	13	3208	1250
2020	14	3165	1920
2020	15	3005	1976
2020	16	2838	1469
2020	17	2813	1095
2020	18	2713	667
2020	19	2552	435
2020	20	2495	282
2020	21	2552	217
2020	22	2580	149
2020	23	2575	106
2020	24	2623	66
2020	25	2645	49
2020	26	2625	34
2020	27	2605	32
2020	28	2593	25
2020	29	2520	8
2020	30	2653	18
2020	31	2643	22
2020	32	2611	28
2020	33	3157	52
2020	34	2806	48
2020	35	2702	31
2020	36	2664	27
2020	37	2707	31
2020	38	2653	67
2020	39	2752	139
2020	40	2805	195
2020	41	2752	269
2020	42	2784	434
2020	43	2803	643
2020	44	2829	854
2020	45	2692	894
2020	46	2800	779
2020	47	2666	665
2020	48	2753	649
2020	49	2912	614
2020	50	2913	695
2020	51	2967	938
2020	52	2746	1116
2020	53	2919	1183
2021*	1	3000	1143
2021*	2	2829	1023
2021*	3	2881	981
2021*	4	2895	821
2021*	5	2924	730
2021*	6	2862	687
2021*	7	2877	651
2021*	8	2705	502
2021*	9	2683	422
2021*	10	2861	385
2021*	11	2693	349
2021*	12	2710	334
2021*	13	2814	364
2021*	14	2836	326
2021*	15	2797	340
2021*	16	2843	301
2021*	17	2808	315
2021*	18	2721	279
2021*	19	2776	238
2021*	20	2802	186
2021*	21	2694	113
2021*	22	2893	116
2021*	23	2821	62
2021*	24	2818	51
2021*	25	2644	27
*voorlopige cijfers

Sterfte aan andere doodsoorzaken

In het tweede kwartaal van 2021 stond COVID-19 op de vierde plek van de grootste groepen doodsoorzaken: meer mensen overleden aan kanker, hart- en vaatziekten, of aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel (waartoe onder andere de ziekte van Alzheimer en dementie behoren). In de voorgaande twee kwartalen was de sterfte aan COVID-19 nog aanzienlijk hoger, en vrijwel gelijk aan die aan hart- en vaatziekten.

De sterfte aan de ademhalingsorganen vertoont vaak een piek in het eerste kwartaal. In 2021 was deze niet te zien. Dit kan verband houden met het ontbreken van een griepgolf. In het eerste kwartaal 2021 overleden ook minder mensen aan hart- en vaatziekten en aan psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel, dan in hetzelfde kwartaal van 2020 en 2019.

Overledenen naar groepen doodsoorzaken*
Doodsoorzaak	2021* (x 1 000)	2020 (x 1 000)	2019 (x 1 000)
Nieuwvormingen
1e kwartaal	11,270	12,073	11,867
2e kwartaal	11,594	11,389	11,529
3e kwartaal		11,840	11,691
4e kwartaal		11,744	11,903
Hart- en vaatziekten
1e kwartaal	9,102	10,260	10,043
2e kwartaal	8,538	8,600	9,001
3e kwartaal		8,310	8,505
4e kwartaal		9,409	9,992
Psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel
1e kwartaal	4,543	5,678	5,832
2e kwartaal	4,686	4,714	5,186
3e kwartaal		4,906	5,134
4e kwartaal		4,756	5,399
Ziekten van de ademhalingsorganen
1e kwartaal	2,214	3,960	4,175
2e kwartaal	2,234	2,238	2,961
3e kwartaal		2,108	2,269
4e kwartaal		2,189	3,219
COVID-19
1e kwartaal	8,666	2,209
2e kwartaal	2,580	7,969
3e kwartaal		0,596
4e kwartaal		9,364
*voorlopige cijfers

Overledenen naar groepen doodsoorzaken*
Doodsoorzaak	2021* (x 1 000)	2020 (x 1 000)	2019 (x 1 000)
Nieuwvormingen
1e kwartaal	11,270	12,073	11,867
2e kwartaal	11,594	11,389	11,529
3e kwartaal		11,840	11,691
4e kwartaal		11,744	11,903
Hart- en vaatziekten
1e kwartaal	9,102	10,260	10,043
2e kwartaal	8,538	8,600	9,001
3e kwartaal		8,310	8,505
4e kwartaal		9,409	9,992
Psychische stoornissen en ziekten van het zenuwstelsel
1e kwartaal	4,543	5,678	5,832
2e kwartaal	4,686	4,714	5,186
3e kwartaal		4,906	5,134
4e kwartaal		4,756	5,399
Ziekten van de ademhalingsorganen
1e kwartaal	2,214	3,960	4,175
2e kwartaal	2,234	2,238	2,961
3e kwartaal		2,108	2,269
4e kwartaal		2,189	3,219
COVID-19
1e kwartaal	8,666	2,209
2e kwartaal	2,580	7,969
3e kwartaal		0,596
4e kwartaal		9,364
*voorlopige cijfers

Informatiebronnen CBS en RIVM

Op basis van GGD-meldingen rapporteerde het RIVM 11 379 mensen die overleden aan COVID-19 van 21 september 2020 tot en met 27 juni 2021 (stand op 1 november). Het CBS registreerde in dezelfde periode op basis van doodsoorzaakverklaringen 20 298 mensen die overleden aan vastgestelde COVID-19. Tevens zijn er 515 overledenen met vermoedelijke COVID-19 als de onderliggende doodsoorzaak. Bij elkaar zijn dat 20 813 COVID-overlijdens.

Dat de cijfers van het CBS en het RIVM verschillen heeft meerdere mogelijke oorzaken. Ten eerste kunnen er overledenen zijn bij wie de arts op basis van het klinisch beeld COVID-19 aangaf als doodsoorzaak, zonder dat dit door een laboratoriumtest is bevestigd. Die overledenen ontbreken dan in de RIVM-cijfers. Ten tweede zijn overledenen bij wie COVID-19 was vastgesteld (ook met een positieve laboratoriumtest) mogelijk niet (direct) gemeld bij de GGD (ook omdat er geen meldingsplicht geldt voor overlijden aan COVID-19). Daardoor ontbreken deze in de cijfers van het RIVM. De gemelde COVID-19-sterfte in RIVM-rapportages over eerdere perioden kan nog regelmatig veranderen door nagekomen meldingen. Het CBS actualiseert de cijfers over doodsoorzaken als de nog ontbrekende verklaringen ook verwerkt zijn.

Bronnen

StatLine - Overledenen; belangrijke doodsoorzaken (korte lijst), leeftijd, geslacht
Tabel - Doodsoorzaken, 2020-juni 2021
Tabel – Sterfte per week, per provincie en gemeente, 2020

Relevante links

Nieuwsbericht – In maart stierven 1,6 duizend mensen aan COVID-19
Nieuwsbericht - 1 op de 8 sterfgevallen in 2020 door COVID-19
Statistische trends – Doodsoorzaken 2000-2020
RIVM – Sterftemonitor
Monitor Langdurige Zorg – Publicaties
Privacyregels CBS - Privacy