Immigratie remt bevolkingskrimp in gemeenten

In 2015 hadden veel minder gemeenten te maken met krimp dan in 2014. In ruim een kwart van de gemeenten daalde het inwonertal, in 2014 was dat nog bijna 40 procent. In veel gemeenten bleef krimp uit door de vestiging van immigranten. Dat meldt CBS op basis van de voorlopige bevolkingscijfers van 2015.

Kwart gemeenten gekrompen

De bevolking van Nederland groeide in 2015 met een half procent. In 282 gemeenten nam het inwonertal toe. In 108 gemeenten (28 procent) was juist sprake van krimp. Dat aandeel is veel lager dan in eerdere jaren. Zo daalde in 2014 nog in bijna 4 op de 10 gemeenten het inwonertal, in 2013 in bijna de helft.

Krimp vooral in landelijke gemeenten aan de rand van Nederland

Vooral in gemeenten in de meer landelijke gebieden aan de randen van ons land daalde het aantal inwoners: in grote delen van Limburg, Groningen, Friesland, Drenthe, Overijsel, Gelderland en Zeeland. In de gemeenten Bellingwedde en Vlieland was de krimp het grootst, hier nam het aantal inwoners met ongeveer 2 procent af. De sterkste bevolkingsgroei is te vinden in gemeenten in Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en delen van Noord-Brabant. Het Noord-Hollandse Blaricum en Oostzaan groeiden met meer dan 3 procent het hardst. Ook in de vier grote steden groeide de bevolking bovengemiddeld, vooral in Amsterdam en Utrecht (ongeveer 1,5 procent).

Bevolkingsgroei gemeenten, 2015

Meer sterfte dan geboorte in bijna helft van gemeenten

In 2015 was het geboorteoverschot met 23 duizend lager dan in 2014, als gevolg van weinig geboorten en een hoog sterftecijfer. In bijna de helft van de gemeenten overleden er meer mensen dan dat er kinderen werden geboren. In 2014 gold dat voor ruim een derde van de gemeenten. Ook hier zijn het vooral de meer landelijke gebieden - aan de grenzen van Nederland - waar er door natuurlijke aanwas geen mensen bij zijn gekomen.

Natuurlijke aanwas nog wel hoog in Biblebelt en grote steden

Veel gemeenten waar de bevolking nog wel groeide door natuurlijke aanwas liggen in de zogenaamde Biblebelt, zoals Staphorst (0,9 procent), Reimerswaal (0,8 procent) en Barneveld (0,7 procent). In Urk nam de bevolking met 1,6 procent het meest toe door natuurlijke aanwas, vooral door het relatief hoge geboortecijfer. In de grote steden was het geboorteoverschot eveneens hoog, met name in Utrecht en Amsterdam: 0,9 en 0,7 procent. Hier wonen naar verhouding minder ouderen en is het aantal overledenen lager.

Natuurlijke aanwas gemeenten, 2015

In veel gemeenten toch groei door hoge immigratie

De krimp door natuurlijke aanwas wordt in veel gemeenten ten dele gecompenseerd door de 203 duizend immigranten die naar Nederland kwamen. In gemeenten met asielzoekerscentra komen er relatief veel mensen bij door immigratie. Deze immigranten verblijven vaak tijdelijk in een asielzoekerscentrum en vertrekken vervolgens  weer om zich elders in Nederland te vestigen. Een voorbeeld hiervan is Vlagtwedde: deze gemeente had een (licht) negatieve natuurlijke aanwas, groeide 20 procent door buitenlandse migratie, maar kromp ook 18 procent door binnenlandse verhuizingen. Het eindresultaat was een bevolkingsgroei van bijna 1,5 procent.

Door de buitenlandse en binnenlandse migratiestroom uit de cijfers weg te laten, kunnen we een indruk krijgen van de rol die immigratie speelt in de regionale bevolkingsontwikkeling. Dan blijkt dat veel minder gemeenten zouden zijn gegroeid: 203 in plaats van 282. Dit effect is met name opvallend in de weinig en niet-stedelijke gemeenten, waar zonder migratie sprake zou zijn geweest van krimp.