Tussenstand overheidstekort na derde kwartaal is 1,7 procent

Het overheidstekort over de periode van het vierde kwartaal van 2014 tot en met het derde kwartaal van 2015 bedraagt 1,7 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dit meldt CBS. In deze periode gaf de overheid 11,4 miljard euro meer uit dan er binnenkwam. De Europese Unie heeft als norm dat het tekort over een geheel kalenderjaar niet hoger mag zijn dan 3 procent van het bbp.

Vierde kwartaal meestal een lager tekort

Het tekort valt tot en met het derde kwartaal lager uit dan de 2,2 procent van het bbp die het Centraal Planbureau in de decemberraming over heel 2015 heeft voorspeld. Om uit te komen op dit cijfer moet het tekort in het vierde kwartaal zo’n 3 miljard euro bedragen. In de voorgaande drie jaren was het tekort in het vierde kwartaal lager dan 3 miljard. Een vierde kwartaal kent doorgaans een lager tekort dan andere kwartalen in het jaar.

Inkomsten verder gegroeid, uitgaven gedaald

Over 2014 bedroeg het tekort nog 2,4 procent van het bbp. De afname van het tekort tot 1,7 procent tot en met het derde kwartaal van 2015 was het resultaat van minder uitgaven en meer inkomsten. De uitgaven verminderden met 2,5 miljard euro. Dit kwam deels door lagere rente-uitgaven.

De inkomsten in de eerste drie kwartalen van 2015 namen met 1,7 miljard toe ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De aantrekkende economie leidde onder meer tot meer opbrengsten bij de btw, de vennootschapsbelasting, en de loon- en inkomstenbelasting. Ook de inkomsten uit de zorgverzekeringspremies namen toe. De toename van de belastinginkomsten werd gedrukt door stopzetting van enkele tijdelijke belastingen zoals de resolutieheffing voor banken en de crisisheffing voor hoge lonen. Per saldo stegen de belasting- en premie-inkomsten met 4,2 miljard euro. De niet-belastingmiddelen namen met 2,5 miljard euro af. De aardgasbaten daalden sterk. Dit heeft te maken met lagere productievolumes als gevolg van de aardbevingen in Groningen en lagere aardgasprijzen.

Schuldquote gedaald tot 66,3 procent

De overheidsschuld kwam aan het eind van het derde kwartaal uit op iets meer dan 447 miljard euro. Dit komt overeen met 66,3 procent van het bbp. Sinds begin van het jaar is de schuld met bijna 5 miljard euro gedaald. De schuld kon ondanks de tekorten afnemen door vrijgekomen middelen uit verstrekte leningen. Zo ontvingen decentrale overheden in het derde kwartaal bijna 2 miljard euro die ze nog tegoed hadden van Vattenfall voor de verkoop van Nuon. De schuldquote ligt nu bijna 2 procentpunt lager dan aan het begin van het jaar. De schuld is echter wel nog ver weg van de 60 procent die in Europa als norm geldt.

Met ingang van vandaag publiceert CBS elk kwartaal een monitor met daarin diverse korte artikelen over de overheidsfinanciën, de Kwartaalmonitor overheid.