Werken in Nederland, wonen in België of Duitsland

Begin 2009 telde Nederland 90 duizend werknemers die in België of Duitsland woonden. Dit grensoverschrijdend woon-werkverkeer is de laatste tien jaar aanzienlijk toegenomen. Ongeveer de helft van deze pendelaars heeft de Nederlandse nationaliteit. Velen van hen hebben vroeger in Nederland gewoond.

Grenspendel sinds 2000 toegenomen

In maart 2009 werkten er in Nederland 45 duizend werknemers die in België woonden en ook 45 duizend werknemers die in Duitsland woonden. De grenspendel uit België en vooral die uit Duitsland is de afgelopen tien jaar toegenomen. In september 2008 werd zelfs het aantal van ruim 100 duizend bereikt. Daarna volgde een daling, vooral bij de pendel uit Duitsland. De uitgaande pendel naar België en Duitsland is minder omvangrijk. Naar schatting gaat het om ongeveer 20 duizend werknemers die in Nederland wonen en in onze buurlanden werken.

Werknemers die in België of Duitsland wonen en in Nederland werken

Bijna de helft heeft Nederlandse nationaliteit

De pendel uit onze directe buurlanden bestaat voor bijna de helft uit werknemers met de Nederlandse nationaliteit. Het grensoverschrijdend werkverkeer uit België bestaat ongeveer voor bijna 60 procent uit Nederlanders, dat uit Duitsland voor circa 35 procent. De meeste werknemers die niet de Nederlandse nationaliteit hebben, hebben de nationaliteit van het land waarin zij wonen (België c.q. Duitsland). Daarnaast is er een veel kleinere groep werknemers met een andere nationaliteit.

Een groot deel van de grenspendelaars, vooral van de Nederlanders onder hen, heeft vroeger in Nederland gewoond. Drie van de vier grenspendelaars met de Nederlandse nationaliteit zijn na 1994 uit Nederland verhuisd. Van de grensarbeiders die niet de Nederlandse nationaliteit hebben, is dat 8 procent.

Grenspendelaars naar nationaliteit en woonland, september 2008

Duitse uitzendkrachten

Een aanzienlijk deel van de tegenwoordige grenspendel vanuit Duitsland bestaat uit uitzendkrachten met een buitenlandse nationaliteit, meestal de Duitse. In september 2008 telde Duitse grenspendel ruim 20 duizend uitzendkrachten. Van de pendelaars die in Duitsland wonen en niet de Nederlandse nationaliteit hebben, werkt ruim de helft als uitzendkracht. Van de grenspendelaars uit Duitsland met de Nederlandse nationaliteit heeft één op de acht een uitzendbaan. Onder de grenspendelaars die in België wonen, komt uitzendwerk nog minder voor.

Aandeel van de uitzendkrachten onder de grenspendelaars per woonland en nationaliteit, september 2008

André Corpeleijn

Bron: Sociaaleconomische trends, 4e kwartaal 2009, Grensoverschrijdende arbeid: werken in Nederland, wonen in het buitenland