Meer mensen in ziekenhuis opgenomen

In de periode 1995-2003 is het aantal personen per 10 duizend inwoners dat één of meer keer per jaar in het ziekenhuis werd opgenomen met 9 procent gestegen. Deze stijging zette pas vanaf 2001 in en was met name sterk in 2002 en 2003. Het begin van deze stijging viel samen met de invoering in 2001 van het actieplan ‘Zorg Verzekerd’ van het ministerie van VWS. Dat plan was gericht op het verkorten van de wachtlijsten in de ziekenhuiszorg door het ter beschikking stellen van extra geld.

Dit blijkt uit nieuwe cijfers die zijn samengesteld op basis van medische registraties en de CBS-bevolkingsgegevens.

Personen met ziekenhuisopnamen naar geslacht
Personen met ziekenhuisopnamen naar geslacht

Personen met een of meer ziekenhuisopnamen voor heup- en knieartrose en spataderen
Personen met een of meer ziekenhuisopnamen voor heup- en knieartrose en spataderen

Wachtlijsten

Bij aandoeningen waarbij wachtlijsten een rol spelen, is duidelijk sprake van een stijgende trend van het aantal behandelde patiënten, met name vanaf 2001/2002. Dit geldt bijvoorbeeld voor behandelingen van heupartrose, knieartrose, spataderen en staar. Tussen 1995 en 2003 steeg het aantal personen dat is opgenomen voor knieartrose met 64 procent, voor heupartrose met 27 procent en voor spataderen met 19 procent. Voor staar steeg het aantal in het ziekenhuis behandelde personen met de helft: van 34 naar 51 per 10 duizend inwoners.

Personen met een of meer ziekenhuisopnamen voor longkanker, naar geslacht
Personen met een of meer ziekenhuisopnamen voor longkanker, naar geslacht

Long- en huidkanker

Ook bij aandoeningen waarbij wachtlijsten nauwelijks een rol spelen, zijn veranderingen opgetreden in de aantallen behandelde patiënten. Deze veranderingen kunnen onder andere samenhangen met veranderingen in het vóórkomen van ziekten in de bevolking. Zo is tussen 1995 en 2003 het aantal opgenomen personen met de diagnose longkanker bij mannen met 22 procent afgenomen, terwijl er bij vrouwen sprake is van een stijging met 42 procent. Verder is het aantal opgenomen patiënten voor huidkanker sterk toegenomen: 2,0 naar 3,7 per 10 duizend inwoners.

Personen met een of meer ziekenhuisopnamen voor acuut hartinfarct en hartritmestoornissen, naar geslacht
Personen met een of meer ziekenhuisopnamen voor acuut hartinfarct en hartritmestoornissen, naar geslacht

Hartproblemen en darmaandoeningen

Het aantal opgenomen personen vanwege een acuut hartinfarct is tussen 1995 en 2003 afgenomen met 24 procent. Daarentegen is het aantal personen dat is opgenomen voor behandeling van hartritmestoornissen sterk toegenomen met 42 procent.

Voor divertikelziekte, een darmaandoening, blijkt het aantal opgenomen patiënten te zijn gestegen van 3,7 naar 5,6 per 10 duizend inwoners.

Zwangerschapscomplicaties

Steeds meer vrouwen werden opgenomen in verband met zwangerschapscomplicaties in de periode vóór de geboorte: van 80 per 10 duizend vrouwen in 1995 naar 113 in 2003. Deze stijging van 41 procent hangt voor een deel samen met een toename van het aantal zwangerschappen (gemeten aan het aantal geboorten) met name bij moeders van hogere en zeer jonge leeftijd. Als hiervoor gecorrigeerd wordt, is er nog steeds sprake van een stijging van 23 procent van het aantal vrouwen dat is opgenomen voor zwangerschapscomplicaties.

Eerste opnamen

Een ander belangrijk gegeven is het aantal personen dat voor het eerst voor een bepaalde aandoening in het ziekenhuis is opgenomen. Bij deze groep was ook een forse groei van het aantal behandelde patiënten per 10 duizend inwoners zichtbaar: tussen 2000 en 2003 was er sprake van een jaarlijkse toename, ongeacht diagnose, met ruim 3 procent.

Gerard Verweij (CBS) en Lany Slobbe (RIVM)